Regeren zonder Europa

Voor het eerst heb ik bij landelijke verkiezingen blanco gestemd. Eerder had ik dat wel eens gedaan bij de gemeenteraadsverkiezingen, toen ik net verhuisd was en mij nog niet in de plaatselijke politiek had verdiept. O ja, en toen ik net Bonner Bürger was geworden, heb ik een blanco stem uitgebracht bij de Ausländerbeiratswahlen. Ik vind het mijn burgerplicht om te gaan stemmen en ik ben afgelopen woensdag dan ook gegaan. Maar de plicht drukte dit keer zwaar, toen ik door een stevige stortbui naar het stembureau liep om kletsnat op niemand te gaan stemmen met alleen maar de gedachte dat ook het opkomstcijfer telt.

Ik heb een hekel aan zwevende kiezers. Zoals ik. Eigenlijk heb ik altijd gezweefd, maar toen ik één van de weinigen was, vond ik dat nog niet zo erg. En meestal kwam ik wel weer goed neer. Maar nu het een heel engelenkoor in den hoge begint te worden, maak ik mij zorgen. Niet zozeer de Nederlandse politiek is instabiel als wel het electoraat. De kiezer heeft altijd gelijk: wat een onzin. De kiezers rennen van van hot naar her, omdat ze het ook niet weten. Hollandse toestanden.

Ik heb lang getwijfeld tussen ChristenUnie en SP. Deze laatste partij heb ik vaak schertsend de meest calvinistische partij van Nederland genoemd. Deze partijen kiezen net als ik voor een sterke overheid. "Een slechte overheid moet je niet afschaffen, maar je moet zorgen voor een goede overheid", zegt Jan Marijnissen. Niet terugtreden, maar versterken. Maar tegelijkertijd zijn dit de twee partijen die het sterkst tegen de Europese grondwet hebben gefulmineerd, terwijl ik daar van harte vóór ben. 

Toen de kiezers in het referendum over de Europese grondwet de vloer aanveegden met het standpunt van de Nederlandse regering en dat van de meeste partijen, hadden er nieuwe verkiezingen moeten worden uitgeschreven. Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk dat dit niet is gebeurd. Het is alsof 'Europa' volkomen wordt genegeerd en doodgezwegen. Maar laat Nederland er dan uitstappen en het verder alleen proberen in plaats van de Europese politiek te verlammen. Nu de politici mij niet weten duidelijk te maken waar Nederland staat in de wereld, weet ik niet wie ik stemmen moet. Ik kwam er niet uit.

Daags na de verkiezingen nam ik een heerlijk warm Europees bad in het vroegere communistische bolwerk Felix Meritis in Amsterdam. Hier sprak Daniel Cohn-Bendit, de studentenleider van de Franse opstand in mei 1968. Hij werd indertijd door Frankrijk uitgewezen naar zijn tweede vaderland Duitsland, waar hij samen met Joschka Fischer de groene partij oprichtte. Jaren later werd hij lid van het Europese Parlement. Hij is een hartstochtelijk pleitbezorger voor de Europese integratie. Het Europese wonder - de vrede tussen Frankrijk en Duitsland en tussen Oost en West, het einde van de dictaturen in Zuid- en Oost-Europa - is zo vanzelfsprekend geworden, dat de mensen niet meer zien hoe deze tot stand is gekomen en wat daar voor nodig is. Dit is geen vanzelfsprekendheid. De Europese grondwet zou Europa democratischer en besluitvaardiger maken. Cohn-Bendit sprak zijn teleurstelling uit over de uitslag van de Nederlandse verkiezingen, waar het anti-Europees provincialisme de boventoon voert. Hij vindt dat de partijen die gewonnen hebben maar moeten proberen te regeren en laten zien hoe ze het zonder Europa redden.