vrijdag 27 november 2020

Toeslagenaffaire

Dossier Toeslagenaffaire (focus Houten)

Afgelopen week hield de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) de laatste openbare verhoren. De commissie komt op 17 december met het verslag. (1) 

In de uitzending van het politieke radioprogramma ‘Daar Hou Ik U Aan’ kwam vorige week zaterdagmorgen (21/11) de vraag aan de orde of de ‘toeslagenaffaire’ ook inwoners van Houten heeft getroffen. Presentator Paul van Ruitenbeek stelde de vraag aan het Houtens raadslid Wayne Wilson van Houten Anders, maar die moest het antwoord schuldig blijven. Het is niet bekend. Om na te gaan of en in hoeverre Houtense ouders getroffen zijn, heb ik namens Omroep Houten vragen gesteld aan de gemeenschappelijke sociale dienst Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) en aan de gemeente Houten. WIL antwoordde maandagmorgen (23/11) meteen per omgaande, het antwoord van de gemeente laat nog op zich wachten.

Toeslagenaffaire geen thema bij de sociale dienst
Actualisering zie Toeslagenaffaire (3) 17-12-20

De woordvoerder van WIL liet weten dat binnen deze dienst niet is gesproken over de toeslagenaffaire en een eventuele gerichte aanpak. Slachtoffers die bij WIL aankloppen worden niet als zodanig geïdentificeerd en geregistreerd. Het is dus ook niet bekend hoeveel het zijn.

Vraag 1. Is binnen WIL bekend of en hoeveel gedupeerden zich voor hulp (bijstand, schuldhulpverlening of anderszins) hebben gemeld?
WIL: Nee. Dit is geen ‘waarde’ die wij op enige manier uitvragen of registreren.

Vraag 2. Is binnen WIL (bestuur, beleid, uitvoering) gesproken over de toeslagenaffaire en een eventuele speciale aanpak/benadering?
WIL: Nee.

Vraag 3. Vraagt het feit dat aanvragers mogelijk onterecht als fraudeurs geregistreerd staan een aparte aanpak van WIL (of de gemeente)?
WIL: Nee.

Het antwoord op de laatste vraag verrast mij enigszins, omdat het Rijk wel geld beschikbaar stelt voor hulp aan slachtoffers van de toeslagenaffaire en WIL de uitvoerder is van de bijstand en schuldhulpverlening en daarbij ook een taak heeft bij de aanpak van fraude.

Bij WIL is dus onbekend hoeveel inwoners van Houten in de problemen zijn gekomen doordat zij door de rijksoverheid ten onrechte als fraudeur zijn bestempeld, waardoor zij van gemeentelijke schuldhulpverlening zijn uitgesloten terwijl ze door de hoge terugbetalingen vaak dik in de schulden zijn geraakt.

Belastingdienst: Negen Houtense gedupeerden

Volgens een door de Belastingdienst verstrekte lijst (2) hadden tot 12 oktober van dit jaar 9 gedupeerden uit Houten zich gemeld bij de Belastingdienst (plus 4 uit Lopik, 11 uit IJsselstein en 25 uit Nieuwegein, in totaal dus 49 mensen in het werkgebied van WIL). Vanwege de privacy mag de Belastingdienst zelf geen namen doorgeven aan de sociale dienst. De Belastingdienst raadt gedeputeerden aan om zelf bij de gemeente aan te kloppen voor hulp. (3)

Gemeentelijk meldpunt en rijksmiddelen voor hulpverlening

Het blad Binnenlands Bestuur (4) bericht dat een aantal gemeenten inmiddels een speciaal meldpunt of mailadres toeslagenaffaire hebben geopend, waar gedupeerde ouders zich kunnen melden voor hulp en ondersteuning van de gemeente. Tussen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en staatssecretaris van Van Huffelen van Financiën is afgesproken dat gemeenten gedupeerden op diverse terreinen gaan helpen. Te denken valt aan hulp bij schulden, huisvestingsproblemen, opvoeding, werk en werkloosheid. Gemeenten hebben daarvoor alvast 11 miljoen euro gekregen. Een onafhankelijk bureau gaat de komende maanden onderzoeken welk bedrag nodig is om alle gedupeerden breed te ondersteunen.

Ook Slachtofferhulp is ingeschakeld (5).

Predicaat Opzet Grove Schuld ook bij geringe vorderingen

Net na het sluiten van de openbare verhoren maakte staatssecretaris Van Huffelen vandaag (27/11) bekend (6, 7) dat bij het nog lopende interne onderzoek op het ministerie van Financiën een nota is opgedoken waaruit blijkt dat ook mensen die minder dan 1500 euro terug moesten betalen het predicaat OGS (Opzet / Grove Schuld) konden krijgen, waardoor zij niet meer in aanmerking kwamen voor schuldhulpverlening of een betalingsregeling. Of en hoe vaak dit inderdaad is gebeurd, moet nog blijken. 

Na antwoord van de gemeente Houten op onze vragen zal ik de berichtgeving aanvullen.
> Zie blog Toeslagenaffaire (2) 15-12-2020

Aanvulling 4-12-2020: * Hulp aan slachtoffers door gemeeente en een speciale gezant *
Op 4 december heeft staatssecretaris Van Huffelen van Financiën een voortgangsrapportage naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin staat onder meer dat ouders die de kwalificatie Opzet/Grove Schuld hebben gekregen, een brief ontvangen waarin staat dat zij geen fraudeur waren, dat dit predicaat onterecht is geweest en dat de problemen niet door hen zijn veroorzaakt. 
De samenwerking met de gemeenten krijgt verder vorm door de benoeming van een speciale gezant. De gezant zoekt manieren om ouders die zich nog niet hebben gemeld te benaderen. Verder meldt de staatssecretaris dat het straks mogelijk is om gegevens van ouders met gemeenten uit te wisselen, zodat zij makkelijk contact kunnen leggen om aanvullende hulp te bieden. Daarvoor moeten de ouders wel zelf toestemming geven. 

Aanvulling 6-12-2020 (NOS):


Bronnen

(1) Openbare verhoren kinderopvangtoeslag afgesloten
(website van de commissie met link naar alle informatie)

(2) Toeslagenaffaire: Lijst per gemeente (PDF 8p)

(3) Belastingdienst: Hulp van de gemeente

(4) Binnenlands Bestuur: Gemeenten openen meldpunten toeslagenaffaire

(5) Slachtofferhulp:

(5a) Slachtofferhulp (nieuwsbericht)

(5b) Slachtofferhulp (meer informatie)

(6) NOS 27-11-20: Nieuw kindertoeslagmemo duikt op: ook 'fraudeur' met schuld lager dan 1500 euro 

(7) Video met uitleg van staatsecretaris Alexandra van Huffelen 27-11-20
Luister naar:
Omroep Houten
Daar Hou Ik U Aan
Elke zaterdag 11 tot 12 uur
HoutenFM: 107.3 FM

Geen opmerkingen:

Een reactie posten