woensdag 16 oktober 2024

Tuinmannen

In een persbericht lees ik: "Keukenhof tuinmannen starten met planten". Deze zin keur ik graag van harte goed, het is wat mij betreft prima. Toch prikkelen er een paar stekeltjes in mijn taalknobbel. Eigenlijk, ja, eigenlijk zou Keukenhoftuinmannen als één woord moeten worden geschreven of anders met een koppelteken of een omschrijving als "tuinmannen van de Keukenhof".

Maar er is iets anders wat sterker prikt, al dacht ik dat ik daar na zes decennia wel overheen was gegroeid.
 
Op de lagere school werden meervoudsvormen als "jongemannen", "timmermannen" en "tuinmannen" door de meester afgekeurd of met een beetje geluk na een licht hoofdschudden nog van een matig krulletje voorzien. Het moest immers zijn: jongelieden, timmerlieden, tuinlieden. Het klonk: "De steen die de bouwlieden versmaad hebben, is tot een hoeksteen geworden".
 
In de loop der jaren zijn het allemaal echte mannen geworden, maar dan struikel ik toch weer over zo'n paar tuinmannen. Ik ben aan de lieden gehecht geraakt.
 
Maar misschien kunnen wij deze taalontwikkeling ook omkeren. Tegenwoordig mag je zelf vrijelijk je seksuele orientatie en genderidentiteit bepalen. Je kunt behalve man of vrouw ook divers, queer, non-binair, bigender, genderfluïde, agender, genderneutraal, pangender, bigender, derde gender of van gend en loos zijn.
 
Mocht ik mij toch wat ongemakkelijk voelen bij "mannen" - dat zuinige krulletje van de meester heeft mij toch diep weten te raken - dan kan ik mij ook afvragen wat eigenlijk het enkelvoud van "lieden" is.
 
Ik denk dat ik voortaan als lied door het leven ga.

Tuinlieden in een veld met over de grond uitgespreide bloemollen


Sjibbolet

Büter, brea en griene tsiis,
wa't dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries
- Grutte Pier - 

Boter, brood en groene kaas,
wie dat niet zeggen kan, is geen oprechte Fries.

Deze zin is een sjibbolet (volgens Richteren 12:5-6, de oorlog tussen Gilead en Efraïm: iedereen die het woord sjibbolet niet goed kende, behoorde niet tot Gilead maar tot de vijand Efraïm en zou worden gedood).

Pier Gerlofs Donia (1480-1520), bekend als Grutte Pier (Grote Pier), was een Friese boer en rebellenleider, die Friesland verdedigde tegen aanvallen van de Saksen (over land) en de Hollanders (met schepen over de Zuiderzee) . Hij geldt als de bedenker van dit bekende sjibbolet. Wie deze zin niet uitspreken kon, was geen echte Fries en werd gedood. 

Gelukkig heb ik als kind Fries (Frysk) geleerd en ik leef nog. 

Schibbolet

Büter, brea en griene tsiis,
wa't dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries

- Grutte Pier -

Butter, Brot und grüner Käse,
Wer das nicht sagen kann, ist kein echter Friese
- Großer Pier -  

Dieser Satz ist ein Schibbolet (nach Richter 12:5-6, der Krieg zwischen Gilead und Ephraim: wer das Wort Schibbolet nicht richtig aussprechen konnte, gehörte nicht zu Gilead aber zu dem Feind Ephraim und würde getötet).

Pier Gerlofs Donia (1480–1520), bekannt als Grutte Pier (Großer Pier), war ein friesischer Bauer und Rebellenführer, der Friesland gegen Angriffe der Sachsen (auf dem Landweg) und der Holländer (mit Schiffen über die Zuiderzee) verteidigte. Er gilt als Erfinder dieses bekannten Schibboleth. Wer diesen Satz nicht richtig aussprechen konnte, war kein echter Friese und wurde getötet.

Glücklicherweise habe ich schon als kleines Kind friesisch (Frysk) gelernt und ich lebe noch.


dinsdag 15 oktober 2024

Klerkkleding

Tijd om mijn garderobe weer wat aan te vullen. Ik draag graag merkkleding: zoals Zeeman en Hema. Bij de Hema graaide ik vaak ongezien een paar nieuwe overhemden uit de bak, overzichtelijk geordend als een kaartsysteem. Meer klerk als modeman spreekt mij dat aan. XL, effen, lichtblauw, borstzakje voor de pasjes, Klaar. Geen letters op de kleding alstublieft, want ik lig al zo achter met lezen. Bij de Hema zie ik een manshoge foto van een stapel van 'mijn' overhemden, maar nee, zegt de juffrouw, die hebben wij niet meer. De Zeemansvrouw zegt: "Overhemden krijgen we pas weer met Kerst". Dan maar in blote bast tot Stille Nacht.

donderdag 10 oktober 2024

Raad van State buigt zich over Houtense appartementen

Woensdag 16 oktober 2024 om 11:00 uur houdt de Raad van State een zitting over een een hoger beroep van enkele inwoners van Houten tegen de omgevingsvergunning voor de bouw van 28 appartementen aan de Olijvengaarde 1 tot 28 te Houten. De gemeente Houten heeft de vergunning op 17 mei 2021 verstrekt, in afwijking van de beheersverordening Houten Noord en Zuid, waarbij de verkorte procedure van de Crisis- en Herstelwet (Chw) van toepassing is. Het betreft de sloop van een kantoorgebouw en vervanging ervan door 28 woningen bij de 'inprikker' De Gaarde, de invalsweg van de wijk De Gaarden.

Het appartementencomplex staat er inmiddels. Enkele omwonenden waren in beroep gegaan vanwege hun uitzicht, vrees voor geluidsoverlast van dry coolers op het dak en overlast van koplampen vanaf het parkeerterrein. De rechtbank Midden-Nederland heeft op 18 januari 2022 het beroep van de omwonenden ongegrond verklaard. Er is namelijk geen reden om aan te nemen dat de beslissing van de gemeente in strijd is met de goede ruimtelijke ordening, het criterium waarop het collegebesluit getoets moet worden. 

Bronnen: 
1) Raad van State zittingsagenda voor de pers
2) Rechtbank Midden-Nederland
uitspraak 18-01-2022 publicatie 07-09-22: 
ECLI:NL:RBMNE:2022:165

RAAD VAN STATE
16-10-2024 11:00 uur
Openbare zitting enkelvoudige kamer Omgevngskamer (R1), Afd. Bestuursrechtspraak.
Zaaknummer 02201208/1/R1.
tegen de uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland van 18 januari 2022 in het geding tussen appelanten en het college van burgemeester en wethouders van Houten. Bij vermelde uitspraak is het beroep gericht tegen het besluit van het college van burgemeester en wethouders van 17 mei 2021 ongegrond verklaard. Het geding betreft het verlenen van omgevingsvergunning voor het bouwen van 28 appartementen op het perceel Olijvengaarde 1-28 te Houten.

Appaartementencomplex Olijvengaarde in aanbouw