zaterdag 3 oktober 2020

Vegaburger

Via Facebook werd ik geattendeerd op een petitie tegen een mogelijk Europees verbod op de term 'vegaburger'. De petitie is opgesteld door ProVeg, een organisatie die zich internationaal inzet voor plantaardige voeding en die er naar streeft om de consumptie van dierlijke producten tussen nu en 2040 te halveren. Volgens ProVeg overweegt de Europese Unie een verbod op begrippen als 'vegaburger' voor plantaardige producten, omdat de consument bij 'burger' aan vlees denkt en in de war zou kunnen raken. 

ProVeg wijst er op dat de voorstellen strijdig zijn met de Green Deal waarmee de EU ook streeft naar een meer duurzame voedselketen en minder vlees. Op school leerde ik vroeger dat vleesproductie eigenlijk geen voedselproductie is maar 'voedselveredeling'. Door vlees eten gaat veel kostbaar voedsel verloren, kunnen minder mensen worden gevoed en raakt de aarde sneller uitgeput. 

Een oud-collega noemde mij in haar commentaar onder de petitie. Ze schrijft: "Een beetje merkwaardig dat het woord burger geclaimd wordt door de vleesindustrie. Het woord burger betekent inwoner. Er is wel een woord Hamburger, net als Frankfurter. Beide kunnen verwijzen naar een vleesproduct. Maar verder kom ik burger niet tegen in het woordenboek in relatie tot vlees. Ik ben een Vega-burger. Ytzen Lont, kan jij als taaldeskundige hier nog iets over zeggen?"

Daaronder reageerde ik als volgt (er ook maar weer eens op wijzend dat ik mijn Nederlandse taalopleiding voornamelijk op de lagere school heb gevolgd), waarmee dit blogje weer geschreven is: 

<< Dank je wel dat je het zo waardeert dat ik de lagere school met goed gevolg hebt doorlopen (daarna is mijn schoolcarrière enigszins gestuit). 

Wat het onderwerp zelve betreft. De Dikke Van Dale (12e editie, 1992) zegt er dit over:

"Burger (m; -s; -tje) [Eng. foutief geïsoleerd uit hamburger, omdat men hierin een samenstelling zag van ham en burger, in werkelijkheid is het een afleiding van Hamburg], (na zn.) gebakken, meestal gepaneerde schijf, voor 't grootste deel bestaande uit wat in het eerste lid wordt genoemd: biefburger, kaasburger, kipburger."

De burger hoeft dus geen vlees te bevatten. Die associatie kan men maken, maar het is niet de betekenis van het woord. Het lijkt me dan ook moeilijk om het begrip te claimen en beschermen als vleesproduct.

Zelf heb ik wel een hekel aan vleesassociaties in vegetarische producten, zoals De Vegetarische Slager doet, vooral als het dan ook nog gepaard gaat met chique spelfouten, alsof groente slechtgespeld vlees is. Het is wel te prijzen dat deze slager rasechte vleeseters aan de groente probeert te krijgen.

Mocht het toch tot een rechtszaak komen over het begrip 'burger', dan zou ik er voor pleiten deze benaming helemaal te verbieden, zolang er geen echte burgers (of ze nou uit Hamburg, Frankfurt, Nieuwegein of Houten komen) in zijn vermalen. >>

Geen opmerkingen:

Een reactie posten