maandag 30 september 2019

Wijze vrouwen

Mijn nicht Riekje deelt op Facebook een artikel in dagblad Trouw van 30 september 2019: "Christelijke vrouwenbond viert eeuwfeest". De inleiding van het artikel stelt: "Op advies van mannen werd honderd jaar geleden de christelijke vrouwenbond NCVB opgericht. Morgen viert de christelijke-maatschappelijke vrouwenbeweging haar eeuwfeest. Hield zij vrouwen in hun traditionele rol of werkte ze aan hun emancipatie?" In een andere versie van het artikel luidt de kop: "Niet feministisch, wel geëmancipeerd".

Mijn nicht schrijft: "Ineens komt de herinnering weer bij me boven aan de keren dat mijn moeder (vrouw van de gereformeerde kleine aannemer/metselaar in Leiderdorp) als presidente van de vrouwenvereniging haar 'meditatie' ging voorbereiden voor de dinsdagavondbijeenkomst. Daar werd geleerd, gelachen, gedeeld, gebeden, gediscussieerd. Daar konden christelijke vrouwen (moeders van lastige pubers of ongehuwd samenwonende dochters, ongehuwde vrouwen, weduwes, ongewenst kinderloze vrouwen, echtgenotes van schooldirecteuren en van huisschilders) van hart tot hart spreken. De meesten hadden weinig tot geen opleiding, maar wel levenservaring! Misschien romantiseer ik enorm, maar mede door die avonden hadden wij een moeder die wist dat je het beter samen kon hebben over ontwikkelingen in de samenleving dan dat je je daartegen verzette. Herkennen jullie dit? Of verzin ik dat allemaal achteraf?"

Een vrouw die net als Riekje is opgegroeid in Leiderdorp reageert: "Nee hoor, Riekje. Dat verzin je niet. Deze betekenis heeft de NCVB en de Leiderdorpse afdeling van de Passage ook voor mijn moeder gehad. Ik las dit artikel ook vanmorgen bij het ontbijt. Veel herkenning."

Riekje antwoordt: "... en dan zegt mij 'de Passage' niks. In de tijd van mijn moeder heette hun vrouwenvereniging: 'De lampen brandende'."

Daarop heb ik gereageerd met wat persoonlijke opmerkingen over onze familie en de cultuur waarin wij zijn opgegroeid. Als kind ging ik vaak logeren bij mijn oom en tante in Leiderdorp. 

>>>>> De Passage is ontstaan uit een fusie in 1999 van de Nederlandse Christelijke Vrouwenbond (NCVB) en de Christelijke Plattelandsvrouwen Bond.

De vrouwenvereniging waar jouw moeder [mijn tante in Leiderdorp] lid van was, was de eigen binnenkerkelijke vereniging van de gereformeerde kerk, zoals je daar ook de jeugdclubs had (GJO), de jeugdvereniging (GJV) voor de oudere jeugd en de mannenvereniging in de kerk. Net als in Leiderdorp heette ook de vrouwenvereniging in Barneveld, waar mijn moeder lid van was, De Lampen Brandende, genoemd naar de gelijkenis van de vijf dwaze en vijf wijze jonge vrouwen die wachten op de komst van de bruidegom.

Net als jouw moeder heeft mijn moeder die open houding denk ik geërfd van het milieu waaruit zij kwamen, van hun ouders, onze pake Ytzen en beppe Jikke. Ik herinner mij nog dat ik als twaalfjarige thuis kwam van school en ik mijn moeder geschokt vertelde over wat ik geleerd had over de evolutie en dat niet alles precies zo zou zijn gebeurd als in de Bijbel stond. Die nieuwlichterij kon toch allemaal niet waar zijn. Mijn moeder (die alleen lagere school had gehad) hoorde mij geduldig aan en zei toen: "Maar het zóu toch zo kunnen zijn?"

Toen onze neef Symen op de boerderij aan mijn moeder en mij zijn nieuwe melkrobot demonstreerde, zei ik: "Wat zou pake Ytzen hier nou van gevonden hebben!?" Zonder aarzelen antwoordde ze: "O, die zou gezegd hebben 'kijk nou toch eens wat God nu weer in zijn schepping voor ons verborgen had!"

En toen ze al lang dementerend was en kort voor haar dood, zat ze op zondagmorgen bij de koffie in het verpleeghuis vol verve Karel Appel te verdedigen tegenover haar tafelgenoten die het maar geklieder vonden. Ik denk niet dat ze zich het uitje naar het Karel Appel Museum in Amstelveen van de week ervoor echt kon herinneren maar ik denk dat ze aansloeg op het gebrek aan begrip en openheid van haar tafelgenoten.

Daarbij moet ik wel aantekenen dat mijn moeder progressiever en 'meegaander' was dan haar zonen en jouw moeder nog een tikkie meer. Jouw moeder kon wel emotioneler reageren dan mijn bedaarde moeder. Ik hoor jouw moeder nog dwars door de kamer schreeuwen toen jullie net televisie hadden (1968) en er aangrijpende beelden in het nieuws getoond werden terwijl jouw oudste broer en ik wat zaten te ginnegappen: "Jongens, k ij k nou toch eens, al die honger in de wereld, dat is toch verschrikkelijk!" <<<<<

Riekje reageert: "Wat heerlijk zo'n neef die een wandelend en zittend geheugen is. Dank voor de beschrijving van die scène bij de TV in 1968. Zo was ze inderdaad. En van jouw moeder, mijn tante Griet, stel ik me ook helemaal voor hoe zíj was, ook op 't eind. En ja, godzijdank kwamen zij voort uit openminded mensen, die net als Paulus vooral 'alles wilden onderzoeken en het goede behouden', plus heel goed relativeren, dingen van meer kanten bekijken."

---


Geen opmerkingen:

Een reactie posten