Taaleisen in de kinderopvang

Op 1 januari 2025 moeten pedagogisch medewerkers taalniveau 3F of B2 Nederlands beheersen. Deze zogenaamde taaleis is onderdeel van de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK). Pedagogisch medewerkers die de taal goed beheersen, dragen bij aan een goede taalontwikkeling van kinderen. Wat de kinderen helpt bij een goede start op de basisschool. De ontwerpregeling staat nu online. Geïnteresseerden kunnen tot en met 12 mei reageren.

In de Regeling Wet kinderopvang worden enkele aanpassingen doorgevoerd in de taaleis IKK. Een van de doelen van de aanpassingen is om duidelijkheid te geven over welke bewijsstukken aantonen dat iemand aan de taaleis IKK voldoet. Een ander doel van de voorgestelde aanpassingen is om de taaleis IKK minder knellend uit te laten pakken in de praktijk.

Verduidelijking bewijsstukken
In de regeling en bijbehorende toelichting wordt duidelijk gemaakt met welke bewijsstukken het vereiste taalniveau kan worden aangetoond. Deze eisen gelden voor bewijsstukken die zijn afgegeven vanaf 1 januari 2025. Bewijsstukken die vóór 2025 zijn afgegeven en die voldoen aan de cao Kinderopvang die gold in de periode van 1 januari 2018 tot en met 31 december 2024, blijven geldig.

Om taalniveau 3F of B2 aan te tonen, moet iemand gemiddeld een voldoende hebben gehaald (ten minste cijfer 5,5) voor de onderdelen gesprekken voeren, luisteren en spreken. Ook moet voor elk onderdeel ten minste een 5,0 zijn behaald. Er is dus compensatie mogelijk tussen de 3 onderdelen. Daarnaast mag ook op andere wijze blijken dat deze 3 onderdelen positief zijn beoordeeld.

Bij de hogere taalniveaus 4F, C1 of C2 hoeft alleen aangetoond te worden dat iemand dat taalniveau beheerst in algemene zin. Iemand hoeft dan dus niet aan te tonen dat hij of zij een voldoende heeft gehaald voor de onderdelen gesprekken voeren, luisteren en spreken. Daarnaast heeft iemand ook voldaan aan de taaleis IKK met diploma van een afgeronde Nederlandstalige vwo-, associate degree, hbo- of wo-opleiding. Binnen die opleidingen is het taalniveau namelijk 4F. Voorgestelde uitzonderingen op de taaleis IKKTaalniveau 3F of B2 wordt niet verplicht voor medewerkers in de buitenschoolse opvang. Zij moeten minimaal het lagere taalniveau 2F of B1 beheersen.  Beroepskrachten die geboren zijn op of vóór 31 december 1964 krijgen 3 jaar extra tijd om aan de taaleis te voldoen. Zij moeten op 1 januari 2028 eraan voldoen. Ook komt er extra tijd voor medewerkers die in de tweede helft van 2024 langdurig afwezig zijn geweest, bijvoorbeeld door ziekte of (zwangerschaps)verlof. 

Taaleis geldt niet in anderstalige opvang

De taaleis Nederlands gaat alleen gelden voor beroepskrachten die de Nederlandse taal als voertaal gebruiken. Beroepskrachten die volledig een andere voertaal spreken met de kinderen, hoeven niet aan de taaleis Nederlands te voldoen. Dit kan zijn Duits, Engels of Frans in de meertalige kinderopvang. Het kan ook gaan om Friessprekende beroepskrachten. Tot slot kan het gaan om beroepskrachten die uitsluitend een andere taal spreken omdat de herkomst van kinderen in specifieke omstandigheden hiertoe noodzaakt.

Deze uitzonderingen gelden pas nadat de ministeriële regeling definitief is gepubliceerd in de Staatscourant.

Reageer tot en met 12 mei op de internetconsultatie. De ontwerpregeling die de aanpassingen doorvoert in de taaleis staat nu online ter openbare (internet)consultatie. Iedereen die dat wil, kan reageren. Dit kan tot en met zondag 12 mei.

Bron: Rijksoverheid.nl

Zomer begin april

Zomer begin april: in oosten en zuiden meer dan 25 graden - https://nos.nl/l/2515741

Het is de eerste keer dat het op 6 april ergens in Nederland meer dan 25 graden wordt, zegt weerman Peter Kuipers Munneke. Maar het was al wel eens vroeger in het jaar ruim 25 graden geweest en hij wijst op 29 maart 1968.

Weerman Peter is in 1980 geboren, net 44, dus wat weet hij nou... Ik wil het eerst wel eens met eigen waarneming controleren.

Mijn dagboek uit 1968 erop nageslagen (fragmenten zijn online te vinden) en daar lees ik:

[Extreme weersschommelingen in april]
28 maart. Het weer slaat vandaag wel alles: 24 graden! Het is te heet voor de tijd van het jaar. Zo warm is het nog nooit geweest in maart, zolang de weersvoorspelling bestaat en dat is 120 jaar geleden.
29 mrt. Idem.
30 mrt. Zaterdag. De lucht koelt af. 's Avonds regent het.

Zie https://blog.stylo.nl/1999/12/1968.html

Wat de vroege zomer betreft, wil ik hem dus wel geloven.

Maar helemaal eens zijn we het nog niet. Volgens Peter Kuipers Munneke registreren we de weergevens nog maar 123 jaar (dus sinds 1901), maar volgens mijn dagboek bestond de weersvoorspelling in 1968 120 jaar (dus sinds 1848). Het KNMI zelf heeft er verschillende verhalen over, die niet met elkaar overeenkomen. De weermetingen begonnen al eeuwen geleden, in 1859, eind negentiende eeuw, begin twintigste eeuw, 1906, 1919.

 
Het KNMI registreert een recordaantal begindatums van het weerbericht.

Zie: 

KNMI: Geschiedenis van de weermetingen

KNMI: Eerste metingen

Rijksoverheid - KNMI: Meten

Het Weermagazine: Het meteorologisch weerstation van het KNMI in De Bilt: 120 jaar geschiedenis

(en meer)

Cyberweerbaarheid van gemeenten

De Vereniging Nederlandse Gemeenten wijst in VNG Magazine op het belang van cyberweerbaarheid van gemeenten. Raadsleden zouden zich daar ook in moeten verdiepen. 

'NIS2' komt eraan, de EU-richtlijn voor de beveiliging van netwerk- en informatiesystemen. Gemeenten moeten vanaf oktober aan de Europese regels voldoen. Raadslid Alda van Zijl uit Buren pleit voor bewustwording bij gemeenteraden als het gaat om cybersecurity. (...)  

"Van onze Chief Information Security Officer (CISO) begreep ik dat ambtenaren een wekelijks online lesprogramma krijgen voorgeschoteld, waarbij ze iets leren over digitale veiligheid of phishing. Op mijn voorstel doen raadsleden daar nu ook aan mee." De meeste raadsleden, ambtenaren en bestuurders beseffen het volgens Van Zijl nog niet goed, maar de CISO gaat een belangrijke rol spelen. (...) 

Heel kleine dingetjes die in de organisatie al jarenlang gewoonte zijn, kunnen catastrofale gevolgen hebben. Als voorbeeld noemt Van Zijl het bewaren van een kopie van een paspoort. Dat mag eigenlijk niet. Tijdens de hack in Buren zijn paspoorten en rijbewijzen digitaal gestolen. (...) 

Een ander voorbeeld is dat de ambtenaren en de bestuurders altijd met beveiligde e-mailadressen moeten werken, dus via het gemeentelijke e-mailadres. "Dan moet je niet voor het gemak even snel een bericht versturen via Gmail op je telefoon, omdat je geen zin hebt om in te loggen en een dubbele securitycheck te doorlopen. Het is echt van belang met een goed e-mail­programma te werken dat beveiligd is."

Bron: VNG Magazine nr 5 22-03-2024 Cyberweerbaarheid: Digitale veilighied is chefsache

Corrupte politie

De politie van Sierra Leone staat op de derde plaats van Afrikaanse landen als het gaat om het betalen van steekpenningen aan de politie. In een onderzoek naar 39 Afrikaanse landen antwoordde bijna de helft van de mensten (46%) dat de meeste of alle van hun politiemensen corrupt zijn. Dit staat in het meest recente Afrobarometer-rapport. 

Van degenen die hulp van de politie vroegen, meldde 36% dat ze steekpenningen moesten betalen om hulp te krijgen. Zo'n 37% van de ondervraagden moest in contact met de politie geld betalen om problemen te voorkomen, in Liberia is dit zelfs 70%. Van de ondervraagde burgers in de 39 onderzochte landen stelt 29% dat hun politie "vaak" of "altijd" zelf in criminele activiteiten betrokken is en volgens 27% gebeurt dit "soms". 

De top 10 van Afrikaanse landen met een corrupte politie is: Liberia, Nigeria, Sierra Leone, Oeganda, Congo-Brazzaville, Kameroen, Burkina Faso, Guinea, Kenia en Gabon. 

Mijn blik op Sierra Leone
Toen ik Sierra Leone bezocht in 2014 kon ik om de corruptie niet heen. Iedereen sprak erover, ik werd er zelfs spontaan over aangesproken op een terras. Mensen lijden er dagelijks onder en doen er ook aan mee. Ze moeten wel en deels is het ook onderdeel van de informele economie, iedereen handelt en sjaggert, voor wat hoort wat, het is normaal. Ik schreef daar eerder over in mijn blog van 9 maart 2015 'Provide for the provider". Die titel slaat op de verhalen die ik hoorde van studenten. Als je bij het inleveren van je scriptie, proefwerk of werkstuk niet wat biljetten tussen de bladzijden stopt, dan kan de docent alsnog vragen: "Who didn't provide for the provider?" Als je niet dokt, dan kan je een goed cijfer wel vergeten. Meisjes bieden hun lichaam aan. Een moeder die ik sprak, betaalde de kleuterschooljuf om te voorkomen dat die  haar dochter in de klas zou slaan. Dat werkte, maar vervolgens sloeg de juf een klasgenootje, met het verzoek om ook voor haar te betalen.

Toen ik mijn visum aanvroeg op de Sierra Leoonse ambassade in Londen volgde ik het advies om een biljet van tien pond in mijn paspoort te voegen om een afwijzing te voorkomen. Bij aankomst op Lungi Airport in Sierra Leone vroeg de douane om geld en zo ook bij mijn vertrek. Mijn Sierra Leoonse reisgenoot was doodsbang dat wij door mijn onwetendheid in aanraking zouden komen met de politie, want een lijntje naar het rijke Westen is een welkome geldbron. Mijn reisgenoot ging een week eerder naar huis en ik verbleef die laatste week in een guesthouse vlakbij het strand, waar men mij waarschuwde om 's avonds in het donker niet alleen over straat te gaan. Op een middag raakte ik in gesprek met een politie-agente bij een kleine politiepost langs de weg en ik vroeg haar om advies. Ze reageerde vriendelijk en vroeg waar ik verbleef. Ik vertelde de naam van het guesthouse, maar toen ze vervolgens mijn kamernummer vroeg, besefte ik ineens dat het haar niet ging om police duty, maar om haar in de avond uit haar uniform te helpen, ten faveure van beiderlei kunne. 

Onlangs werd ik gebeld door de politie in Freetown. Mijn jonge vriend zat in de cel en er was geld nodig om hem eruit te krijgen. Er was bij hem ingebroken - dat had hij me al verteld - en daarbij was een telefoon gestolen die hij zou repareren voor iemand anders. Bij ons zou dat een aansprakelijkheidskwestie zijn. Ik had hem al cynisch voorgehouden, dat bij ons de dader naar de gevangenis gaat en niet het slachtoffer. Maar een week later zat hij in de politiecel om hem te dwingen te betalen. Na wat heen en weer gepraat met de politie-agente die contact met mij had opgenomen - ik  benadrukte dat mijn vriend een onschuldig slachtoffer was en ik 'bedankte' haar vriendelijk dat zij goed voor hem zou zorgen - ontving ik een dramatische video van een aantal mannen met ontbloot bovenlijf in een betonnen hok achter dikke tralies. Mijn jonge vriend stak zijn armen door de tralies en smeekte mij om hem te helpen, "Uncle Ytzen, you are the only one I have", bleef hij roepen. Ik wilde hem wel helpen maar hier stapte ik niet in. Voor ik het weet zijn die tralies ook een verdienmodel en heb ik als westerling een abonnement op het politiebureau. Gelukkig was er een tante die kon bijspringen en hem vrijkreeg. Zijn eigen moeder is bij de politie maar daarmee verdien je nauwelijks genoeg voor wat eten. Na veel moeite - waarbij ik met een aantal vrienden via crowd funding heb geholpen - is zij uitgezonden met een internationale politiemacht in een ander door oorlog geteisterd land en verdient zij wat meer.

Mijn vriend beviel het kennelijk wel in het gevang, want hij heeft nu gesolliciteerd bij het gevangeniswezen, waar ze verschillende vacatures hebben. Hij heeft zijn sollicitatieformulier ingediend en komt in aanmerking voor een baan. Maar dan moet hij eerst aan de contactpersoon een envelop met een niet nader aangeduid bedrag geven en als hij de baan krijgt, moet hij hem maandelijks voorzien van rijst. De tralies zijn dus geen gegarandeerde scheiding tussen goed en kwaad. De mensen willen wel af van de corruptie, maar hoe doorbreek je de spiraal. Het is de prijs van armoede. 

Swit Salone News 07-03-20424

Sierre Leone Police Ranks Third in Africa for Bribery Rates - Afrobarometer Report
Styloblog 09-03-2015 Provide the provider

Was wirst du tun, Gott

Was wirst du tun, Gott, wenn ich sterbe?
Ich bin dein Krug (wenn ich zerscherbe?)
Ich bin dein Trank (wenn ich verderbe?)

Bin dein Gewand und dein Gewerbe,
mit mir verlierst du deinen Sinn.

Nach mir hast du kein Haus, darin
dich Worte, nah und warm, begrüßen.
Es fällt von deinen müden Füßen
die Samtsandale, die ich bin.

Dein großer Mantel lässt dich los.
Dein Blick, den ich mit meiner Wange
warm, wie mit einem Pfühl, empfange,
wird kommen, wird mich suchen, lange –
und legt beim Sonnenuntergange
sich fremden Steinen in den Schoß.

Was wirst du tun, Gott? Ich bin bange.

Rainer Maria Rilke (1941)

Dit gedicht beluisteren en meer: 

Gesprochene Deutsche Lyrik

Bijzondere bijstand voor tandartskosten

De gemeente Groningen eist van minima voortaan niet meer een aanvullende verzekering als voorwaarde voor vergoeding van tandartskosten. Controles en vullingen kunnen worden vergoed uit de bijzondere bijstand. De gemeente hoopt hiermee zorgmijding te voorkomen. Tandzorg is vaak het eerste wat mensen schrappen als ze geen geld hebben. 

De mogelijkheid tot vergoeding bestond al wel, maar de strikte eis dat mensen een aanvullende verzekering moeten hebben vervalt. Het is een dure verzekering die veel mensen niet kunnen betalen. 

Dit bericht is goed nieuws en verdient navolging door de gemeente Houten en de gemeenschappelijke sociale dienst Werk en Inkomen Lekstroom (WIL). Ik schreef hier verschillende keren over in dit blog, zie: 'Dure Gemeentepolis met nul euro steun'. Nog niet zo lang geleden werden mensen in de bijstand in  Houten, Nieuwegein, Lopik en IJsselstein 'gedwongen' om een zorgverzekering af te sluiten die vaak duurder uitviel dan wat de 'markt' te bieden had. Deden zij dat niet, dan werd gedreigd hen uit te sluiten voor bijzondere bijstand. Inmiddels is die houding al wel versoepeld en Groningen geeft het goede voorbeeld. Werk en Inkomen noemt het hebben van een aanvullende verzekering niet (meer) als voorwaarde voor bijzondere bijstand voor tandartskosten. 

Bronnen: 
-- Binnenlands Bestuur 18-03-2024 Groningen gaat tandartskosten minima vergoeden. Het hebben van een aanvullende verzekering is geen voorwaarde. 
-- Styloblog 30-12-2022 Dure Gemeentepolis met nul euro steun

Werk en Inkomen Lekstroom (WIL):
-- Bijzondere Bijstand
-- Heeft u recht op bijzondere bijstand?

Moeder wordt alleen ouder als hij het wil

Gisteren schreef ik een blog onder de titel 'Moeder gecanceld?' over de #ophef over het wijzigen in de burgerlijke stand van het begrip "moeder" naar "ouder waaruit het kind geboren is". Inmiddels heb ik het wetsvoorstel en wat meer achtergronden kunnen lezen. Bij wijze van aanvulling en bijlage bij mijn blog van gisteren (lees dat eerst) doe ik daarvan hier zakelijk verslag. 

Gisteren schreef ik "Door een kennelijke fout in het nu voorliggende wetsvoorstel zou de formulering een veel bredere uitwerking krijgen, omdat het om een wetsvoorstel gaat dat de formuleringen in verschillende wetten moet actualiseren." Die weergave was niet correct. Het wetsvoorstel wijst namelijk heel specifiek naar twee artikelen in de Wet basisregistratie personen (Wbp) en de fout zit 'm dus niet in het ondoorzichtig en abusievelijk verwijzen naar een wetje te veel, maar in een (althans volgens de minister) te beperkte formulering van de concrete tekstwijziging. Waar het woord "ouder" in plaats van "moeder" een keuze zou moeten zijn van de betrokkene zouden in het wetsartikel daadwerkelijk alle moeders worden 'gecanceld'. (Toevoeging ter verduidelijking: het woord "moeder" zou alleen in het betreffende wetsartikel art. 2.3 en 2.18 Wbp worden gewijzigd in "ouder" en nergens anders. Daar staat dat de inschrijving in het bevolkingsregister plaatsvindt op basis van de in Nederland wonende moeder. De formulering op de geboorteakte of in het bevolkingsregister verandert niet, alleen de formulering in deze twee wetsartikelen.)

Art. 2.3 "Op grond van de geboorteakte, opgemaakt door een ambtenaar van de burgerlijke stand in Nederland, waarop als geboorteplaats een plaats in Nederland is vermeld, geschiedt de inschrijving van het kind dat niet reeds is ingeschreven en waarvan de moeder uit wie het kind is geboren op de geboortedatum van het kind als ingezetene is ingeschreven. De inschrijving geschiedt door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente waar die moeder als ingezetene is ingeschreven."

Het gaat om de Verzamelwet BZK 20XX (kamerstuk 36481). De Memorie van Toelichting (pag. 19) geeft een in beginsel correcte uitleg en motivering. 

<< Artikel XVII, onderdelen B en C (artt. 2.3 en 2.18 van de Wet basisregistratie personen): De onderhavige wijzigingen passen de in de artikelen 2.3 en 2.18 van de Wet basisregistratie personen (Wet BRP) gebezigde terminologie aan, aan die van het Besluit van 28 november 2022 tot wijziging van het Besluit burgerlijke stand 1994 in verband met de aanduiding van het ouderschap van de persoon uit wie het kind is geboren in de akten van de burgerlijke stand en de latere vermeldingen daarbij, waar een sekseneutrale terminologie wordt gehanteerd.>>

Het genoemde Besluit tot wijziging van het Besluit burgerlijke stand vermeld: ARTIKEL I Het Besluit burgerlijke stand 1994 wordt als volgt gewijzigd: A. Artikel 43 wordt als volgt gewijzigd: 1. Aan het tweede lid, onderdeel b, wordt, onder vervanging van de puntkomma aan het slot van dat onderdeel door een punt, een zin toegevoegd, luidende «Deze persoon kan, indien hij ten tijde van de geboorte van het kind van het mannelijk geslacht was, in de akte overeenkomstig de akte van erkenning of op zijn verzoek worden aangeduid als ouder uit wie het kind is geboren;»

Zie ook deze korte toelichting in het Nederlandse Juristenblad 14-12-22. 

Het is dus duidelijk dat het gaat om een in 2022 mogelijk gemaakte keuze om desgewenst als "ouder" in plaats van als "moeder" te worden geregistreerd. De Wet basisregistratie personen (Wbp) moet uiteraard op deze eerdere wetswijziging worden aangepast. Maar in de daartoe voorgestelde tekst is niet te zien dat het om een keuze gaat. (Toelichting/commentaar: mijns inziens is dat ook niet nodig, omdat dit eerder in de wet al goed geregeld is en het hier alleen om een tekstuele aanpassing gaat die geen consequenties heeft voor de geboorteakte of de registratie, maar alleen een rechttrekking van de tekst in twee wetsartikelen.)

Verzamelwet BZK

ARTIKEL XVII WET BASISREGISTRATIE PERSONEN 

De Wet basisregistratie personen wordt als volgt gewijzigd: (...)

B. In artikel 2.3 wordt «de moeder uit wie het kind is geboren» vervangen door «de ouder uit wie het kind is geboren» en «die moeder» door «die ouder».
C. In artikel 2.18 wordt «de moeder uit wie het kind is geboren» vervangen door «de ouder uit wie het kind is geboren». 

Deze foutieve tekst in het wetsvoorstel moet via een Nota van Wijziging dus worden gecorrigeerd naar de bovengeciteerde tekst uit het besluit van 2022 "Deze persoon kan... op zijn verzoek worden aangeduid als ouder...". 

Bronnen: 

AD 03-03-2024 De Jonge na ophef: ‘moeder’ schrappen was ‘onnodige fout’

AD 04-03-2024 Zijn handtekening stond eronder, maar Hugo de Jonge wist er niets vanaf: hoe kon de ‘moeder’-fout gebeuren?

1. Verzamelwet BZK - Koninklijke boodschap

2. Verzamelwet BZK - Memorie van Toelichting

3. Verzamelwet BZK - Voorstel van wet

4. Verzamelwet BZK - Advies van de Raad van State

5. Wet Basisregistratie Personen artikel 2.3

6. Wet Basisregistratie Personen artikel 2.18

7. Besluit 28-11-2022 tot Wijziging Besluit Burgerlijke Stand 1994

Moeder gecanceld?

English translation

Aanvulling en bijlagen > blog 05-03-24 Wetsteksten

Er is nogal wat #ophef (dat is: als meerdere mensen op X, het voormalige Twitter, zich over hetzelfde onderwerp opwinden, waardoor Op1volgende mensen er 's avonds op televisie over praten), #ophef dus over het feit dat in het bevolkingsregister het woord "moeder" vervangen zou worden door "ouder waaruit het kind is geboren".

De #ophef is begrijpelijk omdat het past in de niet door iedereen even enthousiast omhelsde gedachte dat we ons niet meer als man of vrouw mogen identificeren of juist dat we ons mogen identificeren zoals we willen, ongeacht hoe wij ter wereld zijn gekomen. (Ik identificeer mijzelf als onzichtbaar, zei de man, en hij verdween.) "En God schiep de mens naar zijn beeld... man en vrouw schiep Hij hen" (Genesis 1:27) gaat niet meer op in een godloze wereld. We moeten nu zelf verzinnen hoe we geschapen willen zijn en naar welk beeld. ("Ben je grootgeschapen?", werd mij eens gevraagd, met verzoek om fotografisch bewijs, maar voor deze lofzang heb ik bedankt.)

Minister Hugo de Jonge heeft inmiddels naarstig laten weten dat er sprake is van een vergissing in het wetsvoorstel, die snel gecorrigeerd zal worden. Het wetsvoorstel bevat - voor zover ik heb begrepen - een noodzakelijke aanpassing van de terminologie in de wet voor gevallen waar de "ouder waaruit het kind geboren is" een transgender is die als man geregistreerd staat. Het is een consequentie van een inhoudelijke wetsaanpassing van enkele jaren geleden. Door een kennelijke fout in het nu voorliggende wetsvoorstel zou de formulering een veel bredere uitwerking krijgen, omdat het om een wetsvoorstel gaat dat de formuleringen in verschillende wetten moet actualiseren.

Zelf ben ik vrij conservatief als het gaat om wat je de norm of het uitgangspunt zou kunnen noemen. Al weet ik niet of er een Schepper is, ik vind "man en vrouw" (en ook "vader en moeder") wel een basisgegeven in de natuur en de voortplanting. Daar houd ik aan vast. Het is bovendien de feitelijke betekenis van het woord seksualiteit, dat geslachtelijkheid, onderscheid naar man en vrouw betekent. (Toen ik ter wereld kwam, was "sex" nog niet uitgevonden.)

Maar er zijn ook altijd varianten en afwijkingen geweest, zowel in de natuur als in de cultuur. In mijn mensbeeld streef ik niet naar afschaffing of negeren van "man en vrouw" (en ik heb grote moeite met allerlei moderne ontwikkelingen, ik blijf conservatief) maar streef wel naar op zijn minst een open blik en respect voor situaties die niet in dat standaard plaatje passen en dat we onze wetten soms moeten aanpassen om daarvoor ruimte te bieden. Op de "schaal van SGP tot D66" sta ik qua mensbeeld vaak dichterbij de SGP maar qua burgerschap dichterbij D66.

Is de regering op de woke-toer en op het punt om Moeder de Vrouw af te schaffen? Ik denk eerder dat hier rechtlijnige juristen aan het werk waren en vervolgens even niet opletten. Zij moeten er nog aan wennen dat in ons tijdsgewricht emoties steeds meer tussen de regels van de wet kruipen. Denk maar aan de discussie rond de formulering "Een doodgeboren kind wordt geacht nooit te hebben bestaan", een waterdichte formulering als het gaat om het erfrecht, maar mensen die het meegemaakt hebben, voelden zich gekwetst en niet erkend. Schadevergoeding aan slavendrijvers bij de afschaffing van de slavernij is juridisch volkomen logisch, omdat de overheid ingrijpt in iemands economische positie, maar het botst met het rechtsgevoel over het onnoemelijk leed dat de werkelijke slachtoffers is aangedaan. Het was moreel misdadig maar de wet voorzag daarin niet.

 
Bij alle #ophef over de formulering "ouder waaruit het kind geboren is" vergeet men dat dit gewoke al eeuwen gebruikelijk is. Ik heb het nog eens nagelezen op geboorteaktes uit 1850, 1900 en 1950 en overal is "geboren uit" (en niet "moeder") de standaard formulering.

Conservatief als ik ben, heb ik er persoonlijk niet zo'n moeite mee. En ik blijf mij dankbaar verwonderen dat ik uit mijn moeder geboren ben.

Mother cancelled?

Translated from Dutch

There is quite a bit of fuss (#ophef, that is: when several people on X, formerly known as Twitter, get excited about the same subject, causing a number of people to talk about it on television that evening), so, fuss about the fact the word "mother" in the public registry would be replaced by "parent out of whom the child was born".

The commotion is understandable because it fits in the idea, that is not most enthusiastically embraced by everyone, that we are no longer allowed to identify ourselves as man or woman or, on the contrary, that we are allowed to identify ourselves as whatever we want, regardles of how we came into this world. (I identify myself as invisible, the man said, and he disappeared.) “And God created man in his own image…male and female created He them” (Genesis 1:27) no longer applies to a godless world. Now we have to decide for ourselves how we want to be created and in what image. ("Are you 'grootgeschapen'?" [well-hung, litt. 'created big'], I was once asked, with a request for photographic evidence, but I declined that song of praise.)

Minister Hugo de Jonge has now diligently announced that there is an error in the bill, which will be corrected quickly. The bill contains - as far as I understand - a necessary adjustment to the terminology in the law for cases where the "parent out of whom the child was born" is a transgender registered as a man. It is a consequence of a substantive amendment to the law several years ago. Due to an apparent error in the current bill, the wording would have a much broader effect, because it concerns a bill that must update the wordings in various laws.

Personally, I am quite conservative when it comes to what you might call the norm or principle. Although I don't know if there is a Creator, I do think "man and woman" (and also "father and mother") are a basic fact in nature and reproduction. I stick to that. Moreover, it is the actual meaning of the word sexuality, which means gender, distinction between male and female. (When I came into the world, "sex" had not yet been invented.) But there have also always been variants and deviations, both in nature and in culture. In my view of humanity I do not strive for the abolition or ignoring of "man and woman" (and I have great difficulty with all kinds of modern developments, I remain conservative) but I do strive for at least an open view and respect for situations that do not fall into that standard picture and that we sometimes have to adjust our laws to provide room for this. On the "scale from SGP to D66" I am often closer to the conservative Christian-reformed SGP-party in terms of human image, but closer to the progressive-liberal D66 in terms of citizenship.

Is the government on the woke and about to abolish the Mother? I rather think that straightforward lawyers were working here and then just didn't pay attention. They still have to get used to the fact that in our times emotions increasingly get between the lines of the law. Just think of the discussion surrounding the formulation "A stillborn child is deemed never to have existed", a watertight formulation when it comes to inheritance law, but people who experienced it felt hurt and not recognized. Compensation to slave drivers during the abolition of slavery makes perfect legal sense, because the government intervenes in someone's economic position, but it clashes with the sense of justice regarding the untold suffering caused to the actual victims. It was morally criminal, but the law did not provide for it.

With all the fuss about the formulation "parent out of whom the child was born", people forget that this wokenessness has been common for centuries. I've reread it on birth certificates from 1850, 1900 and 1950 and everywhere "born out of" (and not "mother") is the standard wording.

Conservative as I am, I personally don't have a problem with it. And I continue to be gratefully amazed that I was born out of my mother.

Friese roman

In de jaren '70/80 leende ik nogal eens Friese boeken uit de openbare bibliotheek in Utrecht. Er is één boek dat ik graag eens terug zou willen zien, maar helaas: titel en auteur ben ik vergeten. Ik heb her en der nagevraagd, ook hier op Facebook, op trefwoorden gezocht en zo nu en dan struin ik eens door een overzicht of samenvattingen van Friese literatuur. Maar dat leverde tot nu toe niets op.

Helaas lukt het mij niet zo goed meer om romans te lezen. Ik kon mij altijd al moeilijk concentreren, maar nu begint ook mijn zeer hoge leeftijd een rol te spelen (op 900 jaar na word ik dit jaar even oud als Methusalem) als ook mijn zeer jeugdig actief gebruik van telefoon en internet - met navenant vernietigend effect op het brein. Smart op smart: dat ding heet niet voor niets een smart-foon. Artikelen en 'Sachbücher' lezen lukt wel, want ik ben scherp genoeg om hapsnap te kunnen lezen, specifiek gespitst op antwoorden op vragen die om antwoord vragen. Maar het is weinig zinvol noch vermakelijk om diverse bladzijden van een roman in willekeurige volgorde en met wisselend focus door te vorsen. 

Maar deze ene Friese roman uit mijn jongvolwassen jaren wil ik toch graag nog eens herlezen. 

Het verhaal gaat over een al wat oudere vrijgezel in Friesland die zich uiteindelijk een beetje plichtmatig verlooft met een vrouw uit het dorp. Maar bij het in ondertrouw gaan, blijkt onverwachts dat hij al getrouwd is. Hij was dit helemaal vergeten en dacht dat zijn eerdere schijnhuwelijk nooit geregistreerd was. Aan het eind van de oorlog is hij in Berlijn met een gevangen genomen Duitse vrouw getrouwd om haar vrij te krijgen. Het huwelijk is nooit geconsumeerd en hij is direct erna vertrokken en was het hele voorval vergeten. Nu gaat hij terug naar Berlijn om de scheiding van zijn schijnhuwelijk te regelen. Hij vindt de vrouw in Oost-Berlijn, hij blijft bij haar slapen, aarzelt, maar ach wat kan er op tegen zijn, ze zijn toch wettig getrouwd. Vervolgens helpt hij haar naar het Westen te vluchten. Of mijn herinnering van het slot helemaal klopt, weet ik niet, maar op een gegeven moment zijn ze achterop een goederentrein geklommen en als ze de grens passeren worden ze beschoten, waarbij de vrouw omkomt. Nu is hij dus formeel weduwnaar en kan hij zijn Friese verloofde trouwen. Maar hij zal zijn eerste vrouw nooit meer vergeten.

Mijn zoekvraag lijkt een beetje op het verhaal van Daniël (*), die een droom van koning Nebukadnezar moest uitleggen zonder dat de koning vertelde wat hij gedroomd had. Titel en auteur van het verhaal zijn totaal uit mijn geheugen gewist. Daniël bad tot God, ik richtte mij vanmorgen ten einde raad tot Tresoar in Leeuwarden, archief en bibliotheek van de provincie Friesland.

Mijn bede werd prompt verhoord. Per omgaande mail reageerde Lysbert Bonnema van Tresoar met: "Achte hear Lont, Soe it miskien de roman ‘De wrâld is der op tsjin’ fan Piter Terpstra wêze kinne? En een kwartiertje later volgde een afbeelding van de efterflap. Ja, dit is het! Tige tank!

Het boek heb ik meteen aangevraagd bij de Universiteitsbibliotheek Utrecht (waarvan ik nog een klein pensioentje geniet plus een levenslang lidmaatschap), zodat ik het boek binnenkort kan herlezen. 

(*) Ook het lezen waard: https://www.debijbel.nl/bijbel/BGT/DAN.2

Afmelding

Na de pauze wist ik niet meer in welk lokaal mijn workshop was.
Ik liep over de lange gang langs de klaslokalen.
De A4'tjes bij de deuren waren weggehaald.
Hoe moest ik nou weten waar ik moest zijn?

In het eerste lokaal had iedereen een viool voor zich op het tafeltje liggen.
Een muziekworkshop. Daar moest ik niet zijn.

Ik schoot een medewerker aan voor hulp.
Die ging meteen voor mij aan de slag.
Met gezwinde pas liep hij een andere gang in - vanwaar mijn hulp komen zou - en ik dribbelde er achteraan.

Toen ging mijn wekker en werd ik wakker.
Laat die workshop dan maar zitten, dacht ik.

Maar nu voel ik mij toch schuldig.
Die man is nog steeds voor mij aan het zoeken.
Ik kan hem niet bereiken om mij af te melden.
En is dit een geldig excuus?
Wakker worden uit een droom?

Rood wit blauw

 

Waar of niet

De laatste tijd kijk ik regelmatig naar de BBC-quiz Would I Lie To You? (#wilty). Vaak op YouTube, soms op de zender. Het is een komische quiz met twee teams van drie personen. In het midden als vaste teamcaptains de komieken David Mitchell en Lee Mack met aan weerszijden wisselende gasten, BB'ers, Bekende Britten ofwel Celebrities. David is de erudiete nerd, Lee de volkse flapout. Ze kunnen soms flink tegen elkaar uitvallen, David speelt zo nu en dan een intellectuele woedeuitbarsting ('rant'). Onzin en hilariteit voeren de boventoon boven het serieus raden en winnen van de quiz. De teamleden moeten van een kaart, waarvan ze van tevoren niet weten wat er op staat, een voorval over zichzelf voorlezen. Ze worden daarover bevraagd door het andere team, hangen dan een heel verhaal op en het andere team moet raden of het waar is of niet (True or Lie). 

Ook op de Nederlandse radio en televisie zijn door de jaren heen veel raadspelletjes gepresenteerd. Ik moest denken aan de de verhalen van mijn vader, die toen ik nog klein was eens aan een radioquiz heeft meegedaan. De finesses van het verhaal kon ik mij niet meer herinneren, dus ik deed een beroep op mijn broer en zussen in onze familie-app. Vooral mijn oudste zus herinnert zich veel van vroeger. 

Het radiospelletje waar mijn vader aan meedeed, was ook een soort Would I Lie To You, waarbij de deelnemers moesten raden of het verhaal klopte of niet, in dit geval zijn beroep. Mijn vader beweerde dat hij ambtenaar van de burgerlijke stand was in Harlingen. In werkelijkheid was hij wel ambtenaar maar dan als opzichter van bouw- en woningtoezicht in Schiedam. Hij is begonnen als timmerman, vervolgens timmerleraar geworden op de ambachtschool in Leeuwarden en in Harlingen, waar mijn oudere broer en ik geboren zijn. In Harlingen overgestapt naar de gemeente als bouwopzichter, in die functie gesolliciteerd in Schiedam - ik was een half jaar oud - en vervolgens (na ook nog kort voor de gemeente Pijnacker gewerkt te hebben) naar Barneveld. Na drie jaar ge-opzichtert te hebben, begon hij met enkele partners een bouwbedrijf, Bouw Industrie Barneveld, en aan het eind van zijn carrière kwam hij terecht bij de afdeling bouw en onderhoud van de platenmaatschappij van Philips, Phonogram in Baarn. Altijd in en rond de bouw, nooit ambtenaar van de burgerlijke stand. Maar hij wist deze bewering op de radio overtuigend genoeg te brengen, men geloofde hem. 

Mijn oudste zus weet het zich nog wel enigszins te herinneren. Zij heeft de herhaling van de uitzending gehoord bij een vriendinnetje. Die was om twaalf uur 's middags. Op een holletje uit school konden ze het nog net halen. Presentator was Johan Bodegraven, de man van de latere televisieacties van de NCRV en van veel radioquizzen in de jaren '50, zoals de Spraakwaterval, Radio-Vossenjacht en Mastklimmen . Bij Mastklimmen hingen de prijzen in een mast; bovenin de mast hing als hoofdprijs een gerookte ham. Daarvan stamt de uitdrukking "En dan nu de hamvraag!". Hoe meer vragen een deelnemer goed had, hoe hoger hij of zij 'opklom' in de mast. 

De radiospelletjes van de NRCV kan ik mij niet herinneren, wel de latere televisieacties. Ook herinner ik mij nog dat ik in 1974 als negentienjarige heb lopen collecteren voor Geven voor leven. Dit was een grote inzameling voor de bestrijding van kanker bij kinderen. De aanleiding was het 50-jarig bestaan van de NCRV en het 25-jarig bestaan van het Koningin Wilhelminafonds (KWF Kankerbestrijding). Ik collecteerde in het rijke Bosch en Duin, waar ik zelf in een riante villa woonde, zij het met tientallen medestudenten in een internaat. Grote villa's in het bos, lange oprijlanen, dienstboden die opendeden, de vrouw des huizes in kamerjas op de overloop, de trap op en dan één schamel kwartje in de bus. Ik had meer verwacht. Zij ook.

Het streefbedrag van de actie was 40 miljoen gulden, een immens bedrag. Tijdens de televisieshow, gepresenteerd door Johan Bodegraven en Ted de Braak, zong Vader Abraham zijn voor de gelegenheid geschreven hit Geven voor leven en liet hij zoals beloofd zijn baard afscheren bij het bereiken van de 50 miljoen. 

Mijn oudste zus heeft geen onverdeeld gelukkige herinneringen Johan Bodegraven. Voor een landdag van de Gereformeerde Jeugdvereniging moest zij als twaalfjarig meisje met de club van de kerk optreden op een groot podium op de beroemde Koewei in het Schaffelaarbos in Barneveld. "Ik had een zandkleurige jurk aan en moest een beetje met mijn handen boven mijn hoofd zwaaien. Ik was dan een boom. Anderen hadden een jurk van een andere kleur en stelden wat anders voor." Ze vond het maar stom dat iedereen naar de pijpen danste van die arrogante man op het podium met zijn ouderwetse radiostem. 

Mijn geboortehuis in Harlingen heeft ook nog eens gefunctioneerd als radiostudio. Maar zelfs mijn oudste zus weet niet meer precies hoe het zat. Gretta Kok, zwemkampioene en de oudere zus van de bekendere Olympisch kampioen Ada Kok, was in Harlingen voor een zwemwedstrijd en de radioploeg had snel even een ruimte nodig voor een interview - waarschijnlijk ook stroom en misschien een telefoonverbinding. We weten dit alleen uit de verhalen van mijn vader. Wat er van waar is, weten we niet. Maar Would He Lie To Us? 

• Would I Lie To You?
• Johan Bodegraven
• Geven voor leven
• Gretta Kok

Restaurant Nieuw Wulven weer vlot getrokken

Restaurant Nieuw Wulven ontwerp zuidgevel

Eind december is een nieuwe vergunningaanvraag ingediend voor de bouw van een restaurant in het bos Nieuw Wulven. Een jaar eerder werd een vorige aanvraag weer ingetrokken, omdat de planuitwerking en de financiering nog niet compleet waren. Door de coronacrisis was het toen geen geschikte tijd om een restaurant te starten en er werden ook veel eisen gesteld vanuit het natuurbelang. De horeca is vergund aan Natuurlijke Recreatie Nieuw Wulven BV te Leersum van Stella Heinen en René Willigenburg. Inmiddels is een nieuwe partij betrokken en zijn de plannen weer vlot getrokken. De nieuwe partij zal het het restaurant gaan bouwen en exploiteren. In maart komt er een informatieavond, waar Staatsbosbeheer en de nieuwe initiatiefnemer de nieuwe plannen zullen bekendmaken en toelichten.

In persberichten was te lezen dat de aanvraag vanaf 10 januari zes weken ter inzage ligt, maar een woordvoerder van de gemeente laat weten dat dit niet helemaal klopt. De stukken zijn weliswaar in te zien, maar pas als de gemeente een besluit heeft genomen over de aanvraag volgt de formele terinzagelegging van zes weken, waarbij zienswijzen kunnen worden ingediend. De nu gepubliceerde plannen kunnen ook nog wijzigen.

De eigenaar wil de begane grond van 387,50 m2 inrichten als restaurant en de eerste verdieping van 292,50 m2 benutten voor zalenverhuur. Dit past in het bestemmingsplan. Het terras aan het water en het tochtportaal wijken enigszins af van het bestemmingsplan, maar de gemeente staat niet onwelwillend tegenover deze aanpassing (‘kruimelregeling’). Verder is er bijzondere aandacht voor de verlichting: die mag niet te veel naar buiten stralen en de vogels en vleermuizen verstoren. Dit kan voorkomen worden door folie op het glas, sfeerverlichting en door de armaturen niet te dicht bij de ramen te plaatsen. Buiten komt geen constante veiligheidsverlichting, maar verlichting die reageert op beweging en naar het parkeerterrein alleen een lage oriëntatieverlichting.

De gemeente had ook zelf een vergunningaanvraag ingediend voor het verleggen en uitbreiden van enkele waterpartijen en de aanleg van een hondenspeelplaats, tussen het parkeerterrein en de rondweg, maar deze aanvraag is in oktober weer ingetrokken. De reden daarvoor is dat de initiatiefnemer deze niet meer in het ontwerp van het restaurant zou opnemen en alleen de waterpartijen aanleggen die al in het bestemmingsplan staan. Staatsbosbeheer heeft het plan voor een hondenspeelplaats bij de toegangsweg van het parkeerterrein geschrapt naar aanleiding van de reacties.

Bronnen:   

(1) Stukken bouwaanvraag ter inzage (aanvraag en tekeningen)

(2) Bekendmaking van de gemeente 10-01-2024

(3) Website gemeente Houten over bos Nieuw Wulven

(4) Intrekken vergunningaanvraag hondenspeelplaats

(5) Persbericht gemeente Bunnik (met onjuiste termijn terinzagelegging)

(6) Horeca Houtens bos vertraagd

Blog 06-01-2023 over de eerdere, ingetrokken vergunningaanvraag

Dit bericht is geplaatst op de website van Omroep Houten. 

Van heinde en verre

De - overigens uitstekende - presentatrice van de avond merkt op dat de mensen "van heinde en verre" kwamen. Dan aarzelt ze even en vult ze aan "en natuurlijk ook van dichtbij".

Het tovert even een glimlach op mijn gezicht. "Van heinde en verre" betekent natuurlijk "van dichtbij en ver weg" - en dus van overal. Maar dat nabije heinde was ze even kwijt.

Heinde is een verouderd woord dat "nabij" betekent, afgeleid van het Middelnederlandse "gehende". In gehende zit hend ofwel hand. Letterlijk betekent "heinde" dus "bij de hand" en vandaar "dichtbij".

Rechtvoorjou.nl voor jongeren

Inspiratie voor spreekbeurt of uitleg over recht

De website rechtvoorjou.nl is speciaal ontwikkeld voor jongeren. Op die website staat hoe de rechtspraak in elkaar zit en wat er gebeurt als een jongere zelf naar de rechter moet. Zo wordt op een toegankelijke manier uitgelegd wat je kan doen bij bijvoorbeeld online pesten, een scheiding of als je als jongere ontslagen wordt. Ook kan je op rechtvoorjou.nl ideeën opdoen voor een spreekbeurt of werkstuk over het recht.

Zie: rechtvoorjou.nl

Beter benutten bestaande woningvoorraad

Een extra woonlaag met appartementen op een flat van 3 etages, een jongere die een kamer vindt in huis bij een hospita en een ouder echtpaar dat in een mantelzorgwoning in de tuin van hun kind woont. Het beter benutten van de bestaande voorraad is hard nodig om het enorme woningtekort op te lossen.

Om hospitaverhuur in Nederland weer net zo gebruikelijk te maken als het decennialang was, bereidt minister De Jonge een wetswijziging voor met als doel dat hospitaverhuur door meer hypotheekverstrekkers toegestaan wordt. Daarom onderzoekt de minister de mogelijkheid om een hospitacontract te kunnen beëindigen bij verkoop. Ook is bredere bekendheid met de mogelijkheden en de regelgeving rondom hospitaverhuur noodzakelijk. Niet alleen onder potentiële hospita’s, maar ook onder gemeenten en verhuurders, waaronder woningcorporaties. Om dit te bereiken start de minister later dit jaar met een informatiecampagne over de hospitaregeling.

Ook moedigt de minister transformaties aan (het omvormen van bijvoorbeeld kantoren naar woningen) en 'friendscontracten', waarbij huurders voorzieningen (bijvoorbeeld de keuken of tuin) delen. Verder wil de minister met gemeenten en corporaties in gesprek over het 'optoppen' van woningen, naar 100.000 nieuwe woningen op platte daken.

 
Lees verder:

https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/01/30/beter-benutten-van-bestaande-woningvoorraad-noodzakelijk-om-woningopgave-te-realiseren

-----
Ruimtelijke ordening binnen de woning

Over ruimte benutten: zie ook mijn blog Wipkip-referendum 01-02-2021 en het interview van Kustaw Bessems met Ytzen Lont en Foday Marnoh Sesay in de Volkskrant 16-06-2021: Nieuwe kostgangers. Terugkeer van de hospita. "Nu de woningnood toeneemt, is een kamer huren bij een hospita (of hospes) zo gek nog niet." Ik 'pleit' er al jaren voor waar mogelijk de ruimte binnen de bestaande woningvoorraad beter te benutten, particuliere kamerhuur is daarvoor één van de mogelijkheden.

Voldoende plancapaciteit woningbouwopgave

De plancapaciteit voor Nederland bedraagt 1.075.000 woningen van 2022 tot en met 2030. De circa 180.000 woningen die in 2022 en 2023 reeds zijn gebouwd zijn onderdeel van de totale plancapaciteit. Er is zo voldoende capaciteit om aan de totale woningbouwopgave te voldoen. Dit blijkt uit onderzoek dat ABF Research voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uitvoert.

Om van een echte omslag te spreken is het nog te vroeg. Zo laat het aantal verleende bouwvergunningen nog niet de stijging zien die nodig is om de pijplijn van bouwprojecten weer voldoende te vullen en wordt er een bouwdip verwacht in 2024-2025.

Afgelopen jaar toonde een prognose dat van 2022 tot en met 2030 in totaal 981.000 nieuwe woningen nodig zijn. Dit zijn 45.000 meer woningen dan in de Woondeals is afgesproken.

Lees verder: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/01/30/voldoende-plancapaciteit-om-totale-woningbouwopgave-te-realiseren

Eerlijk en slim

Als de conductrice de coupé binnenkomt, laat ik per ongeluk m'n OV-chipkaart op de grond vallen. Bij het oppakken, valt mij mij iets op wat ik nog nooit eerder heb gezien. "Ik ben eerlijk en slim!", roep ik verbaasd tegen de conductrice, terwijl ik haar mijn kaart laat zien. Zij kijkt nog verbaasder dan ik. "Kijk maar, het staat er echt." De conductrice ziet het niet en heeft geen idee waar ik het over heb. Ze zal toch wel eens vaker een OV-chipkaart in handen hebben gehad?

Naast mijn foto staat het: "eerlijk en slim". Het is alleen te zien als je de kaart een beetje heen en weer wiebelt tot in een bepaalde hoek. Het is waarschijnlijk een beveiliging tegen namaak, zoals het papiergeld, nauwelijks zichtbare echtheidskenmerken. Ik heb het nooit eerder opgemerkt. Of misschien stond het er eerder nog niet. Ik draag mijn pasjes altijd in het borstzakje op mijn hart. Misschien heeft de chip daarvan de goede signalen opgevangen.

Pake Ytzen

Een paar mooie foto's van mijn pake Ytzen K. Tamminga naar wie ik genoemd ben. Van 1934 tot 1968, met onderbreking van de oorlog, had hij een wekelijkse column in een landbouwblad onder de titel 'Fan tichteby en om utens' (van dichtbij en verder). Zijn pseudoniem Poarteboer verwees naar het bijbelse beeld van de oude mannen in de poort (waar werd vergaderd, advies gevraagd en recht gedaan) en naar zijn blik op de stad en het platteland, als boer onder de rook van Leeuwarden.

Het eerste doel van zijn schrijven is een pleidooi voor samenwerking van de boeren in coöperaties en standsorganisaties. (*Standsorganisaties waren gericht op de "algemene verheffing van de arbeidende stand en op de behartiging van diens godsdienstig-zedelijke belangen", vakorganisaties hadden de materiële belangenbehartiging tot doel.)

In 1937 werd vliegveld Leeuwarden aangelegd op 'zijn' land, in 1940 moest het gezin de boerderij ontvluchten en in 1942 werd de boerderij door de Geallieerden platgebombardeerd. De familie zette het bedrijf voort net buiten het vliegveld.

Pake Ytzen was orthodox en behoudend maar als hij moest kiezen tussen het predikaat 'conservatief' of 'progressief' dan koos hij eerder voor progressief. Hij vond dat je de vooruitgang niet moest tegenhouden en hij verzette zich tegen een gemakzuchtige houding van NIMBY, not in my backyard. Het leidde ertoe dat er vliegtuigen landden op zijn grasland, eerst van de KLM, later militair, en de geschiedenis van de familie verweven raakte met het vliegveld. Het adres van vliegveld Leeuwarden is Keegsdijkje, gelijk aan het geboorteadres van mijn moeder, de zijweg naar het vliegveld heet nu Famylje Tammingaleane.

Vandaag zit ik weer een halve dag in het provinciaal archief Tresoar in Leeuwarden voor mijn onderzoek naar de boerderijen van mijn grootvader en drie van zijn zoons die boer werden. Het meeste archiefonderzoek is nu wel gedaan, maar ik moet nog veel informatie verwerken en redigeren. Deze foto's kwamen vandaag weer even bovendrijven en spreken mij aan. Ze geven een mooi beeld van mijn conservatief-progressieve grootvader.

-----
Mijn artikel in het Friesch Dagblad van 18/7/1986 bij de honderdste geboortedag van mijn grootvader:
https://blog.stylo.nl/2013/09/poarteboer.html

De letters GTB op de microfoon staan voor Gerard Theo Bakker en zijn GeluidsTechnisch Bureau
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gerard_Theo_Bakker

Den Bosch

Moeder met kind in buggy staan te wachten op station Houten Castellum. Ze moeten naar Utrecht. Maar eerst komt nog de trein in de andere richting."

Daar moeten we niet in", legt de moeder uit, "dat is de trein naar Den Bosch."

In Den Bosch zijn de wilde dieren", reageert het jongetje alert.

"Ja, in Den Bosch, in Den Bosch", bevestigt de moeder lachend.

Het volgende Journaal

Wat mij opviel in het nieuws, is dit keer de groet aan het eind. (Of er verder nog iets is gebeurd in de wereld, ben ik dan allang weer vergeten.)

De eindgroet al goed brengt mij nogal eens in verwarring als ik de nieuwslezer nog snel even afraffelend hoor zeggen: "Dit was het volgende Journaal".

Of zegt ze: "Dit was het. Het Journaal is om"?

Nu zegt ze: "Het volgende Journaal is om elf uur en anders een fijne ochtend."

Een heldere waarschuwing vooraf dat als je naar het Journaal gaat kijken, je een fijne ochtend verder wel kunt vergeten.

Ik hoor het wel vaker: "Als ik je niet meer zie, een fijne dag".

Terwijl het toch ook best fijn kan zijn je te zien.

Martelkamer

English translation

Mijn bezoek aan de tandarts was een marteling. Sinds mijn vorige tandarts met pensioen ging, was dit mijn tweede controlebezoek aan de nieuwe tandarts. Vorige keer was ik de enige patiënt, nu was de behandeling van een eerdere patiënt uitgelopen en moest ik lang wachten. Aan wachten heb ik meestal geen hekel - wat maakt het uit waar ik ben - ik bén - maar er stond luide muziek aan in de wachtkamer, voor mij een martelgang. Ooit heeft de Hema in Houten speciaal voor mij de muziek in de hele winkel uitgezet, zodat het mij zou gelukken om een nieuw wit laken in de juiste maat uit het schap te pakken. Ik heb er al eens voor gepleit om in supermarkten speciale tijden in te stellen voor mensen die komen winkelen en mensen die naar disco willen luisteren. Mijn vorige tandarts liet altijd bewust de deur tussen de praktijkruimte en de wachtkamer openstaan - weinig 'doctor-patient confidentiality', het had met zijn visie op openheid te maken - waardoor de hoge tonen van zijn boor elk risico van muzikaal gedreun overstemden. Hier dreunde ik naar buiten en heb ik lange tijd in de zonnige vrieskou staan wachten, maar op een gegeven moment moest ik toch weer naar binnen en heb ik afwisselend mijn handen gevouwen en ogen gesloten - niet om hogere machten aan te roepen maar mij te focussen op het niets - of vingers in m'n oren gestopt. Volgende keer oordopjes mee, heb ik genoteerd in mijn agenda voor over zes maanden. Een vriendin van mij vertelde me vandaag dat ze om dezelfde reden bij haar huisarts ook altijd buiten blijft staan wachten.

Eindelijk was ik aan de beurt, ik ging languit liggen in wat nog steeds een stoel genoemd wordt maar eerder een bed is, zag een mooie gekleurde plaat boven mijn hoofd aan het plafond hangen en ik zuchtte: "wat een rust!" Toen hij klaar was en ik weer opstond, bedankte ik hem voor de rust, ik was weer helemaal hersteld. Bijna euforisch fietste ik naar huis over de witte paden in de vrieskou.

English translation

Torture room

Translation from Dutch

My visit to the dentist was a torture. Since my previous dentist retired, this was my second check-up visit with the new dentist. Last time I was the only patient, now the treatment of a previous patient had overrun and I had to wait a long time. I usually don't hate waiting - who cares where I am - I am - but there was loud music playing in the waiting room, which was torture for me. The Hema shop in Houten once turned off the music in the entire store especially for me, so that I would be able to grab a new white sheet in the right size from the shelf. I have advocated setting special times in supermarkets for people who come shopping and people who want to listen to disco. My previous dentist always deliberately left the door open between the practice room and the waiting room - little 'doctor-patient confidentiality', it had to do with his vision of openness - so that the high tones of his drill drowned out any risk of musical pounding. Here I rushed outside and waited in the sunny, freezing cold for a long time, but at a certain point I had to go back inside and alternately folded my hands and closed my eyes - not to invoke higher powers but to focus. on nothing - or put fingers in my ears. Bring earplugs next time, I have noted in my agenda for six months from now. A friend of mine told me today that she always waits outside her doctor's office for the same reason.

Finally it was my turn, I lay down in what is still called a chair but is more of a bed, saw a beautiful colored picture hanging on the ceiling above my head and I sighed: "what a peace!" When he was done and I got up again, I thanked him for the rest, I had completely recovered. I cycled home almost euphorically over the white paths in the freezing cold.

Minder mensen per woning

Weer een paar interessante artikelen gelezen in Stadszaken: (*)

Twijfels over haalbaarheid woondeals

Recente twijfels over de haalbaarheid van woondeals in Haarlemmermeer, roepen de vraag op of dit ook geldt voor andere woondeals. De bouwplannen in Haarlemmermeer zouden onvoldoende matchen met de marktvraag en concurreren met elkaar. Er is een andere woningmix nodig, minder middenhuur- en dure koopwoningen, meer sociale huur. Er is gekeken naar locaties en aantallen maar in de haast niet genoeg naar de haalbaarheid. Relativering: de ambities van de overheid hoeven niet altijd de markt te volgen. Als het aan de markt had gelegen, waren het Oostelijk Havengebied Amsterdam en de Kop van Zuid in Rotterdam ook niet ontwikkeld tot woningbouwgebieden. Nu zijn het succesvolle buurten. Daarbij kan de vertraging van de plannen positief uitpakken voor de aansluiting van de markt. Door lange bezwaar- en beroepsprocedures worden planningen vaak niet gehaald. De doorlooptijd van de woningbouwplannen is dan langer en dat verhoudt zich dan beter met het absorptievermogen van de markt. De woondeals zijn conceptueel. Het zijn afspraken op hoofdlijnen tussen overheden. Plannen, fasering, aantallen, prijscategorie en  woningsoort moet nog worden onderzocht en afgesproken. 

Advies staatscommissie demografie: Meer en andere woningen nodig
Er zijn veel meer, maar ook vooral andere woningen nodig in Nederland. Er is sprake van verdunning, ofwel minder mensen per woning, en een steeds groter woonoppervlak. De totale verwachte toename van 916.000 huishoudens in 2037 ten opzichte van 2023 bestaat uit 601.000 eenpersoonshuishoudens, 149.000 paren zonder kinderen, 89.000 gezinshuishoudens en 76.000 eenoudergezinnen. Ter illustratie: de afgelopen 15 jaar is het aantal huishoudens met 14,5 procent gegroeid, terwijl het aantal inwoners met 8,6 procent is toegenomen. Niet alleen de omvang van de bevolking verandert in de komende periode, ook de samenstelling. De culturele diversiteit neemt toe en de vergrijzing van de bevolking piekt in de komende 10 tot 15 jaar en zorgt voor een blijvend ‘oudere’ samenleving in 2050.

Ruimtelijke ordening binnen de woning

Over ruimte benutten: zie ook mijn blog Wipkip-referendum 01-02-2021

en het interview van Kustaw Bessems met Ytzen Lont en Foday Marnoh Sesay

in de Volkskrant 16-06-2021: Nieuwe kostgangers. Terugkeer van de hospita.

Nu de woningnood toeneemt, is een kamer huren bij een hospita (of hospes) zo gek nog niet.

Ik 'pleit' er al jaren voor waar mogelijk de ruimte binnen de bestaande woningvoorraad beter te benutten, particuliere kamerhuur is daarvoor één van de mogelijkheden. 

Over de Woondeal regio Utrecht, zie ook in het dossier go.stylo.nl/steenuil.

(*) Bron: Stadszaken.nl

- Twijfels over haalbaarheid woondeals
- Advies staatscommisie demografie: meer en andere woningen nodig

Zie ook rapport ‘Gematigde Groei’ van de Staatscommissie Demografie

 

Heia

In 1995 habe ich Teilzeit in Bonn gewohnt und bekam ich meine Deutschstunden vom zweijährigen Tinchen, das Tageskind meiner Vermieterin. So lernte ich richtig Deutsch, bzw. Bönnsch, aber trotzdem war ein potentieller Arbeitsgeber nicht sehr beeindruckt, als ich fließend Deutsch gesprochen habe über Pipi machen und Aa Aa machen. Als er fragte was ich so noch mehr machen konnte, und ich antwortete "Heia machen", sagte er "sie hören noch von uns", aber ich warte noch immer.

Wörterbuch: Pipi = plas; Aa aa = poep; Heia machen =  slapen, dutje doen

21

Al moet ik wachten, ik verveel me nooit.

<< Eenentwintigen. >>

Diesel

De chauffeur van lijn 58 is trots op z'n nieuwe elektrische bus.

Maar in de bus hangt een sterke, nostalgische dieselgeur.

Airwick Dieselspray?
De geur van het nieuwe plastic?

Nee, legt de chauffeur uit, de bus heeft een dieselkachel.

Als de kachel maar wel mee de binnenstad in mag, antwoord ik bezorgd.

De moderne tijd komt in kleine stapjes, concluderen we samen, en we moeten genoeg te klagen houden, vindt de chauffeur.

Gemeente strafbaar na sloop loodsen Loerik

Dossier: go.stylo.nl/steenuil

Bericht door Ytzen Lont gepubliceerd op de website van Omroep Houten 

De gemeente Houten heeft de wet overtreden door in maart 2023 twee loodsen aan het Hofspoor te slopen. Tot die conclusie komt de Regionale Uitvoeringsdienst RUD Utrecht, de milieudienst van de provincie en omliggende gemeenten.

De zaak ligt nu bij de Officier van Justitie van het Functioneel Parket in Amsterdam, die moet beslissen of de zaak wordt voorgelegd aan de rechter of op een andere manier wordt afgedaan. De gemeente wil op deze locatie, die bekendstaat als Loerik 6, een flink aantal woningen bouwen. De gemeente had in 2020 ontheffing voor de sloop aangevraagd, maar die heeft de provincie als bevoegd gezag in 2021 afgewezen. In één van de loodsen, waar vroeger Rinus van Dijk zat (een bedrijf in landbouwmachines), zitten steenuilen onder het dak. De andere twee loodsen maakten volgens de gemeente als “roestplekken” waar vogels langdurig rusten, deel uit van de “functionele leefomgeving behorend tot het nest”.

De gemeente heeft 9 januari stukken vrijgegeven, die nieuw licht werpen op de zaak. De stukken zijn mede voor Omroep Houten opgevraagd met een beroep op de Wet Open Overheid (WOO). De RUD heeft gevraagd om dan ook de stukken over het handhavingstraject openbaar te maken. Het college van B&W zal daar binnenkort over beslissen.

Rustplaatsen vernielen
Na de afgewezen ontheffingsaanvraag liet de gemeente opnieuw ecologisch onderzoek doen, door hetzelfde bureau, en dat vond in de twee loodsen geen of alleen heel oude sporen van de steenuilen. Het bureau kwam daarom tot de conclusie dat sloop van deze loodsen geen overtreding is van de Wet Natuurbescherming. Het bureau herinnerde er wel aan dat de sloopaanvraag door de provincie was afgewezen – die is dus niet over het hoofd gezien – maar vertelde er niet bij hoe daar mee om te gaan. De gemeente nam het advies klakkeloos over, negeerde de ‘afgewezen vergunning’ en overtrad daarmee artikel 3.1.2 van de Wet natuurbescherming. Dit artikel luidt: “Het is verboden opzettelijk nesten, rustplaatsen en eieren van vogels als bedoeld in het eerste lid te vernielen of te beschadigen, of nesten van vogels weg te nemen.” Dit is een economisch delict. De Wet Natuurbescherming (Wnb) is op 1 januari van dit jaar overigens net als veel andere milieuwetten opgegaan in de nieuwe Omgevingswet.

Alvorens de sloopaanvraag af te wijzen, heeft de provincie de gemeente meerdere keren uitgenodigd voor een reactie en overleg, maar daar heeft de gemeente geen gebruik van gemaakt. De gemeente heeft vervolgens ook geen contact opgenomen met de provincie over de nieuwe inzichten, maar de vergunningverlener eenvoudigweg genegeerd en dat is in principe strafbaar. Het is overigens de gemeente zelf die tegenover de provincie heeft aangevoerd dat sloop in strijd zou zijn met de wet. De gemeente wilde de steenuilen daarom naar Houten-Oost ‘lokken’, maar daarvoor zijn steenuilen te honkvast. Het nieuwe college heeft inmiddels het oog laten vallen op Houten-Oost voor grootschalige woningbouw.

Niets doen
Uit de opgevraagde interne stukken blijkt dat de gemeente na de afgewezen aanvraag letterlijk koos voor niets doen. In het verslag van het beleidsoverleg Ruimte van 22 november 2021 is te lezen: “Keuze voor Optie 1: Niets doen, wachten tot de uilen sterven en hopen op geen nakomelingen”. De volgende dag, 23 november 2021, besluit de gemeenteraad unaniem om deze locatie Loerik 6 aan te wijzen als “kansrijke locatie voor woningbouw op de korte termijn”. Wethouder Sander Bos (VVD) rept dan met geen woord over de afgewezen vergunning en de blokkade die dit op de locatie legt. Dit besluit onder het motto ‘Blijven bouwen, vertraging voorkomen’ betreft zeven bouwlocaties waar volgens de wethouder weinig problemen zijn te verwachten. Het lijstje inclusief Loerik 6 is dit jaar ook ingebracht in de Woondeal (zie o.a. p52 krt 2) van regio en provincie richting het rijk om snel aan de slag te gaan met woningbouw. Loerik 6 maakt nog deel uit van de oorspronkelijke Vinex-opgave.

In het nieuwe college besloot wethouder Paul van Ruitenbeek (Natuurlijk Houten) voortvarend met de sloop van de panden aan de slag te gaan, het nieuwe ecologisch inzicht volgend, maar hij stapte daarbij eenvoudig over de afgewezen aanvraag heen. De RUD dwong de gemeente met dreiging van een dwangsom van €10.000 per maand het leefgebied van de steenuil zo goed mogelijk te herstellen, door het aanbrengen van beplanting, nestkasten en uitkijkpalen, en heeft de zaak overgedragen aan de Officier van Justitie, die moet beslissen of de zaak hiermee is afgedaan of dat de rechter zich erover moet uitspreken.

Alle opgevraagde documenten zijn te vinden in het dossier go.stylo.nl/steenuil

Wordt vervolgd

Tussentijds bericht.

Dossier: go.stylo.nl/steenuil

Op 19 december 2023 heeft het college van B&W van de gemeente Houten een besluit genomen over mijn Woo-verzoek (Wet Open Overheid) van 6 juli. Ik heb inmiddels een lijst ontvangen van de openbaar te maken stukken. Over de openbaarmaking is een zienswijze (bezwaar) ingediend en daarom laat de verstrekking van de stukken nog even op zich wachten. Degene die bezwaar heeft gemaakt heeft twee weken de tijd om bij de rechter in kort geding een voorlopige voorziening aan te vragen tegen de openbaarmaking. Ik wacht nog op bericht hierover. Wordt vervolgd. 

Intussen kwam de gemeente met een bizar besluit over een dwangsom die ik zou hebben gevraagd. Ik heb helemaal geen dwangsom gevraagd en zou dat ook nooit doen. Alsof de gemeente journalistieke vragen zou kunnen afkopen. Ik voelde mij nogal geraakt door die suggestie. De Wet Open Overheid kent niet eens de optie van een dwangsom, dus ik begrijp niet waar de gemeente dit vandaan haalt. Wordt vervolgd. 

De Regionale Uitvoeringsdienst RUD Utrecht (de milieudienst namens de provincie Utrecht) heeft mij laten weten dat het strafrechtelijk onderzoek tegen de gemeente is afgerond. Het dossier is op 23 november 2023 naar het functioneel parket gestuurd, de afdeling van het Openbaar Ministerie die milieuzaken behandelt. De zaak is momenteel dus in behandeling bij het Openbaar Ministerie. Ik heb inmiddels contact met het Openbaar Ministerie over meer informatie. 

Het is aan het Openbaar Ministerie om een conclusie te trekken op basis van het dossier van de RUD. De RUD stelt dat de gemeente Houten met de sloop van de twee loodsen aan het Hofspoor artikel 3.1 lid 2 van de Wet natuurbescherming overtreden. Dit artikel luidt: "Het is verboden opzettelijk nesten, rustplaatsen en eieren van vogels als bedoeld in het eerste lid te vernielen of te beschadigen, of nesten van vogels weg te nemen." Dit is een economisch delict. Het Openbaar Ministerie zal het dossier beoordelen en beslissen over het vervolg. Het OM kan uiteindelijk besluiten om de zaak te seponeren of te laten voorkomen, of tot een andere conclusie komen. Het is dus nog de vraag of de gemeente wordt vervolgd. Wordt vervolgd.