vrijdag 20 augustus 2004

Beste Spelen ooit

Kroonprins Willem-Alexander vindt de Olympische Spelen in Athene tot nu toe de beste Spelen ooit. Dat heeft hij donderdag gezegd in het programma Studio Sportzomer. "Ik heb een fantastische tijd gehad", aldus de prins. 

Bovenstaande bericht las ik in de krant en ook het journaal deed vanmorgen dezelfde uitspraak. "De beste Spelen ooit". Vervolgens krijgen we de prins te zien, die iets zegt in de trant van: ik heb Atlanta meegemaakt, ik heb Sydney meegemaakt, maar voor mij zijn de Spelen in Athene de beste die ik ooit heb meegemaakt. Kortom, terecht beoordeelt hij niet ruim honderd jaar sportgeschiedenis, maar geeft hij slechts zijn eigen, korte ervaring weer. 

Dan nog een taalkundige opmerking. Natuurlijk is de uitdrukking "de beste Spelen ooit" een anglicisme, een vertaling van "the best Games ever". Deze manier van zeggen is, naar mijn herinnering, nog maar een jaar of tien, vijftien geleden via de journalistiek in onze taal opgenomen en zou eerder als fout taalgebruik worden ervaren. Daarvòòr zouden we zeggen: "De beste Spelen die er ooit zijn geweest". Ik vind het een aanwinst dat we deze compacte, angelsaksische manier van formuleren hebben overgenomen. Waar ik minder gelukkig mee ben, is dat ongemerkt meer en meer ook het angelsaksische gebruik van superlatieven en overdrijving wordt overgenomen. "De beste Spelen ooit", "de ergste aardbeving", "de grootste politieke aardverschuiving". Dergelijke superlatieven mogen in het Nederlands, en zeker in de journalistiek, naar mijn mening alleen worden gebruikt als ze feitelijk, zakelijk en aantoonbaar juist zijn. Voor de angelsaksische overdrijving is in onze cultuur geen plaats. 

20.08.04 Een lezer attendeerde mij op wat Onze Taal zegt over dit onderwerp: OnzeTaal.nl/advies/ooit.html




maandag 9 augustus 2004

Everyone a new suit

A dream. I walk through a town with half-timbered houses. A black suit in a garment bag hangs on all front doors. I ask myself why. At some point I meet a man in a black suit and hat, presumably a rabbi. He wonders the same. Suddenly he changes his mind, runs a few blocks back to the parking lot where his car is. I run along with him. He takes his cell phone out of the glove compartment, presses some keys, looks at the screen, then smiles understandingly. He tells me what's going on. He sent his tailor a text message saying “Thank you and everyone, please have a new suit at the door”. But apparently the comma didn't come across and the tailor read: "and everyone please a new suit at the door". That's why the city is covered with black suits.

When I woke up I wondered how my dream maker comes up with something like this. I don't see any meaning, it's just a simple pun. There was quite a long time between walking around the city with the suits at the door, while I didn't understand why, and the punch line at the end. I can't recall ever hearing or reading a story like this anywhere. It would be something for a modern version of the musical Fiddler on the roof. 

Translation of Iedereen een nieuw pak 

Iedereen een nieuw pak

Een droom. Ik loop door een stadje met vakwerkhuisjes. Aan alle voordeuren hangt een zwart kostuum in een kledinghoes. Ik vraag me af waarom. Op een gegeven moment ontmoet ik een man in een zwart pak en hoed, vermoedelijk een rabbi. Hij vraagt zich hetzelfde af. Ineens bedenkt hij zich, rent een paar straten terug naar de parkeerplaats waar zijn auto staat. Ik ren met hem mee. Hij pakt zijn mobiele telefoon uit het dashboardkastje, drukt wat toetsen in, kijkt op het scherm en begint dan begrijpend te glimlachen. Hij vertelt me wat er aan de hand is. Hij heeft zijn kleermaker een sms-je gestuurd met de tekst „Hartelijk dank aan jou en iedereen, graag een nieuw pak aan de deur“. Maar kennelijk is de komma niet overgekomen en de kleermaker heeft gelezen: „en iedereen graag een nieuw pak aan de deur“. Vandaar dat de stad volhangt met zwarte pakken.

Bij het wakker worden vraag ik mij af hoe mijn droommaker zoiets verzint. Ik zie geen betekenis, het is een simpel woordgrapje. Er zat een vrij lange tijd tussen het rondlopen door de stad met de pakken aan de deur, toen ik nog niet begreep waarom, en de clou aan het eind. Ik kan mijn niet herinneren dit verhaal ooit ergens gehoord of gelezen te hebben. Het zou iets zijn voor een moderne versie van Fiddler on the roof.

See English translation.