Prinses Maxima

Wat PvdA-lijsttrekker Diederik Samsom betreft mag de vader van Maxima wel bij de inhuldiging van koning Willem-Alexander aanwezig zijn. Toen hem deze vraag in een verkiezingsdebat gesteld werd, liet hij zijn gevoel spreken, legde hij achteraf uit. Maar het is dom en gevoelloos om deze discussie te starten. Jorge Zorreguieta, die deel uitmaakte van het wrede Videla-regime in Argentinië, hoort bij Nederlandse staatsaangelegenheden niet thuis. Bij privégelegenheden is hij welkom. Dat was een wijs besluit van Samsoms voorganger Wim Kok en het getuigt van weinig gevoel en het is zelfs wat wreed tegenover Maxima en het koninklijk huis om over dat wijze besluit twijfel te zaaien.

Het huwelijk van de prins is primair een privéaangelegenheid, ook al dient de regering een toestemmingwet in vanwege de politieke gevoeligheden die het huwelijk van een troonopvolger met zich meebrengt. Het weren van de vader van de bruid bij het huwelijk was een vergaande maar juiste beslissing. Koks besluit ging ver - maar precies ver genoeg. Grootvader Zorreguieta is van harte welkom bij de doop van zijn kleinkinderen en andere kerkelijke en familiegebeurtenissen. Maar de troonopvolging is bij uitstek een staatsaangelegenheid. Het zou een principiële fout zijn een voormalig lid van het Videla-regime daarbij uit te nodigen. Dat er ongetwijfeld staatshoofden en bestuurders bij de inhuldiging aanwezig zullen zijn die ook geen schone handen hebben, doet niet ter zake. Als Nederland diplomatieke banden met een buitenlandse regering onderhoudt, dan representeren het staatshoofd of andere officiële vertegenwoordigers van de regering van dat land hun volk en zijn zij uit hoofde van die functie welkom. De Nederlandse regering en politiek doen er goed aan er geen twijfel over te laten bestaan dat Jorge Zorreguieta bij de inhuldiging niet aanwezig zal zijn.

Nederland kent overigens geen kroning. Gelukkig. De kroon als teken van soevereiniteit blijft bij de inhuldiging van het staatshoofd door de volksvertegenwoordiging op de tafel tussen hen in liggen.

Een andere vraag heeft Wim Kok indertijd voorzichtig voor zich uit geschoven. Dat is de vraag welke titel de echtgenote van de koning zal voeren: koningin of prinses. Ik heb daar een uitgesproken mening over. Kies alsjeblieft voor de titel prinses. Ik heb twee bezwaren tegen het gebruik van de titel koningin. Mijn eerste en belangrijkste bezwaar is dat de titel koningin uitdrukt dat zij minderwaardig is aan haar man. In deze eeuw vind ik dat niet meer passend. De echtgenoot van de koningin heet prins en geen koning, omdat de titel koning hoger is dan koningin en uitsluitend door het staatshoofd gevoerd wordt. De grondwet duidt het staatshoofd met de titel Koning aan. Ik vind het daarom juister om de titel koningin voortaan als gelijkwaardig te beschouwen aan die van koning - man en vrouw zijn gelijk - en beide titels uitsluitend voor het staatshoofd te reserveren. Dat brengt mij meteen op mijn tweede bezwaar. De roep om Maxima als koningin, hoe sympathiek ook, is eigenlijk een roep om een pseudostaatshoofd, een sprookjeskoningin. Het past in het streven om de functie van het staatshoofd uit te hollen. Ik ben een voorstander van een inhoudelijk koningsschap - laat de koning ook weer zo snel mogelijk de kabinetsformatie coördineren. De partner van het staatshoofd en andere familieleden mogen van harte bij de uitoefening van de ceremoniële en psychologische aspecten van het koningschap betrokken worden, maar de rollen moeten helder blijven.

Laten we prinses Maxima met open armen ontvangen als partner van het staatshoofd en het haar niet aandoen de discussie over haar vader te heropenen en haar ook niet met de op minderwaardigheid gebaseerde titel van koningin tooien.