Verslag van een Twitter-discussie (op X) of eigenlijk een betoog van de Oldebroekse dorpsdominee Matthijs Schuurman, wiens twitteraccount uitblinkt in samenvattingen van de boeken die hij leest en de waarnemingen die hij doet in zijn werk. Hij geeft een puntige beschrijving van het - wat ik nu noem - 'Veluws geloven', waarvan ik - als op de Veluwe opgegroeide Fries en dus een betrokken buitenstaander, een immigrant eigenlijk, over 'omvolking' gesproken - delen wel herken. (Waarbij ik me ook nog wel afvraag of er een verschil is tussen de 'Saksische' Noord-Oost-Veluwe en de 'Stichtse' West-Veluwe, waaronder Barneveld, het dorp van mijn jeugd.)
De aanleiding is een artikel van Ilse Brandemann in het Nederlands Dagblad van 2 augustus 2024: <<Waarom geloven ook SGP’ers de omvolkingstheorie? Twee vijandbeelden zijn samengesmolten>>. "Bijna één op de vijf SGP’ers is het eens met deze stelling: ‘Ik denk dat een deel van de politieke elite opzettelijk probeert de oorspronkelijke Nederlandse bevolking te vervangen door niet-westerse immigranten.’ Dat bleek uit een enquête van ANP en het KiesKompas"
Matthijs Schuurman vraagt zich op X af: "Zou dit bij ChristenUnie-stemmers echt minder zijn?"
"Ja," zegt gepensioneerd journalist Ad de Boer. "Waar baseert u dat op?", vraagt Matthijs Schuurman. "Op de uitkomst van het onderzoek", antwoordt Ad de Boer.
Matthijs Schuurman: "Ah. Ik heb in de afgelopen 15 jaren diverse mensen gesproken die tot de traditionele achterban van de CU behoren, die op dezelfde manier vatbaar zijn voor complot-achtige theorieën. Blijkbaar zijn die nu of naar SGP of naar PVV overgestapt.""En het gaan er alleen maar meer worden. Vraag maar eens hoe mensen tegen het bijbelboek Openbaring aankijken. De opmars van de uitleg met een apocalyptische visie op het heden en de toekomst neemt toe. Dat creëert mede de voedingsbodem voor complottheorieën."
Het gesprek op X gaat de volgende dag verder.
Matthijs Schuurman: "Ik heb het niet over CU-leden maar over stemmers. Daar zit de crux. En de afgelopen verkiezingen hebben laten zien dat daar wel een verschil in zit. En dat verschil heb ik diverse keren - tevergeefs -aangekaart."
En vervolgens geeft ds. Schuurman een uitgebreid exposé over zijn waarnemingen.
Wat de verschillen zijn? (1) Geen duidelijke identiteit. Eerder dorpshervormd dan GB [Gereformeerde Bond in de Nederlands Hervormde Kerk, nu in de Protestantse Kerk Nederland - YL]. Als het GB is, is dat prima (omdat een bepaald deel dat de leiding heeft dat wil) maar niet noodzakelijk.
(2) Niet zo'n affiniteit met kennis of de (juiste) leer. Een jeugdvereniging zal niet van de grond komen. Materiaal voor Bijbelkring en catechese is al snel te moeilijk en te abstract. Dat geldt ook voor de preken.
(3) Meer gericht op het lokale. Mede door het dialect. "Den Haag" en "Utrecht" (LDC [Landelijk Dienstencentrum]) zijn ver weg. Voor organisaties als IZB, HGJB en GZB wordt wel gecollecteerd maar er is weinig binding mee.
(4) Gewend om de eigen boontjes te doppen. Daarom vrijgevochten en niet gezagsgetrouw. Een bepaald wantrouwen richting de overheid. Of juist extreem loyaal aan de geestelijke leiding (omdat die de kennis wel heeft die men niet heeft).
(5) Niet zo van de strakke regels. Meer gericht op het goed houden met elkaar. En gericht op wat goed voelt: liever een lied van Sela of Johannes de Heer dan het juiste aantal psalmen of de moeilijke melodieën uit Liedboek.
(6) Alles draait om ontmoeting face to face. Men neemt niet snel iets van anderen aan. Zeker niet als het via afstand of via media gaat. Maar in een ontmoeting laat men zich meenemen. Zonder zulke ontmoetingen geen verandering van gedrag of visie.
(7) Wanneer de ontmoeting uitblijft, kan men extremere meningen uiten. Om te provoceren. De extremere meningen verdwijnen niet doordat men van hogerhand stelling neemt, maar door een ontmoeting waarbij men zich gehoord voelt.
(8) Humoristische uitingen kunnen sowieso vrij grof en provocerend zijn. Niet kwetsend bedoeld maar om een volkse sfeer te creëren.
(9) Een buitenstaander komt er niet altijd makkelijk tussen. Maar wie zich onbevangen openstelt, kan van harte opgenomen worden. Je moet wel tegen een bepaald chauvinistisme kunnen.
(10) Kortom: pastoraat en gemeenteopbouw zijn net [zo] belangrijk als preken, preken eenvoudig en verhalend (niet te leerstellig). Als dominee moet je tussen de mensen staan en voor iedereen oog hebben (kerkelijk betrokken of niet). Je bent een voorbeeldfiguur.
(11) O ja, houd er rekening mee dat je gemeenteleden niet de geijkte meningen hebben, maar geregeld anders denken en doen dan je zou willen.
(12) P.S. Ook de reformatorischen zijn minder of anders reformatorisch dan elders.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten