In de jaren '70/80 leende ik nogal eens Friese boeken uit de openbare bibliotheek in Utrecht. Er is één boek dat ik graag eens terug zou willen zien, maar helaas: titel en auteur ben ik vergeten. Ik heb her en der nagevraagd, ook hier op Facebook, op trefwoorden gezocht en zo nu en dan struin ik eens door een overzicht of samenvattingen van Friese literatuur. Maar dat leverde tot nu toe niets op.
Helaas lukt het mij niet zo goed meer om romans te lezen. Ik kon mij altijd al moeilijk concentreren, maar nu begint ook mijn zeer hoge leeftijd een rol te spelen (op 900 jaar na word ik dit jaar even oud als Methusalem) als ook mijn zeer jeugdig actief gebruik van telefoon en internet - met navenant vernietigend effect op het brein. Smart op smart: dat ding heet niet voor niets een smart-foon. Artikelen en 'Sachbücher' lezen lukt wel, want ik ben scherp genoeg om hapsnap te kunnen lezen, specifiek gespitst op antwoorden op vragen die om antwoord vragen. Maar het is weinig zinvol noch vermakelijk om diverse bladzijden van een roman in willekeurige volgorde en met wisselend focus door te vorsen.
Maar deze ene Friese roman uit mijn jongvolwassen jaren wil ik toch graag nog eens herlezen.
Het verhaal gaat over een al wat oudere vrijgezel in Friesland die zich uiteindelijk een beetje plichtmatig verlooft met een vrouw uit het dorp. Maar bij het in ondertrouw gaan, blijkt onverwachts dat hij al getrouwd is. Hij was dit helemaal vergeten en dacht dat zijn eerdere schijnhuwelijk nooit geregistreerd was. Aan het eind van de oorlog is hij in Berlijn met een gevangen genomen Duitse vrouw getrouwd om haar vrij te krijgen. Het huwelijk is nooit geconsumeerd en hij is direct erna vertrokken en was het hele voorval vergeten. Nu gaat hij terug naar Berlijn om de scheiding van zijn schijnhuwelijk te regelen. Hij vindt de vrouw in Oost-Berlijn, hij blijft bij haar slapen, aarzelt, maar ach wat kan er op tegen zijn, ze zijn toch wettig getrouwd. Vervolgens helpt hij haar naar het Westen te vluchten. Of mijn herinnering van het slot helemaal klopt, weet ik niet, maar op een gegeven moment zijn ze achterop een goederentrein geklommen en als ze de grens passeren worden ze beschoten, waarbij de vrouw omkomt. Nu is hij dus formeel weduwnaar en kan hij zijn Friese verloofde trouwen. Maar hij zal zijn eerste vrouw nooit meer vergeten.
Mijn zoekvraag lijkt een beetje op het verhaal van Daniël (*), die een droom van koning Nebukadnezar moest uitleggen zonder dat de koning vertelde wat hij gedroomd had. Titel en auteur van het verhaal zijn totaal uit mijn geheugen gewist. Daniël bad tot God, ik richtte mij vanmorgen ten einde raad tot Tresoar in Leeuwarden, archief en bibliotheek van de provincie Friesland.
Mijn bede werd prompt verhoord. Per omgaande mail reageerde Lysbert Bonnema van Tresoar met: "Achte hear Lont, Soe it miskien de roman ‘De wrâld is der op tsjin’ fan Piter Terpstra wêze kinne? En een kwartiertje later volgde een afbeelding van de efterflap. Ja, dit is het! Tige tank!
Het boek heb ik meteen aangevraagd bij de Universiteitsbibliotheek Utrecht (waarvan ik nog een klein pensioentje geniet plus een levenslang lidmaatschap), zodat ik het boek binnenkort kan herlezen.
(*) Ook het lezen waard: https://www.debijbel.nl/bijbel/BGT/DAN.2
Geen opmerkingen:
Een reactie posten