maandag 3 december 2018

Trump's jacht

Gaat dit verhaal over Bush, Khashoggi, Trump of mijn huisgenoot Foday? Ik ben nu al de draad kwijt.

* Bush *
Afgelopen week, op 30 november 2018, overleed oud-president George H.W. Bush. Over de doden niets dan goeds en veel media maken de onvermijdelijke vergelijking tussen de milde, wijze papa Bush van weleer met de nogal lompe, onberekenbare en eigenwijze president van nu. Wij kennen de oude Bush vooral als conservatieve Republikein die Saddam Hussein uit Koeweit knikkerde, maar de Amerikanen hebben lang getwijfeld of hij niet te aardig was om president te worden. De "tough enough question" komt al aan de orde in een televisie-interview in 1979, toen hij in de strijd om de Republikeinse nominatie streed tegen kandidaat Ronald Reagan, wiens vice-president hij werd alvorens hem in 1984 op te volgen als president.

Bush' antwoord is mooi: "I don't equate toughness with just attacking some individual. I equate toughness with character". Hij laat zich niet verleiden om ook maar iets lelijks te zeggen over de andere kandidaten. Terugkijkend is dit filmpje een verademing.

* Trump *
Donald Trump vindt die softe Bush maar niks. Dat zei hij in 1990 al in een interview in de Playboy. Ik wist niet eens dat Trump toen al bestond, ik had nog nooit van hem gehoord tot hij in 2015 begon door te breken als presidentskandidaat. Vreemdgenoeg heb ik de mij volkomen onbekende Trump in 2012 al wel eens geciteerd op mijn eigen website Stylotweet, waar ik voornamelijk tweets over twitter plaats.

Donald J. Trump: "I love Twitter.... it's like owning your own newspaper--- without the losses."


* Playboy *
Het Playboy-interview móet je lezen. Zoals iedereen weet, koop je de Playboy niet voor de plaatjes - daar is niks aan - maar om de doorwrochte artikelen. Dat klopt in dit geval. Dat Trump toen al bestond, had ik zelf nog wel kunnen uitrekenen, maar het is schokkend om te lezen dat alles wat hij nu beweert en uitvoert, hij ook toen al nét zo vond en deed. Hij was daar in eigen land toen al net zo beroemd en berucht om als nu.

Door het overlijden van Bush sr. stootte ik alsnog op dit interview. De journalist van Playboy vraagt hem: "Do you think George Bush is soft?" Trump: "I disagree with him when he talks of a kinder, gentler America. I think if this country gets any kinder or gentler, it's literally going to cease to exist." 

Hij vindt dat mensen uit de zakenwereld over het buitenlandbeleid zouden moeten onderhandelen met andere landen. "We'd have respect around the world".

* How to make a buck *
Zijn merkwaardige minderwaardigheidscomplex over die arme States waar de hele wereld om lacht, zat er toen al flink in. Het artikel vertelt kort over Trump's jonge jaren. Zijn vader hamerde op het belang van "knowing how to make a buck", vond hem te ruw en wild en stuurde hem naar de militaire academie. Door zijn vader kreeg hij, zo wordt gezegd, een knagend gevoel tekort te schieten, wat zou hebben geleid tot zijn tomeloze ambitie. Na links en rechts wat gehandeld te hebben in middenklasse woningen, komt op zijn 28ste zijn doorbraak. Als in Manhatten een spoorwegmaatschappij failliet gaat, grijpt hij zijn kans en neemt hij opties op het onroerend goed. Zijn "coup", zoals Playboy het noemt, bestaat eruit de banken te verleiden hem 80 miljoen dollar te lenen en bij politici een belastingaftrek van 120 miljoen los te peuteren. "Verleiding, overdrijving en brutaliteit definiëren daarna de Trump-stijl, die hij weet te smeden tot een scrupuleuze managementtechniek". 

* Trump Tower *
Op zijn 33ste, in 1979, koopt hij een perceel op Fifth Avenue in New York voor 20 miljoen dollar, regelt een belastingreductie van 140 miljoen en bouwt de 68 verdiepingen hoge Trump Tower. Ten tijde van het interview in 1990 bezit hij 3,7 miljard. Zijn hotels en casino's leveren hem wekelijks 50 miljoen op. Op geruchten dat hij het Waldorf-hotel wil overnemen, grapt hij: "Zonder Waldorf kan ik niet slapen". Op de volgende vraag geeft de Playboy-journalist zélf het antwoord. "And the Presidency? No, that takes an election, and it is clear that Trump is not that patient."

* The working guy loves me *
Toch klinkt u soms als een presidentskandidaat die zijn kiezers opzweept, merkt de journalist op. Bij welke partij zou u zich het meeste thuisvoelen als u kandidaat zou zijn? "Ik zou het beter doen als Democraat dan als Republikein", antwoordt Trump, "niet omdat ik progressief ben, want ik ben convervatief, maar de arbeider zou op mij stemmen. Hij houdt van me."

Wat zou president Trump als eerste doen als hij het Oval Office binnenstapt? Zijn antwoord klinkt in 1990 niet anders dan nu (behalve dat China intussen Japan is voorbijgestreefd):

"Many things. A toughness of attitude would prevail. I'd throw a tax on every Mercedes-Benz rolling into this country and on all Japanese products, and we'd have wonderful allies again." 

* We're being laughed at *
Hij is voor de doodstraf, maar waarschuwt tegen de gevaren van kernwapens. Hoe zou president Trump het aanpakken? Dan schetst Trump de president die we nu kennen: "He would believe very strongly in extreme military strength. He wouldn't trust anyone. He wouldn't trust the Russians; he wouldn't trust our allies; he'd have a huge military arsenal, perfect it, understand it. Part of the problem is that we're defending some of the wealthiest countries in the world for nothing... We're being laughed at around the world."

* Khashoggi *
Dan verschijnt er in het Playboy-interview een naam waar we tot voor kort nog nooit van gehoord hadden, maar die we sinds een maand of twee ineens allemaal kennen, hoewel nog wat lastig te spellen: Khashoggi. Niet de op 2 oktober 2018 in Turkije vermoorde Saoedische journalist Jamal Khashoggi, maar zijn oom Adnan Khashoggi (1935-2017). Jamal's grootvader en Adnan's vader was Mohammed Khashoggi, afkomstig uit Turkije. Hij trouwde met een Saoedische vrouw en werd de lijfarts van koning Abdulaziz al Saud. De zoon van de dokter werd een beruchte wapenhandelaar.

* Lockheed-affaire *
Adnan Khashoggi was vanaf de jaren '60 actief als wapenhandelaar en dan vooral als tussenpersoon bij transacties tussen Amerikaanse wapenproducenten en de Saoedische regering. Zijn klanten waren onder andere Lockheed en Northrop. Vooral met Lockheed onderhield hij nauwe banden. Lockheed betaalde hem tussen 1970 en 1975 meer dan 100 miljoen dollar commissie. In feite was Khashoggi Lockheed's marketingtak. Ook de voorzitter van het Wereldnatuurfonds genoot van de gulle giften van deze vliegtuigfabriek. Deze olifantenfan beunde bij als Prins der Nederlanden en was getrouwd met ons staatshoofd. Halverwege de jaren '70 werden stukje bij beetje de feiten onthuld in wat de Lockheed-affaire is gaan heten en in 1976 mocht prins Bernhard zijn militaire uniform voor altijd in de kast hangen. 

* Irangate *
Adnan Khashoggi was niet alleen de spil van de Lockheed-affaire, maar was ook nauw betrokken als bemiddelaar bij de Iran-Contra-affaire of Irangate. Amerika leverde in het geheim wapens aan Iran, onder meer om gijzelaars van Iran en van Hezbollah in Libanon vrij te krijgen. Met de opbrengsten werden - in strijd met besluiten van het Congres - stiekem de Contra's geholpen die in Nicaragua tegen de Sandinisten vochten. Vermoedelijk heeft president Reagan hier persoonlijk niet van af geweten, maar hij aanvaardde de verantwoordelijkheid toen de feiten in 1986 naar buiten kwamen. Enkele ambtenaren en minister van Defensie Casper Weinberger werden veroordeeld, maar kregen later gratie van president Bush - daar is hij weer.

* Marcos *
Adnan Khashoggi werd in 1988 in Zwitserland gearresteerd vanwege weer een andere affaire. Hij zou Ferdinand en Imelda Marcos hebben geholpen om honderden miljoenen uit de staatskas weg te sluizen, voordat Marcos werd afgezet als president van de Fillipijnen. Khashoggi werd uitgeleverd aan de VS, zat een tijdje vast, maar werd vervolgens vrijgesproken. Hij overleed in 2017 op 81-jarige leeftijd in Londen. Tot zijn arrrestatie stond hij bekend om zijn uitbundige levensstijl. Hij bezat talloze appartementen, villa's en een stal vol Arabische paarden. In 1987 stond hij op de cover van Time, maar niet lang daarna stortte zijn zakenimperium in elkaar.

* Khashoggi's Ship *
"En als ze nou niet betalen, dan verkoop je toch gewoon de boot", moet iemand tegen hem gezegd hebben. Zijn jacht de Nabila, gebouwd in 1980, was destijds een van de grootste jachten ter wereld. Het werd gebruikt in de Bond-film Never Say Never Again van 1983 en was de inspiratie voor het nummer "Khashoggi's Ship" van de rockband Queen. Hij verkocht zijn schip in 1988 aan de sultan van Brunei, die het direct doorverkocht aan Donald J. Trump.

Dan is het 1990 en zijn we terug bij het Playboy-interview, waarin Trump nogal neerbuigend doet over de geflipte zakenman. Trump kocht het met onyx en goud beklede jacht voor 29 miljoen, maar inmiddels zou het 100 miljoen waard zijn. Maar Trump vindt het scheepje toch wat krap en laat het ingrijpend verbouwen.

Trump Princess in het dok in Makkum
"The Trump Princess, or the Khashoggi "boat," as Trump now calls it, has gotten cramped, so a Dutch shipyard is confecting not a Princess but a full-fledged Queen costing more than $175,000,000", schrijft Playboy.

"Why in the world do you need a bigger yacht?", vraagt de interviewer. "I don't. But the Khashoggi boat is worth more only if I sell it".


"The houses, the planes and the boat are just investments. I paid twenty-nine million dollars for the Khashoggi yacht; two years later, I'll be selling it for more than one hundred million dollars and getting a bigger one." 


* Factuur uit Friesland *
Niet lang na het Playboy-interview zit Trump in een dip. Het gaat niet zo goed met zijn casino's. Op de werf in Makkum wordt intussen hard gewerkt aan de renovatie van de Khashoggi-boot en Trump kan op korte termijn de eerste factuur uit Friesland verwachten. De werf heeft het geld hard nodig. Maar ook Trump zit krap bij kas, dus het komt hem niet zo goed uit. Trump weet als geen ander dat je voor onroerend goed geen cash hoeft te hebben, het zijn assets, oftewel activa, waarvoor je met een beetje bluf en bravoure bij de bank kunt bedelen. In plaats van de factuur te betalen, besluit hij de hele werf te kopen en een paar maanden later weer door te verkopen aan een Amerikaan, die het doorverkoopt aan Damen Shipyards in Gorinchem. De werf in Friesland kan naar zijn centen fluiten. De verlaten Princess is nog jaren in Makkum achtergebleven en delen van het schip zouden tot op de dag van vandaag in bezit zijn van de werf, die nu onderdeel is van Feadship. 

Feadship in Makkum
Feadship is een samenwerkingsverband van de scheepswerven Royal Van Lent en Koninklijke De Vries Scheepsbouw. Deze First Export Association of Dutch Shipbuilders is in 1949 opgericht om Nederlandse superjachten te promoten in het buitenland. Het Nederlandse Feadship startte in 1977 ook een Amerikaanse tak, Feadship Americas Inc. De geschiedenis van scheepsbouwer Van Lent gaat terug tot 1849 en de eerste werf van De Vries werd geopend in 1906.
Feadship heeft onder andere scheepswerven en droogdokken in Makkum, De Kaag en Aalsmeer.

Feadship in Makkum
Op één van die werven in Noord-Holland werkt mijn huisgenoot Foday. Hij vertelde mij een paar jaar geleden het verhaal van Trump en Makkum, maar ik kon het niet zo goed plaatsen. Als je de draad kwijt bent, is het natuurlijk altijd handig om een elektrotechnisch ingenieur in huis te hebben. Foday is een echte bruggenbouwer: als elektrotechnicus werkt hij op de brug van de jachten in aanbouw om de electronica voor bijvoorbeeld besturing, navigatie, radar en radioverkeer aan te leggen.

Onlangs heb ik een kijkje genomen bij de enorme loods van Feadship in Makkum (foto), omdat daar de start en finish was van een sloeproeiwedstrijd waar een vriend van mij aan meedeed.

* Uitverkochte Trump-show*
En Trump? Playboy (what's in a name) weet koel en helder Trump's decadentie naar boven te halen.

Playboy: "Wat betekent dit allemaal nou écht voor u? Het jacht, de bronzen toren, de casino's."
Trump: "Het zijn requisieten voor de show."

Playboy: "En wat is de show?"
Trump: "De show is 'Trump' en hij is overal uitverkocht. Ik heb er lol aan gehad en ik zal er lol aan blijven beleven. Ik denk dat de meeste mensen er van genieten". 

--------------------------------------------------

Geen opmerkingen:

Een reactie posten