vrijdag 8 januari 2021

Land van Ooit

In het NOS Journaal van één uur hoor ik de nieuwslezer zeggen: "2020 was het warmste jaar ooit sinds het begin van de metingen".

Dat woordje "ooit" is natuurlijk overbodig in deze zin. Er verandert niets aan de betekenis van de zin als je het "ooit" weglaat. Dit betekent dat de betekenis van het woordje "ooit" is veranderd. Het is niet meer een uitdrukking van tijd maar van beklemtoning. Een superlatief of hyperbool, zo je wilt. Maar er zal wel een betere taalkundige term voor zijn.

In 2004 schreef ik al eens een blog over het toen nog vrij jonge anglicisme "de beste ooit". De kroonprins sprak over "de beste Spelen ooit". Een paar decennia eerder bestond die zegswijze nog niet en zouden we zeggen: "de beste Spelen die er ooit zijn geweest". In mijn blog van toen geef ik aan dat ik die nieuwe compacte angelsaksische zegswijze een aanwinst vind voor onze taal, maar dat ik moeite heb met de angelsaksische manier van praten in superlatieven. Als bij ons iets het ergste ooit is, dan moet dat feitelijk, zakelijk en aantoonbaar juist zijn. Voor de angelsaksische overdrijving is in ons vlakke land geen plaats. Wij leven niet in het Land van Ooit.

Met het overbodige "ooit" in het nieuws van vandaag is niks mis, ook al leidt het mij af in plaats van dat het mij met de neus op de feiten drukt, waarvoor het woordje "ooit" hier is bedoeld: let op, belangrijk nieuws, nog nooit vertoond. 

Maar mijn neus voor taal wordt gedrukt op het feit dat niet alleen het klimaat verandert, maar ook de taal.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten