Windmolens

Focus Krommerijnstreek en Nieuwegein
Dit dossier wordt regelmatig bijgewerkt. * Kort adres: go.stylo.nl/wind

ACTUEEL: Op 25-11-2020 hield de gemeente Wijk bij Duurstede een online informatieavond over het paraplu bestemmingsplan voor de plaatsing van kleine windmolens (Langbroekerweteringgebied en bedrijventerrein Broekweg). 
Verslagaantekeningen Ytzen Lont; presentaties: Marlous van Merkenstein (moderator), Coosje Bakker en Cynthia Plender (gemeente), Koen van Rijn (agrariër); chatberichten in Zoom: chat ; veelgestelde vragen



Luister: Elke zaterdag van 11 tot 12 uur
Houtens politiek nieuws
Daar Hou Ik U Aan
GEMEENTE HOUTEN

Wethouder Energietransitie, RO landelijk gebied:
Hilde de Groot  / contact via bestuurssecretariaat
Gemeenteraadsleden

Programmamanager Duurzaamheid: Bregje Tettelaar
Procesbegeleider besluitvorming 2e windpark: Natasja Spruijt


* Website Windpark Goyerbrug (ondernemer)

* Webpagina Windpark Goyerbrug (gemeente)
Hier zijn alle documenten rond de aanvraag omgevingsvergunning en de m.e.r.-beoordeling te vinden en te downloaden. 

Raadsinformatiebrief en intentieovereenkomst (december 2019)
(3 documenten via het bestuurlijk informatiesysteem van de gemeente Houten)

Webpagina Veel gestelde vragen tweede windpark
Webpagina Windpark Houten (windpark 1)
Structuurvisie Houten (2011) (PM)
Leidraad Communicatie en Participatie (PDF)

Verslag informatieavonden tweede windpark (PDF)
In november 2018 organiseerde de gemeente Houten drie informatieavonden voor direct omwonenden van de locatie Goyerbrug. De gemeente maakte een verslag. 
Uitnodigingsbrief informatieavond in Cothen (PDF)

Informatieavond in Cothen (PDF)
Ytzen Lont bezocht op 19-11-18 de informatieavond in Cothen om een algemeen beeld te krijgen en achtergrondinformatie te verzamelen, o.a. voor dit dossier (eigen verslag).

Op 10 januari 2019 vond een bijpraatavond in Culemborg plaats (geen verslag). 

Verslag 27/3/19 driepartijenoverleg gemeente, initiatiefnemer, bewoners

Presentatie Pondera 3+4 april over toetsing vergunningaanvraag

Buurgemeenten Culemborg en Wijk bij Duurstede hebben zienswijzen ingediend,
zie Styloblog 24-07-2019: Blik van de buren

Brondocumenten:
Raadsbesluit 13-03-01 (drie windparklocaties)
Structuurvisie Eiland van Schalkwijk 22-12-11

December 2018. De MER-procedure voor windpark Goyerbrug start opnieuw. De ondernemer wil een nieuwer type windturbine plaatsen, die stiller is met een groter vermogen. Daarom heeft hij de aanmelding voor een eenvoudige MER ingetrokken en een nieuwe aanmeldingsnotitie MER-beoordeling ingediend. Zie Brief aan de Raad 13-12-18 

Collegebrief M.e.r.-beoordeling windpark Goyerbrug (PDF 2p)
Het windpark heeft een totaal vermogen van 22,4 MW bestaande uit vier turbines. Dit valt in de categorie waarbij een volwaardige m.e.r.-beoordeling van toepassing is (tot 15 MW volstaat een aanmeldingsnotitie vormvrije m.e.r. en bij meer dan 10 turbines is een uitgebreide m.e.r. nodig). Pondera Consult heeft de aanmelding beoordeeld. De conclusie is dat de kwaliteit van de informatie voldoende is om globaal de milieu-effecten in te schatten. De gemeente stelt vast dat de m.e.r.-beoordeling volstaat. 

Uitleg door Infomil over verschil 'vormvrije MER' en (gewone) 'MER'.
MER = Milieueffectrapportage.

Windpark Goyerbrug dient vergunningsaanvraag in bij gemeente (PDF 2p)
Persbericht Ruben Berendts, Bleu Bear Energy, 15-01-19. Windpark Goyerbrug BV heeft een vergunningsaanvraag ingediend bij de gemeente Houten om vier windmolens te mogen bouwen. Het windpark kan jaarlijks 67 GWh produceren, genoeg voor het totale huishoudelijk elektrisch verbruik van gemeente Houten van 60 GWh per jaar. Het is de bedoeling dat één van de vier turbines eigendom van omwonenden wordt, zodat zij meeprofiteren in de opbrengst. 

De gemeente Culemborg dient een zienswijze in bij de gemeente Houten. 
De zienswijze wordt 18-07-19 besproken in de gemeenteraad.
* Raadsvoorstelconcept-zienswijze.


Toetsing vergunningaanvraag
Offerte-aanvraag aan Pondera voor advies

M.e.r. beoordeling
Aanmeldingsnotitie m.e.r-beoordeling (pdf - 54MB)
Oplegnotitie m .e.r- beoordeling (pdf - 25MB)
Collegebesluit op m.e.r-beoordeling (pdf - 539kB)

Omgevingsvergunningaanvraag
Ruimtelijke onderbouwing (pdf - 124MB)
Ruimtelijke onderbouwing van het planologische deel van de aanvraag
Aanvraagdocument bouwen en OBM (pdf - 87MB)
Toelichting op de aanvraag voor de onderdelen ‘bouwen’ en ‘omgevingsvergunning met beperkte milieutoets (OBM)’
Het publiceerbare aanvraagformulier (pdf - 54MB)
Milieumelding (pdf - 89kB)

Ontheffing op grond van de wet Natuurbescherming
Provincie Utrecht (bezwaartermijn 6 weken vanaf 20-12-2018)
Bekendmaking van het besluit - Windpark Goyerbrug
Inhoud, voorschriften en overwegingen van de vergunning
Ontheffing voor het verbod van o.a. het verstoren en doden van beschermde vogels en vleermuizen tijdens de aanlegperiode en de gebruiksfase van de molen (1/6/2020-31/12/2048). De lengte van de opstelling van de vier windturbines is in totaal circa 1.560 meter. De rotordiameter van de windturbines zal maximaal 150 meter bedragen. De ashoogte zal minimaal 145 meter en maximaal 168 meter bedragen. In Nederland en België vallen gemiddeld 20 vogelslachtoffers per turbine per jaar. Bij Goyerbrug is het rotoroppervlak ruim anderhalf tot ruim twee maal groter dan de grootste turbines waarvan in Nederland en België tot nu toe resultaten van slachtofferonderzoek beschikbaar zijn. Grotere rotoren beslaan een groter oppervlak, waardoor de kans dat vogels in het risicovlak van de rotor van een turbine vliegen ook groter is. Tegelijkertijd is bij een grotere rotordiameter ook sprake van een lager toerental, wat de kans op een aanvaring verkleint. Het is niet met zekerheid te zeggen of het samenspel van deze twee factoren leidt tot een groter of kleiner aantal vogelslachtoffers per turbine voor het Windpark Goyerbrug. Het ecologisch adviesbureau gaat ervan uit dat deze twee elkaar in evenwicht houden en gezien het aantal vogels in de omgeving rekent het adviesbureau voor Goyerbrug met een gemiddelde van 10 vogelslachtoffers per windturbine per jaar, dus totaal 40 totaal. Deze additionele sterfte is lager dan 1% van de natuurlijke sterfte. De 1%-norm wordt niet overschreden. 

Windpark 1 (windpark Houten)

Evaluatie Windpark Houten (6-10-15 Universiteit Utrecht)

Windpark Houten blijft draaien volgens het oude programma
Bericht 05-02-2019 op website gemeente Houten: "Burgemeester en wethouders adviseren de gemeenteraad om vast te houden aan het oude draaiprogramma van Windpark Houten. Een proef met een alternatief programma heeft bij omwonenden onvoldoende geleid tot vermindering van de ervaren geluidshinder in de nacht. Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht. Daarin geeft een deel van de bewoners aan dat zij in de proefperiode ’s avonds/’s nachts minder geluidshinder hebben ervaren. Volgens anderen was er juist sprake van een toename van geluidshinder."

Persbericht Eneco 05-02-2019: "De Universiteit van Utrecht (UU) heeft in opdracht van Eneco en de gemeente Houten in de periode van april tot en september 2018 onderzoek gedaan naar de beleving van de proefperiode waarin er een alternatief draaiprogramma gold voor windpark Houten. Naast het aanbrengen van uilenveren (mei 2017) en de aanpak van een bromtoon (najaar 2017) is het aangepaste draaiprogramma de derde voorgestelde oplossingen om de ervaren geluidsoverlast voor omwonenden te verminderen. De UU stelt in haar onderzoek vast dat de ervaren geluidsoverlast in de nacht door omwonenden van het windpark niet is afgenomen. Zij adviseert dan ook om het draaiprogramma niet permanent in te voeren. Eneco neemt dit advies over. "

Beantwoording vragen over draaiprogramma Windpark Houten
Het college heeft na een draaiproef besloten vast te houden aan het oorspronkelijke draaiprogramma van Windpark Houten volgens de bestaande maatwerkvoorschriften. D66 pleit voor het alternatieve draaiprogramma uit de draaiproef, terwijl Eneco heeft gevraagd de maatwerkvoorschriften helemaal in te trekken. Wethouder Hilde de Groot beantwoordt vragen van D66 over de communicatie hierover met Eneco. 

GEMEENTE BUNNIK

Wethouder Duurzaamheid en RO: mw H.M. Spil
* Gemeenteraadsleden

Uitkomsten enquête Duurzame Energie Bunnik (PDF 16p)
Wil Bunnik een windmolen langs de snelweg en een zonneweide bij het gemeentehuis?
GroenLinks Bunnik, 12 maart 2015

Webpagina Duurzaamheid en windenergie

Jaaroverzicht Duurzaamheid 2017 en inkijk projecten 2018 (PDF 8p)
In het coalitieakkoord van P21 en Liberalen wordt de ambitie gesteld om 10% duurzame opwek en 10% besparing te realiseren. Door een grote potentie voor zonnepanelen op daken kan in de gemeente Bunnik 35% van de totale energieopgave worden ingevuld als alle potentie voor zonnepanelen op daken wordt benut. Als we uitgaan van de maximaal haalbare besparing en de maximale potentie van zonnepanelen op daken blijft er nog een resterende opgave over om klimaatneutraal te worden. Hiervoor zouden nog circa 7 windturbines of 43 hectare aan zonnevelden nodig zijn.
(Zie: Opgave Klimaatneutraal Bunnik, 31 augustus 2018).


Verkenning Windenergie Gemeente Bunnik (22-06-18) (PDF 18p)
De gemeente ontwikkelt een beleid voor zonne-energie en wil ook inzicht in de mogelijkheden voor windenergie. Deze studie van Pondera Consult is een eerste analyse naar de belemmeringen en mogelijkheden voor windenergie binnen de gemeente. Belemmeringen betreffen geluid, veiligheid, infrastructuur, ecologie, archeologie, cultuurhistorie, luchtvaart en defensie (radar). Er zijn plekken waar in principe voldoende ruimte beschikbaar is voor windturbines. Figuur 3.1 op pag. 11 laat alle belemmeringen en de potentiele locaties voor windenergie in de gemeente Bunnik zien. 


Opgave Klimaatneutraal Bunnik (31-08-18) (PDF 12p)
rapport van Omgevingsdienst Regio Utrecht

Op 25-11-2020 hield de gemeente Wijk bij Duurstede een online informatieavond over het paraplu bestemmingsplan voor de plaatsing van kleine windmolens (Langbroekerweteringgebied en bedrijventerrein Broekweg). 
Verslagaantekeningen Ytzen Lont; presentaties: Marlous van Merkenstein (moderator), Coosje Bakker en Cynthia Plender (gemeente), Koen van Rijn (agrariër); chatberichten in Zoom: chat ; veelgestelde vragen


KROMMERIJNSTREEK

Omgevingsvisie Krommerijngebied (PDF >50MB)
Website Houten: omgevingsvisie vastgesteld
Krommerijnstreek 2040 (infographic PDF)
Target Energy System Kromme Rijn (TNO-rapport PDF)
Gemeente Houten, Bunnik, Wijk bij Duurstede 30-05-17

Omgevingsvisie Krommerijngebied p76, 4.6: Energie, we gaan off-grid
"De kans is groot (het moet nog onderzocht worden) dat het einddoel van off-grid alleen gehaald kan worden met nieuwe windmolens. Dit is een controversieel onderwerp in het gebied. Windmolens zijn voor ons niet doorslaggevend voor de offgrid ambitie. Op weg naar het einddoel kunnen vele andere zinvolle stappen genomen worden."


GEMEENTE NIEUWEGEIN

College van B&W (verspreide portefeuilles RO, milieu, bedrijventerreinen)
* Gemeenteraadsleden

Website Windpark Nieuwegein
De gemeente ziet de windmolens als een landmark voor Duurzaam Nieuwegein. De windmolens passen uitstekend bij de uitstraling van het duurzame Bedrijvenpark Het Klooster waar we groene ondernemers willen aanspreken.

Vragen en antwoorden over Windpark Nieuwegein (PDF 1p)
Windpark Nieuwegein is een initiatief van gemeente Nieuwegein. De gemeenteraad heeft in november 2005 unaniem ingestemd met de realisatie van dit windpark. Gemeente Nieuwegein ziet het windpark als belangrijk onderdeel in het streven naar een klimaatneutrale stad in 2040. Voor deze locatie is met name gekozen, omdat er goed aangesloten kan worden bij bestaande infrastructuur (A27) en het Bedrijvenpark Het Klooster. Door aan te sluiten bij de A27 wordt de bestaande lijn in het landschap versterkt, waardoor het landschap beter leesbaar wordt. 

Besluitvormingsproces Windpark Nieuwegein (PDF 2p)
2002 voornemen plaatsing vijf windturbines langs de A27.
2002-2005 locatiebepaling: langs A27 losgekoppeld van bedrijventerrein en iets verder weg van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
2005 instemming gemeenteraad en selectie ontwikkelaar Eneco Wind BV.
2005-2011 diverse onderzoeken.
2011 (26 juli ) naamgeving: Windpark Nieuwegein.
Achterliggende gedachte is het feit dat de windturbines kunnen gaan fungeren als hét (zichbare) visitekaartje voor heel Duurzaam Nieuwegein en dat op de kaart meteen helder is dat Nieuwegein een windpark binnen haar grondgebied heeft. 
2013 bestemmingsplan en omgevingsvergunning.
2015 (april) in gebruikname, de 5 turbines voorzien samen 7600 huishoudens van stroom.


GEMEENTE UTRECHT

De gemeente Utrecht wil in de polders Rijnenburg en Reijerscop voor minimaal 20 jaar plaats bieden voor een energielandschap met maximaal acht windmolens en ongeveer 230 hectare zonnevelden. 
--> Website gemeente Utrecht


PROVINCIE UTRECHT

Projectleider Energie Goed Ingepast: 
Rudolf Buis
T: (030) 258 3387
E: rudolf.buis@provincie-utrecht.nl



(en Verordening 2013)

Interpellatiedebat 24-09-18 over windpark Goyerbrug
aangevraagd door de SGP (Gijs van Leeuwen)
Naar de agenda met beeldverslag en moties
Direct naar video (29')
Aanvraag interpellatie door SGP (PDF)
Motie 81 SGP (verworpen) (PDF)
De motie spreekt uit dat als er in de gemeenteraad van Houten geen draagvlak is voor windpark Goyerbrug de Provincie Utrecht de gemeente niet zal dwingen (met een inpassingsplan). De motie is verworpen. 


REGIOVERBAND U10/U16
U10 is een 'lichtvoetig netwerk', een wisselend bestuurlijk samenwerkingsverband van gemeenten in de regio Utrecht

Programmamanager algemeen en klimaatneutrale regio
Peter Smit, 06-51623860, p.smit@utrecht.nl

Bibliotheek Klimaatneutrale regio (documenten)

Regionale Energiestrategie (RES)
Een RES is een regionaal samenwerkingsverband voor de ruimtelijke inpassing van de energietransitie, waaronder het regionaal vertalen van de nationale afspraken uit het Klimaatakkoord voor o.a. de sectoren Elektriciteit en Gebouwde Omgeving via regionale warmteplannen, energie- infrastructuurplannen en de opgave voor hernieuwbare energie opwekking. Het inzetten van RES moet zorgen voor draagvlak en acceptatie bij maatschappelijke partners (burgers, bedrijven, groene partijen, netbeheerders) in de regio. U10/U16 is één van de regio's.  

Brochure Regionale Energiestrategie (PDF 7p)
Brochure van IPO, UvW, VNG

Presentaties U10-beraad(t) 30-01-19
met o.a. deelsessie over de energieanalyse


RIJKSOVERHEID

Activiteitenbesluit
Wikipedia: Activiteitenbesluit milieubeheer
Tekst Activiteitenbesluit op wetten.overheid.nl
Infomil: Informatie over Activiteitenbesluit
Infomil: Windturbines in het Activiteitenbesluit

Wetten
Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)
Wet ruimtelijke ordening
Wet milieubeheer

Factsheets
Windturbines en geluid
Slagschaduw en windturbines
Inleiding: "Is slagschaduw hinderlijk?"

Milieu-effectrapportage (MER)

Uitleg door Infomil
over verschil 'vormvrije MER' en (gewone) 'MER'.
MER = Milieueffectrapportage.

Commissiemer.nl
Veelgestelde vragen over windenergie en MER

Beleidsdocumenten en informatie

Ministerie van Economische Zaken
RVO - Rijksdienst voor ondernemend Nederland

website Windenergie op land
met: beleid, subsidies en financiering, monitor Wind op land, 
fase in een windproject, acceptatie en participatie, gedragscodes
MER en vergunningen, coöperaties, windfondsen

Monitor Wind op Land
Gemeente Houten in verslag informatieavonden november 2018: "Noord-Holland heeft de taakstelling voor windenergie al gerealiseerd, waar de Provincie Utrecht (die een aanzienlijk lagere taakstelling heeft) nog niet klaar is met de taakstelling. Zie hiervoor de monitor Wind op Land van de rijksoverheid."

Infoblad Procedures voor windenergie (PDF 4p)

Infographic Megawatt doelstelling (en realisatie) per provincie (.jpg)

Risicozonering met o.a.:
Handboek Risicozonering Windturbines (2014) (PDF 212p)
- Wind op bedrijventerreinen (2016) (PDF 27p)
- Veiligheid en windturbines (PDF 4p)

SER: Energieakkoord 2013


JURIDISCH

Windmolens: recente juridische ontwikkelingen
Uitstekende samenvatting van Univé Rechtshulp (22-05-18).

Jure.nl/windmolens
Meer dan 400 rechterlijke uitspraken over windmolens.


RAAD VAN STATE

Elke woensdag kijk ik (YL) naar de uitspraken van de Raad van State.

Op 13 november 2019 deed de Raad van State uitspraak over Windpark Hartelbrug II (Botlek). 

Op 2 oktober 2019 deed de Raad van State uitspraak over Windpark Weert (drie windturbines met een maximale tiphoogte van 200 meter in lijnopstelling langs de A2). De beroepen zijn ongegrond verklaard. 

Op 19 juni 2019 deed de Raad van State uitspraak over Windpark Oude Maas (Hoeksche Waard).

Op 16 april 2019 deed de Raad van State uitspraak over windpark Hattemerbroek

Op 16 april 2019 deed de Raad van State uitspraak over Windpark De Drentse Monden en Oostermoer
Het verzoek om herziening om herziening van een eerdere uitspraak van 21-02-18 is afgewezen. 

Op 16 april 2019 deed de Raad van State uitspraak over windenergiegebied Hollandse Kust (zuid)

Op 3 april 2019 deed de Raad van State uitspraak in de zaak van omwonenden en een stichting tegen de gemeente Goeree-Overflakkee over de windlocatie Battenoord

Op 13 maart 2019 deed de Raad van State uitspraak in de zaak van twee omwonenden in Numansdorp tegen de omgevingsvergunning van het Windpark Westerse Polder. Het beroep is afgewezen. 

Op 6 maart 2019 deed de Raad van State uitspraak over het bestemmingsplan Delfzijl Windpark Zuid. Eigenaren van zes nabijgelegen windmolens zijn in beroep gegaan omdat ze vinden dat ze beperkt worden in hun uitbereidingsmogelijkheden. Het beroep is ongegrond verklaard. 

Op 6 maart 2019 deed de Raad van State uitspraak over windpark Kroningswind - Goeree-Overflakkee
Beroep van omwonende ongegrond verklaard. 

Op 13 februari 2019 deed de Raad van State uitspraak over windpark Koningspleij bij Arnhem: bezwaren van o.a. een vogelwerkgroep tegen de door de Provincie Gelderland verleende natuurvergunning (Wnb) werden afgewezen. 

Op dezelfde dag deed de Raad van State een (tussen)uitspraak over bezwaren van de vogelwerkgroep, een omwonende, een wijkraad en de aangrenzende gemeente Westervoort tegen de raad en het college van de gemeente Arnhem over hetzelfde windpark Koningspleij. Bezwaren over o.a. gebrek aan draagvlak (32) en aantasting van het landschap (37) worden afgewezen, maar de Raad van State schorst het besluit van de gemeente ("onzorgvuldig voorbereid", "geen deugdelijke motivering") omdat twee woningen die zijn aangemerkt als bedrijfswoning (waarvoor de strenge normen niet gelden) geen relatie hebben met het windpark (zie o.a. punt 38 en 63). De gemeente moet binnen 16 weken met een beter plan komen. 

Uit punt 32: Het ontbreken van draagvlak betekent niet dat de raad het plan niet had mogen vaststellen. Er is geen wettelijke regel die bepaalt dat een ruimtelijk plan een ontwikkeling alleen mogelijk mag maken als daarvoor voldoende draagvlak in de omgeving bestaat. (zie ook uitspraak 21-02-18). 

Uit punt 37: Windturbines leiden op zichzelf niet tot een ernstige aantasting van het landschap. De gemeenteraad kan in redelijkheid een groter gewicht toekennen aan het belang van de windturbines als een duurzame bron van energieopwekking dan aan het belang bij het behoud van een ongestoord horizonbeeld. 

Op 19 december 2018 deed de Raad van State uitspraken in vier zaken over windturbines, bij Delfzijl (2), Zeewolde en IJmuiden. Lees hier een beknopte samenvatting (aangevuld met links naar de uitspraken).

Op 28 juni 2017 deed de Raad van State uitspraak in een zaak van XL Wind BV tegen door de gemeente Rotterdam opgelegde maatwerkvoorschriften. In de maatwerkvoorschriftten, die verder gaan dan het Activiteitenbesluit, bepaalt de gemeente de maximaal toegestane geluidsbelasting op gevoelige gebouwen, afhankelijk van de op 10 meter hoogte per 10 minuten gemeten windsnelheden. De gemeente hanteert hiervoor de eenheid LAeq(10min) = het equivalente geluidsniveau per 10 minuten. De gebruikelijke en in alle Europese landen verplichte eenheid is echter Lden (day-evening-night). Lden is het logaritmisch gemiddelde van de dag-, avond- en nachtwaardes (Lday, Levening, Lnight) (*). De gemeente mag in bepaalde gevallen wel strengere grenswaarden vaststellen dan wat in het Activiteitenbesluit staat, maar niet een eigen, andere eenheid hanteren. Daarom vernietigt de Raad van State het besluit en wordt het maatvoorschrift geschrapt. 
(*) https://nl.wikipedia.org/wiki/Lden



RIVM: Kennisnetwerk Windenergie


NEDERLANDSE VERENIGING OMWONENDEN WINDTURBINES

http://nlvow.nl * Voorzitter: Henk Klein Kranenburg (Hagestein)
Handboek/toolkit: Omgevingsparticipatie bij windenergie op land (PDF)



BLUE BEAR ENERGY
Ondernemer Windpark Goyerbrug
Ruben Berendts
https://www.bluebearenergy.com/
Website Windpark Goyerbrug


PROF. DR. AD VAN WIJK 
Energiedeskundige
http://profadvanwijk.com/

https://energiekaart.net/organisatie/adem-houten/

Alles Duurzame Energie Maatschappij ADEM Houten

Presentatie over Thorium
Presentatie Waarom groene waterstof? 
Presentatie gemeenteraad Wijk bij Duurstede 18-09-19



Actiegroep Wijk - GEEN Windpark Goyerbrug
Majda Buha, geenwindparkgoyerbrug@gmail.com


ANDERE BRONNEN


Energiekaart

Greenbyte: Evolution of Wind Power
This interactive infographic shows the cumulative installed windpower capacity per country, continent and the world as a whole between 1981 and 2017

Nederland ziet tweede windpark op zee zonder subsidie tegemoet
Nieuwsbericht Rijksoverheid 21.03.19

Windmolens maken wel degelijk ziek

Huisarts Sylvia van Manen in Medisch Contact 22-03-18

Niet windmolens maar ergernis maakt ziek

Health Effects Related to Wind Turbine Sound, Including Low-Frequency Sound and Infrasound, Ineke van Kamp en Frits van den Berg in Acoustics Australia, april 2018

Are There Harmful Effects Caused bij the Silent Noise of Infrasound Produced by Windparks? An Experimental Approach, prof. C.F. Vahl in: The Thoracic and Cardiovascular Surgeon, 22-01-18

Wind Turbine Noise, Infrasound and Noise Perception, Anthony L. Rogers

Danish guidelines on environmental low frequency noise, infrasound and vibration, Jorgen Jakobsen in: Journal of Low Frequency Noise Vibration and Active Control
In Denmark a set of guidelines for measurement and assessment of environmental low frequency noise, infrasound and vibration was published in 1997 as "Information from the Danish "Invironmental Protection Agency no. 9/1997" (Miljostyrelsen(2)). Recommended measurement methods are specified, and recommended limit values for noise and vibration are given. In this paper a brief description of the measurement methods is given, the recommended limit values are shown, and the background for the measurement and assessment methods is discussed. This paper is an extended summary of "Information from the Danish Environmental Protection Agency No.9/1997 (in Danish).

Neuromotor effects of low frequency vibrations
Steinbusch, Harry; Senden, Nicole; Bisschoff, Peggy; Moers, Marie-Thérèse (Ed.). 16th EURON PhD student meeting, Maastricht University, School for Mental Health and Neuroscience [MHeNS], p. 101-102 Abstract : Beneficial effects by low frequency vibrations on muscle strength as in walking and running, and by medium frequency whole body vibration as during the application of electrovibrostimulation were demonstrated recently (Van Zwieten et al., 2007).
Very low frequency vibrations (1-2 Hz), however, may evoke so-called kinetosis which is characterized by malaise, dizziness and nausea (Kepa, 2006). Large wind turbines can produce these infrasonic vibrations, as reported by Jung et al. (2008). Wind turbines should be constructed at least 1.5 km from residences (Chouard, 2006) and should stand not too close together. (De publicatie geeft een korte samenvatting van een selectie van literatuur over windmolens.) 

Agrar Heute 15.03.19: Windräder haben mitschuld am Insektensterben

Morgenland De Film
Animatiefilm (12 minuten) en lesmateriaal over de energietransitie. 


---

In en rond Houten draait alles rond de windmolens. 
De discussie gaat door als een eeuwig draaiend wiel. 
Als u draaierig bent geworden van alle rapporten,
luister dan nog even rustig naar deze afronding...