6 december 1972.
Als ik mij niet vergis, is het 45 jaar geleden dat de Veluwehal in Barneveld werd geopend door prins Claus. Naast de officiële gasten waren willekeurige burgers uit het bevolkingsregister geloot om de opening bij te wonen en ik was daarbij.
Van de ceremonie - was er muziek, waren er toespraken? - kan ik mij niet zoveel meer herinneren, behalve dat prins Claus als nietig mannetje midden in die grote hal een zinnetje uitsprak. Ik weet niet meer wat hij sprak of deed. De Veluwehal was geopend.
De nieuwe Veluwehal was de omgebouwde oude Pluimveehal, waarvan ik het eigenlijk jammer vond dat die verdween. In de grote pluimveehal was elke woensdag de pluimveemarkt, waar het om de kippen ging, dus niemand deed er moeilijk over als je eieren raapte uit de kisten. Op donderdagmorgen was er in de kleinere Eierhal, die het wat langer uitgehouden heeft dan z'n grote broer, de eiermarkt. Daar kon je het eierrapen maar beter laten.
Beide hallen werden ook gebruikt voor evenementen. Ik herinner me de lampionnenoptocht ter gelegenheid van het huwelijk van prinses Beatrix en prins Claus op 10 maart 1966. Vanwege het slechte weer werd de optocht binnen gehouden en zo ongeveer de hele plaatselijke bevolking van ons kiependaarp paste in de pluimveehal. Wij wonnen als gezin een prijs met een prachtig model van Beatrix' kasteel Drakensteyn. Door de raampjes scheen geen kaarslicht maar de knipperende pechlamp van mijn vader.
Op Koninginnedag stelden we ons in de pluimveehal per school in slagorde op met onze versierde fietsen en andere feestelijke kuntselarijen. Voordat de optocht door het dorp begon, zongen we de burgemeester toe. Hij stond hoog op de eerste verdieping van de hal, een groot wit balkon. De burgemeester heette overigens K. van Diepeningen. We zongen enthousiast van de plicht dat ied're jongen zijn eigen meisje kust, houw zee en houd u vroom. Het was mij niet helemaal duidelijk waarom we dat voor de burgemeester zongen, maar ik begrijp wel dat de koningin niet elke keer naar Barneveld kon komen. Wel herinner ik mij bij een andere gelegenheid de aankomst van koningin Juliana voor een Europese landbouwconferentie in de pluimveehal. Het was een regenachtige dag met veel paraplu's. Ook zie ik nieuwslezer Jan Gerritsen van het NTS-Journaal lopen met lange jas en paraplu.
Elk jaar was er de landbouwtentoonstelling Gallinova ('nieuwe haan'), waarvan ik lange tijd gedacht heb dat deze speciaal voor de schooljeugd werd georganiseerd. Bij binnenkomst van de hal was er altijd een prachtige kunstmatige tuin met vijver, kippen en konijntjes. Ook zie ik de wonderbaarlijke broed- en eiersorteermachines van de Moba, machinefabriek Mosterd Barneveld. We kwamen thuis met tassenvol folders - natuurlijk ook speciaal voor ons kinderen gedrukt, toch? Verder was er elk jaar het concours hippique Het Gouden Ei, waar we met de hele schoolklas naar toe gingen. De lagere zijbeuken van de pluimveehal waren paardenstallen geworden met veel strobalen en het grote middendeel van de hal was één grote zandbak.
Maar van lieverlee verplaatste de eier- en pluimveehandel zich van de markt naar de veiling en andere moderne middelen. De pluimveehal werd overbodig. Wel werd in de Eierhal nog jarenlang de kleindierenmarkt gehouden. Meer konijnen dan kippen, al kon je er denk nog wel bijzondere kippenrassen aantreffen, zoals de Barnevelder.
Nu de markthal niet meer zo hard nodig was, kwam iemand op het geniale idee om de grootste hal helemaal om te bouwen tot sporthal, overdekt zwembad en cultureel centrum. Ruimte genoeg. Er werd een prijsvraag uitgeschreven om een nieuwe naam voor het complex te bedenken. Ik had een rijtje namen bedacht maar niet ingezonden. Toen de naam Veluwehal als winnende naam uit de bus kwam - die had net zo goed in Apeldoorn, Ede of Harderwijk kunnen staan - vond ik het toch wel jammer dat ik mijn eigen vondst niet had ingestuurd. Ik had gedacht aan 'Cucenhof' of 'Cucenhal', uit te spreken als Kukenhof of Kukenhal, waarmee het pluimvee herkenbaar was omgetoverd tot Cultureel Centrum.
Een jaar of wat later, ik woonde inmiddels op kamers in Odijk, vertelde mijn vader mij op een zondagochtend aan de telefoon dat die nacht de Veluwehal was afgebrand. De avond ervoor had onze enthousiaste evangeliekring er nog een bijeenkomst gehouden, maar of de vurige tongen van de geest de brand hadden veroorzaakt valt niet aan te tonen. Het complex had gebrand als een fakkel, want de grote houten spanten van de markthal werkten als een lont die het dak over het hele complex heen in één keer in vuur en vlam zette. Al snel werd besloten tot een nieuwe sporthal en zalencomplex, maar de beroemde geschiedenis van de Barneveldse markt is daar niet meer in te herkennen.
Van de opening van de Veluwehal op 6 december 1972 kan ik mij dus niet veel meer herinneren dan de kleine prins in het midden van de grote hal. Wel staat mij nog heel scherp het moment voor de geest waarop ik na afloop mijn fiets van het slot haalde. De avond ervoor had ik van Sinterklaas een nieuwe paraplu gekregen, een knirps, zo'n paraplu die je compact in kon schuiven, de eerste in z'n soort. Ik had de nieuwe aanwinst onder de snelbinders op mijn achterrrekje achtergelaten. Weg. Iemand is die avond droog thuis gekomen. Ik niet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten