dinsdag 12 december 2017

Houten-Zuid 20 jaar

Vandaag woon ik 20 jaar in Houten. Vanavond vier ik dat met mijn buren. Daarvoor woonde ik 16 jaar in Utrecht, waarvan 14 jaar in de binnenstad. Dan wordt het tijd om naar één van de omliggende rustieke plattelandsgemeenten te verhuizen. Voor mij kwam natuurlijk maar één plaats in aanmerking, fietsdorp Houten. Ytzen blijft fietsen.

Niet gehinderd door veel tegenspraak, beweer ik de eerste bewoner van de Vinex-wijk Houten-Zuid te zijn. Op 12-12-97 werd mijn woning aan het Geuzenland opgeleverd en ik ben er dezelfde dag nog ingetrokken, nadat ik mijn oude Citroën HY 'patatwagen' de avond ervoor al had volgepakt met de belangrijkste spullen. Het blok achter mij, aan het Stadhoudersland, was weliswaar een week eerder opgeleverd, maar daar was alles nog donker. Dáár was eind november 1997 ook het tentfeest met de bobo's gevierd, maar die waren al weer vertrokken.

In het begin was Loerik 1, zoals het bouwplan heette, een onherbergzaam maanlandschap. De zuidelijke rondweg was er nog niet, de Rietplas en Oosterlaakplas moesten nog afgegraven (of gezogen) worden, ik kon daar nog wandelen door het weiland. In januari 1998 kwam er een houten noodschool aan het eind van mijn straat, waar nu het basketbalveldje is. Hier zaten de openbare, de rooms-katholieke en de protestants-christelijke basisschool gebroederlijk bij elkaar met in totaal zeven leerlingen. Later is in Loerik 1 de openbare basisschool het Ridderspoor gebouwd (waar ik in 2005 mijn 50ste verjaardag vierde) en de andere twee scholen verhuisden van lieverlee naar andere wijken.

Bij de raadsverkiezingen van maart 1998 moest ik naar de Heilige Familieschool in het oude dorp, wat vanuit Zuid nauwelijks te bereiken was. Ik herinner mij hoe ik moeizaam door de modder glibberde om in het oude dorp blanco te gaan stemmen. Van de Houtense politiek wist ik nog weinig.

Zonder rondweg was er natuurlijk ook nog niet de inprikker Het Land. Het Molenland - een fietsstraat door mijn wijk - was nog de Molendijk (een teleurgestelde bewoner heeft tot op de dag van vandaag het oude straatnaambordje nog in zijn tuin staan). De boerderij van de familie Van Wijk, die nu op het sportcomplex de Kruisboog buiten de rondweg ligt, had toen nog zijn oprit naar de Molendijk. Toen het eerste stuk zuidelijke rondweg aangelegd werd, was dat lange tijd een mooi wandelpad voor mijn avondwandelingetje. Onze wijk was alleen te bereiken via de Beusichemseweg en de bouwweg, die nu het fietspad Loeriksepad is.

Uiteraard was station Castellum er nog niet. Dat is er pas gekomen in 2010. Houten-Zuid is weliswaar rondom dit station gebouwd, dat was een voorwaarde in het Vinex-contract, maar de Tweede Kamer besloot de spoorverdubbeling tien jaar uit te stellen, waardoor er geen ruimte was om hier treinen te laten stoppen. Ter compensatie kwam er eerst een minibusje tussen station Houten en het Geuzenland, zonder tussenstops. Route 66. Dat was wel handig, want ik kon vanuit mijn huis zien of de bus er al stond. Bovendien hadden we met de vaste buschauffeur een goede nieuwsvoorziening op wijkniveau. Sinds 2000 verhuur ik een kamer, min of meer bij toeval (van de één komt de ander) telkens iemand die in Sierra Leone geboren is. Als er bij station Houten mensen met een donker uiterlijk instapten die niet wisten waar ze moesten zijn, dan hoefden ze zich daar geen zorgen over te maken. "Die Surinamers zet ik altijd maar bij jou voor de deur af", zei de chauffeur. Hij vergiste zich in de afkomst maar wist wel de juiste bestemming. Helaas verdween deze bus in 2001. Toen kwam er een halte Castellum en reed de bus en later een trammetje van de HTM heen en weer tussen de beide Houtense stations. De letters HTM waren drie keer raak: de tram kwam uit Hannover, waar tijdens de wereldtentoonstelling (daar ben ik ook nog geweest) tijdelijk extra trams nodig waren, was gekocht door de Haagse Tram Maatschappij en door de HTM verhuurd aan de NS, voor de niet bestaande Houtense Tram Maatschappij.

Lang voordat ik in 'Houten-Vinex' kwam te wonen, was ik al druk met de Vinex, de Vierde nota over de ruimtelijke ordening Extra (de wat linksere versie van de Vino, toen Lubbers na de val van zijn kabinet over het Nationaal Milieubeleidsplan de VVD verruilde voor de PvdA). In de Vino was de regio Utrecht een beetje over het hoofd gezien, wat in de aangepaste Vinex ruimschoots werd goedgemaakt, nadat gemeente, universiteit en bedrijfsleven van Utrecht de handen ineen hadden geslagen. Ik dank een belangrijk deel van mijn middelen van bestaan aan de Vinex. Vanuit mijn bureau voor secretariaat en tekstredactie werkte ik veel voor o.a. de gemeente en de regio Utrecht (Regio Beraad Utrecht RBU). Ook redigeerde ik de ontwikkelingsvisie Leidsche Rijn. Voor de onderhandelingen over het Vinex-uitvoeringscontract tussen de Regio en het Rijk was een grote regionale organisatie opgetuigd met zo'n zestien project- en werkgroepen. Ik verzorgde het secretariaat voor drie van die werkgroepen. Het belangrijkste besluit voor Houten in die fase was dat de grootschalige woningbouw niet ten zuiden van het Amsterdam-Rijnkanaal zou komen, het dorp Schalkwijk zou dan veranderen in Schalkstad, maar ten noorden van het kanaal in Houten-Zuid. Het tweede station maar ook de door Houten gewenste aansluiting op de A12 maakten deel uit van de onderhandelingen. Er waren veel discussies of Houten-Zuid een interne rondweg moest krijgen (dus door de wijken heen, met afslagen naar beide kanten, wat goedkoper is en een directere ontsluiting geeft van de binnenste ring, maar veel kruisingen oplevert) of een externe rondweg (buitenom met alle aansluitingen naar één kant, de inprikkers, zo'n rondweg is veel langer en dus duurder). Uiteindelijk kreeg Zuid net als Noord de gewenste rondweg buitenom.

Goed, over de Vinex wil ik een andere keer nog schrijven. Nu moet ik eerst kijken of ik wel koffie en koekjes in huis heb, want vanavond komen de buren op bezoek om eens gezellig over 20 jaar Houten-Zuid te roddelen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten