Het haar

Zoals gewoonlijk keek ik donderdagavond Nova. Dit keer zat ik scherp te letten op één klein woordje in de eerste zin van de inleiding van het eerste onderwerp. Nova verstuurt aan het begin van de middag altijd een overzicht van de onderwerpen. De tekst daarvan komt grotendeels overeen met de inleidingen in de uitzending. Donderdagmiddag schreef Nova: “Vandaag presenteerde het CDA haar verkiezingsprogramma…”.
Het CDA… haar verkiezingsprogramma.

Op de lagere school leerde ik dat ‘het-woorden’ het bezittelijk voornaamwoord ‘zijn’ krijgen. Ik stuurde Nova meteen een mailtje om de redactie even te attenderen op deze taalfout. Maar ook in de uitzending presenteerde het CDA haar verkiezingsprogramma.

Een slordigheidje van de redactie? Of volgt Nova een andere redenering? Misschien: het CDA (onzijdig) is een partij (vrouwelijk) en krijgt daarom het woordje ‘haar’. Of is de grammatica – net als de spelling – ergens tussentijds veranderd en is mij dat ontgaan.

Ons taalgevoel voor mannelijk, vrouwelijk en onzijdig gaat begrijpelijkerwijs van lieverlee verloren. Je ziet een tendens om ‘abstractiva’ en ‘collectiva’ voor de zekerheid dan maar altijd vrouwelijk te maken. Bij de-woorden is twijfel aan het geslacht begrijpelijk (al zijn er regels voor), maar het-woorden zijn toch duidelijk. Je ziet steeds vaker “de raad [mannelijk] nam haar besluit”. Maar ook: “het bestuur [onzijdig] nam haar besluit”. “Het CDA presenteerde haar verkiezingsprogramma”. Is dit een ‘geoorloofde’ taalverandering?

PS 1. Vergelijk de volgende voorbeelden:
De gemeenteraad nam zijn besluit [m.]
De gemeente nam haar besluit [v.]
Het gemeentebestuur nam zijn besluit [o.]

PS 2. Het CDA is sinds deze week ook nog onderwerp, of lijdend voorwerp, van een andere taalkwestie. Is het CDA groen of wit? Appel of appèl? Daarover later meer.