dinsdag 12 mei 2020

Dalend dodental

Facebook herinnert mij aan een bericht van vandaag vijf jaar geleden, 12 mei 2015, op de Dag van de Verpleging, waarin staat dat Sierra Leone een week lang geen nieuwe meldingen van ebola heeft gehad. Goed nieuws! Daarmee was het land nog lang niet officieel ebolavrij, want daarvoor geldt dat het 2x de incubatietijd, dus 2x 21 = 42 dagen geen nieuwe gevallen moet hebben gehad. Maar dat mooie moment kwam toen wel dichterbij. Ik schreef bij het bericht: "Waar ik vooral blij om ben, is dat de kinderen en studenten weer naar school kunnen." Na een jaar lang lockdown.

Nu is het land opnieuw in de ban van een dreigend virus en ligt het openbare leven in het straatarme land weer gedeeltelijk stil. Maar het totale aantal geïnfecteerden daar is tot nu toe lager dan bij ons per dag en de hoop is dat een grote uitbraak kan worden voorkomen.

Nu bij ons het aantal doden per dag daalt - gisteren las ik een aantal van 16 - veranderen de getallen weer langzaam in individuen. Eén dode is erger dan duizend of zes miljoen, wordt er wel eens gezegd, want die ene is een persoon en geen getal. Die grote getallen bestaan uit even zovele eenlingen. Zo'n getal van 16 geeft eerst een zucht van verlichting. Het valt dus wel mee. Het is ook niet doodsoorzaak nummer 1. In 2018 overleden in Nederland 153.363 mensen. Dementie, longkanker, beroerte, coronaire hartziekten en hartfalen vormden de top vijf van doodsoorzaken die leiden tot de hoogste sterfte. De longziekte COPD (voorheen ook wel chronische bronchitis genoemd) valt net buiten de top vijf op de zesde plaats. Naast enge ziekten zijn er ook nog ongelukken en geweld. De ene dode is niet minder erg dan de andere en het is geen wedstrijdje in lijden.  In zoverre is corona slechts één in het rijtje. "En je moet toch ergens aan doodgaan", wordt wel eens gezegd. Maar er is een belangrijk verschil tussen een hartstilstand en een virus. Na een hartstilstand staat ook de ziekte stil. Ook kanker stopt bij de dood. Mijn oudere broer (die vandaag jarig is en met wie we nu op afstand het leven vieren) zei op de begrafenis van mijn jongere broer iets dat mij raakte: dat met zijn dood eindelijk ook de in zijn lichaam om zich heen grijpende ziekte stopte. Een troost uit het ongerijmde.

Het bijzondere van besmettelijke virussen als mazelen, ebola of corona is, dat het in heel korte tijd de hele bevolking kan treffen. Mazelen bijvoorbeeld is zonder immuniteit bijna 100% besmettelijk, niet iedereen gaat er dood aan maar het treft iedereen. Daarom is immuniteit zo belangrijk. Bij een nieuw virus is er geen natuurlijke immuniteit, geen vaccin en geen medicijn. Er is maar één manier om het te stoppen en dat is het te isoleren om te voorkomen dat het overspringt. Bij dierziekten doen we dat door een vervoersverbod en het doden van gezonde dieren in de wijde omtrek. Voor mensen is dat een wat al te rigoureuze oplossing, maar in gedachten houd ik dat nog wel eens voor ogen om te beseffen door welke fase we heengaan en waarom we bij een virus zoveel agressiever reageren dan bij andere ziekten. Zolang het niet helemaal weg is, kan er op elk moment ook weer een nieuwe uitbraak komen.

Maar voor nu daalt gelukkig het aantal doden, 16, 15, noem een getal onder de 10. Uiteindelijk komt de statistiek terug op 1. Een zucht van verlichting en dan toch weer benauwd. Wat als ik die ene ben? 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten