zondag 7 januari 2018

Netzwerkdurchsetzungsgesetz


Mijn favoriete Duitse woord is Wendehammer. Het betekent keerlus, een wat breder deel aan het eind van een doodlopende straat, in de vorm van een hamer, waar auto's kunnen keren. Toen ik in de doodlopende Büchelgarten in Bonn woonde, parkeerde ik mijn oude Citroën kampeerwagen altijd in een hoekje van de Wendehammer. Wendehammer doet mij ook denken aan de drommen mensen die tijdens de Wende met grote hamers de Berlijnse muur slechtten en stukken steen meenamen als bewijs van herwonnen vrijheid.

Op school leerde ik dat Duitsers, zoals in mindere mate ook de Nederlanders maar in tegenstelling tot de Engelsen, eindeloos woorden aan elkaar plakken om nieuwe, samengestelde woorden te brouwen. Als voorbeeld schreef de leraar het niet echt bestaande woord voor 'vrouw van de wisselwachter' op het bord: Eisenbahnknotenpunkthinundherschieberin. Negenendertig letters horizontaal.

Vandaag las ik in de Tageschau een voor mij nieuw woord van zevenentwintig letters. Het zal mijn lievelingswoord Wendehammer en ook de vrouw van de wisselwachter nog niet van de troon stoten, maar het is een stevige uitdager.

Het Netzwerkdurchsetzungsgesetz is op 1 januari 2018 in werking getreden, maar binnen een week wordt al voor afschaffing gepleit. De wet bepaalt dat online media duidelijk strafbare inhoud binnen 24 uur moet verwijderen. De wet dreigt echter te ontaarden in overheidscensuur en zelfcensuur. Een minister heeft benadrukt dat de wet alleen duidt op "duidelijk strafbare inhoud". Maar kan een redactie - veelal in een ander land - beoordelen wat strafbaar is? En maakt het zich door niet te handelen zelf strafbaar?

De kritiek op de sociale media en de Duitse overheid is nogal tegenstrijdig of anders gezegd: zij moeten voldoen aan tegenstrijdige verwachtingen. Facebook en Twitter wordt vaak verweten dat kwalijke inhoud niet snel genoeg wordt verwijderd, maar een andere keer is een vlotte verwijdering weer te snel gegaan, ingegeven door politieke vooringenomenheid, onbegrepen satire of ronduit belachelijk. In een oogwenk moet een live suicide, hate speech en de erotische, seksistische of vanwege kanker afgezette vrouwenborst worden onderscheiden op bedoeling, effect en de wetten van het land.

Verwijderen is altijd een vorm van censuur. Maar laten staan leidt óók tot #ophef. De roep om censuur komt vaak van dezelfde mensen die censuur veroordelen. Aan de ene kant claimt men het recht op discriminatie en recht op belediging, aan de andere kant wordt soms al om ontslag of straf geroepen als iemand niet al twitterend afstand heeft genomen van tweets van een in ongenade gevallen twitteraar. Guilty by association. Tegelijkertijd geloof ik ook niet dat we kunnen samenleven zonder enige vorm van censuur, dat wil zeggen: bescherming en regulering. Maar het is de vraag of het verstandig is dat de Duitse overheid sociale media dwingt tot censuur onder dreiging van hoge boetes. De wet van zevenentwintig letters verandert weinig aan de al bestaande strafbaarheid van bepaalde uitingen, maar benoemt buitenlandse sociale media tot rechter. Nee, rechter is niet het juiste woord. Het worden honden die uit angst gaan bijten. Door ze te verzwakken, krijgen ze nog meer macht.

Lees: http://www.tagesschau.de/inland/netzwerkdurchsetzungsgesetz-101.html

Geen opmerkingen:

Een reactie posten