De VVD vist in troebel water. Discriminatie doet het goed. Je kunt er stemmen mee winnen. Op de landelijke website schrijft de VVD: "Bijstand is niet bedoeld om luxe van te leven in Turkije." Daar is geen speld tussen te krijgen, iedereen is het daar wel over eens. Ook de wet en de wetshandhaving zijn daarover volstrekt duidelijk. Bijstand is niet bedoeld om luxe van te leven. In het buitenland van de bijstand leven is al helemáál niet toegestaan. Ik weet dat heel goed, omdat ik zelf heb geleend van de sociale dienst. Een voorwaarde daarvoor - voor iedereen die in welke vorm dan ook bijstand krijgt - is dat als je naar het buitenland wilt, al is het net over de grens naar Essen in België of Essen in Duitsland, je daar vier weken van tevoren schriftelijk toestemming voor moet vragen aan de overheid. Iemand in de bijstand mag volgens de wet in totaal nooit meer dan 28 dagen van een jaar in het buitenland verblijven. Dus ja, bijstand is niet bedoeld om luxe van te leven in Turkije. Of in Amerika. Of als God in Frankrijk. Of België. Of Duitsland. En zelfs als je gewoon in Nederland blijft, is bijstand niet bedoeld als luxe.
Fijn dat de VVD ons daar nog eens aan herinnert. De wet geldt voor iedereen. Maar waarom noemt de VVD dan specifiek Turkije? Omdat de VVD heel goed weet dat er mensen zijn die een hekel hebben aan Turken en dat er mensen zijn die geloven dat 'buitenlanders' anders aangepakt worden dan 'Hollanders' en dat héél oneerlijk vinden. Discriminatie mag niet, dat is jammer, maar door bij het verongelijkte gevoel van deze Hollanders aan te sluiten, kan je toch nog stemmen winnen.
Waar gaat het om? Iedereen die in de bijstand zit, moet elk inkomen en vermogen melden. Dus zeker als je grond en een eigen woning bezit. Bij mensen die in het buitenland grond en een of meer woningen bezitten, gaat dat vaak fout. Soms onbewust, het kan gaan om familiebezit en soms is de waarde niet eens bekend, soms - vaak - is het ook bewuste fraude. Een wijdverbreid en hardnekkig probleem. Als je vermogen hebt in het buitenland, zul je dat - net als vermogen in Nederland - moeten belenen of verkopen voordat je voor bijstand in aanmerking komt. Bezittingen in het buitenland zijn moeilijk te controleren. Als de VVD bedoeld te zeggen dat dit moet worden aangepakt, dan heeft de partij gelijk. Rijk en gemeenten zijn daar ook mee bezig.
De VVD schrijft: "Je krijgt bijstand. Belastinggeld waar andere Nederlanders hard voor werken. In Turkije heb je huizen of grond. Maar dat houd je geheim. Eén plus één is twee, zou je zeggen. Dus opsporen, aanpakken, uitkering stopzetten, terug laten betalen en een flinke boete erbovenop. Gemeenten zijn daar goed mee bezig. Ze hebben een effectieve methode gevonden om deze fraudeurs te pakken te krijgen.Maar wat gebeurt er? De gemeenten worden teruggefloten en de fraudeurs mogen het geld houden. De methode zou discriminatie zijn. Dat is belachelijk."
Een regeringspartij die een uitspraak van de rechter "belachelijk" noemt, dan is het opletten geblazen. Niemand is verplicht om het politiek eens te zijn met rechterlijke uitspraken, maar als je als partij de uitspraak van de rechter "belachelijk" noemt om stemmen te winnen, dan begeef je je op glad ijs. Daarom heb ik de rechterlijke uitspraak waar het hier om gaat er maar eens bijgezocht (en ik mag toch aannemen, dat de VVD dat ook heeft gedaan of doet de rechter er voor de VVD al helemáál niet meer toe?).
De Centrale Raad van Beroep (de hoogste rechter in uitkeringszaken) heeft een besluit van de gemeente Tilburg vernietigd en draagt de gemeente op om een nieuw besluit te nemen. Waarom? De gemeente wilde de bijstandsfraude aanpakken. Een goede zaak. Maar de gemeente ging in de fout door een project op te zetten waarin alleen de bijstandtrekkers met een Turkse eerste of tweede nationaliteit werden geselecteerd om te onderzoeken op fraude. Had de gemeente gelijktijdig besloten om ook andere nationaliteiten aan te pakken, of daarvoor een gefaseerd plan gemaakt, dan was er niks aan de hand geweest. De gemeente voerde aan dat ze dat ooit ook nog wel eens wilde gaan doen, maar nam daar geen besluit over. Selecteren op nationaliteit mag niet. Turken aanpakken, maar andere nationaliteiten op z'n beloop laten, is niet goed. Daarom moet de gemeente Tilburg een nieuw besluit nemen. Dát is wat de rechter zegt in z'n uitspraak. Daar kan je het mee eens zijn of niet, je mag daar best wat van vinden, maar dan ga je daar serieus op in. De grens ligt bij discriminatie.
Zo niet de VVD. Die ruikt haar kans. Heb je een hekel aan Turken en vind je dat discrimineren moet kunnen: stem VVD.
Bronnen:
[Aanvulling 7/7/23: Dit bericht was voorjaar 2023 nog te vinden op de website van de VVD, maar blijkt nu (7/7/23) verdwenen. Dat siert de VVD. Voor een goed begrip van mijn commentaar is de oorspronkelijke tekst onderaan dit blog terug te vinden.]
"Vermogensonderzoek in Tilburg in strijd met discriminatieverbod."
Meer rechterlijke uitspraken rond dit thema
De Raad van de Rechtspraak heeft op 5 maart 2018 een uitstekend overzicht gepubliceerd van vrijwel alle uitspraken van de Centrale Raad van Beroep over dit onderwerp en op basis van deze uitspraken de uitgangspunten geformuleerd wanneer een bijstandsonderzoek discriminatie is en wanneer niet.
Uitgangspunten bij de beoordeling
Bij de verschillende uitspraken die de Centrale Raad van Beroep in dit soort zaken heeft gedaan, spelen de volgende uitgangspunten een rol:
- Gemeenten mogen zonder specifieke aanleiding onderzoeken of mensen terecht (volledige) bijstand ontvangen
- Gemeenten hoeven dit preventief fraudeonderzoek niet op alle bijstandsgerechtigden toe te passen en ook niet op dezelfde manier. Zulk onderzoek is kostbaar en het belang van voorkomen van fraude is groot.
- Gemeenten mogen dan ook gebruikmaken van zogenoemde risicoprofielen, bijvoorbeeld gebaseerd op gedrag van mensen.
- Een risicoprofiel mag worden gebaseerd op het criterium 'een ander land van herkomst dan Nederland'.
- Onderzoek naar bijstandsgerechtigden van slechts één nationaliteit mag echter niet. Dat is immers in strijd met het discriminatieverbod bedoeld in artikel 14 EVRM en artikel 1 van Protocol 12 bij het EVRM.
- Dit betekent dat het bewijs dat met dit onderzoek verkregen is niet mag worden gebruikt.
- Ander bewijs mag wel worden gebruikt en er mag nieuw onderzoek worden gedaan om aan te tonen of sprake is van (verzwegen) buitenlands inkomen of vermogen.
------------------------------
Oorspronkelijke tekst op de VVD-website
VVD, 26-02-18: Bijstand is niet bedoeld om luxe van te leven in Turkije [dode link]
Aanvulling 7/7/23: Dit bericht was voorjaar 2023 nog te vinden op de website van de VVD, maar blijkt nu (7/7/23) verdwenen. Dat siert de VVD. Voor een goed begrip van mijn commentaar hier de de oorspronkelijke tekst uit mijn archief.
26 FEBRUARI 2018
Bijstand is niet bedoeld om luxe van te leven in Turkije.
– Je krijgt bijstand. Belastinggeld waar andere Nederlanders hard voor werken.
– In Turkije heb je huizen of grond. Maar dat houd je geheim.
Eén plus één is twee, zou je zeggen. Dus opsporen, aanpakken, uitkering stopzetten, terug laten betalen en een flinke boete erbovenop. Gemeenten zijn daar goed mee bezig. Ze hebben een effectieve methode gevonden om deze fraudeurs te pakken te krijgen.
Maar wat gebeurt er? De gemeenten worden teruggefloten en de fraudeurs mogen het geld houden. De methode zou discriminatie zijn. Dat is belachelijk. Dit is geen onderscheid tussen bevolkingsgroepen. Dit is onderscheid tussen mensen die de boel belazeren en mensen die zich netjes gedragen.
Wij kijken nu wat de mogelijkheden zijn. Als het nodig is, passen we de wet aan. Want belastinggeld is niet bedoeld om lekker luxe van te leven.
