zaterdag 30 december 2023

Dure armeluisverzekering

Op Facebook las ik een tip van Paul van Ruitenbeek (op persoonlijke titel, maar hij is ook wethouder van Houten) over het afsluiten van een tandartsverzekering: "Ik heb altijd geleerd dat verzekeren zinvol is als je eventuele schade niet zelf kunt betalen. Er moet dus een duidelijk verschil zijn tussen de premie en de dekking. Bij tandartsverzekeringen is dat niet meer zo. ING Nederland Bank prijst zijn tandartsverzekering aan. Dekking tot maximaal 100 euro. De premie: €7,45 per maand x 12 = €89,40. Je betaalt dus €89,40 voor een jaar om een risico van 100 euro af te dekken. Ik zou zeggen, gewoon niet doen. Zet iedere maand €7,45 opzij en dan komt het goed."

Afhankelijk van persoonlijke omstandigheden en de aard van de verzekering (en je moet waar mogelijk ook rekening houden met de solidariteitsgedachte: draagt elkanders lasten, wie gezond is draagt bij aan de kosten van de zieken) ben ik het erg met deze les en tip eens. De tip kreeg ik meer dan veertig jaar al van mijn eerste grote-mensen-tandarts. Totdat ik mij enigszins gedwongen voelde door de gemeente, toen ik in de bijstand zat, heb ik nooit een tandartsverzekering afgesloten. Ik heb hier eerder over geblogd, toevallig vandaag een jaar geleden (*). Er ontspon zich het volgende gesprek op Facebook. 

Ik: Dat is één van de redenen dat de Gemeentepolis voor mensen met een laag inkomen veelal duurder is dan diverse andere ziektekostenverzekeringen. De Gemeentepolis heeft verplicht een overcomplete dekking onder de dreiging dat als je die niet neemt, je niet meer voor bijzondere bijstand in aanmerking komt als het eens echt fout gaat. Toen ik in de bijstand zat op een minimaal inkomen heb ik twee jaar gespaard om deel te kunnen nemen aan de dure Gemeentepolis. Toen ik uit de bijstand kwam, heb ik weer een (iets) goedkopere verzekering afgesloten, met vrijwel dezelfde dekking en vanwege m'n slaapbeugel heb ik besloten de tandartsverzekering voorlopig te handhaven. Zo'n veertig jaar geleden raadde mijn tandarts mij aan om geen tandartsverzekering te nemen, omdat de gewone verrichtingen nauwelijks meer of zelfs minder kosten dan de premie en de dure verrichtingen vaak niet gedekt zijn en alsnog zelf betaald moeten worden. Voordat de gemeente mij er min of meer toe dwong vanwege het 'bijzondere-bijstandsrisico' (last resort) had ik nooit een tandartsverzekering en kon ik m'n tandzorg altijd goed zelf betalen.

Iemand reageert: Heel herkenbaar, mijn moeder sloot om die reden inderdaad nooit de Gemeentepolis af, maar ik wist niet dat daar het risico aan verbonden was dat je dan geen aanspraak zou kunnen maken op bijzondere bijstand… Goed om te weten…

Hierop reageerde Axel Eerdman van de eenmansfractie Houten Anders: In de verordening staat het anders opgeschreven. Indien er in het huidige kalenderjaar bijzondere bijstand voor medische kosten en/of tandartskosten is toegekend, wordt verwacht dat belanghebbende met ingang van het volgende kalenderjaar is overgestapt naar de collectieve zorgverzekering (basisverzekering en aanvullende verzekering) dan wel een andere passende zorgverzekering en hiervan gebruik maakt. Vanaf het nieuwe kalenderjaar kan er geen bijzondere bijstand meer verstrekt worden voor medische kosten en/of tandartskosten die vergoed zouden worden op basis van de collectieve zorgverzekering. Je kunt - als ik deze woorden (dd. 4/7/23) goed interpreteer - bijzondere bijstand krijgen, maar wordt wel geacht een jaar later in de juiste verzekering te zitten.
Bron: https://lokaleregelgeving.overheid.nl/CVDR700483/1

Ik: Ja, dus je wordt door de gemeente gedwongen een duurdere verzekering te nemen. Maar gelukkig dus achteraf pas (wist ik niet). Toen ik in de bijstand zat had die dreiging een grote impact op mij. Ik weet niet of "een andere passende verzekering" ook een andere (goedkopere) verzekering mag zijn. Zo is het aan mij in elk geval nooit gepresenteerd. Ik heb de duurdere Gemeentepolis indertijd uitsluitend genomen vanwege de Bijzondere Bijstand dreiging door WIL, omdat je in die situatie geen buffer meer hebt om onverwachtse klappen op te vangen.

Axel Eerdman: Ik weet dat al jaren en hoor verhalen altijd achteraf: polis afgesloten, naam van medewerker onbekend en vraag je door bij wethouders of leidinggevenden kom je in een soort welles-nietes uit, want 'op papier' is het goed afgesproken. Het wordt vast verkeerd onthouden door de minima. Er is geen dwang, het is niet eng… en ondertussen verzekert een groot deel van de Houtense minima zich voor zaken waar zij nooit gebruik van zal maken “omdat het moet”. Laten we erop hopen dat de gemeente met nieuw beleid in het nieuwe jaar kansen ziet voor een betere collectieve verzekering en inwoners goed voor zal lichten over hun rechten. En ik hoop overigens dat deze verordening zo klopt nu, óók voor bijstandsgerechtigden. Dat er niet nog ergens een haakje blijkt te zijn waaruit weer een uitzondering mogelijk blijkt.

Ik: (1) Betere voorlichting en kennis helpt al (maar zoals je in mijn blog kunt lezen, de medewerkers van WIL (front en back office) hebben vaak ook geen idee. Toen ik de Gemeentepolis na de bijstand nog een jaar wilde laten doorlopen (zonder de gemeentelijke bijdrage van €20) om zeker te zijn van continuïteit van mijn fysiotherapie, waren zowel front office als office ervan overtuigd dat ik daarmee bijzondere bijstand aanvroeg, maar niemand wist waarvoor en het bedrag was met zekerheid nul. (2) Geen idee of dit zo is, maar ik vrees wel eens dat de gemeente een ongunstig contract met de verzekeraar afsluit omdat a) de verzekeraar weet dat de gemeente toch wel bijbetaalt en b) de verzekeraar rekening houdt met een bovengemiddeld risico in de doelgroep. Plus dus c) een dichtgetimmerde dekking. Nogmaals, ik weet dat niet, maar het zou kunnen.

Axel Eerdman: ik ga er vanuit dat je wat die prijsopgave gelijk hebt. Het is een argument om met zo’n verzekering te kappen, want dan wordt de hele gedachte achter de verzekeringsplicht en de solidariteit ondermijnd voor de winst van zorgverzekeraars. Dat was bij de start van het systeem de bedoeling niet. Maar ben bang dat het zo werkt. Als dat zo is (lijkt me een goed onderwerp voor Follow the Money of Investico), dan zou een gemeente er niet meer aan moeten willen beginnen.

(*) Lees weblog 30-12-2022: 'Dure gemeentepolis met nul euro steun'

Voetreis naar Hofplein

Op Facebook zag ik in de rubriek 'Nederlandse stations, heden en verleden' een foto van station Rotterdam Hofplein. Het station is al jaren geleden opgeheven, de Hofpleinlijn tussen Rotterdam Hofplein en Den Haag Centraal - over Berkel en Rodenrijs, Pijnacker, Nootdorp en Leidschendam - is nu de metrolijn E (vroeger ook bekend als Erasmuslijn) met een rechtstreekse aansluiting op Rotterdam Centraal. De lijn heeft ook een halte nabij vliegveld 'De Heek Rotterdem Airport', het vroegere Zestienhoven. 

Indertijd reisde ik vaak via station Hofplein vanuit Utrecht, waar ik woonde, naar mijn broer in Berkel en Rodenrijs. Als ik het retourtje kocht bij het loket op Utrecht Centraal zei ik er altijd bij "via Rotterdam Centraal naar station Hofplein te voet", anders rekende het systeem de iets langere en duurdere route over Den Haag. De loketistes keken vaak raar op, ik moest het uitleggen, zij moesten de routecode opzoeken, maar meestal kreeg ik dan wel het gewenste kaartje.

Op een gegeven moment tipte een loketiste mij de via-code die ze moest intoetsen, 754 ("Bonifatius bij Dokkum vermoord" onthield ik als ezelsbruggetje en dit was ook wel een beetje "bij Dokkum om"). Dus sindsdien zei ik het erbij: "Retour Berkel en Rodenrijs via Rotterdam Centraal naar station Hofplein te voet, dat is routecode 754". De meeste loketistes waren mij dankbaar voor deze service van de klant, dat waren ze niet gewend. Soms keek een loketiste mij ongelovig aan en moest ik haar aanmoedigen: ja, typ maar in, dan zult u het zien. Verrassing op het gezicht als wat ik zei daadwerkelijk op het scherm en als voetnoot onderaan het kaartje verscheen.

Maar één keer weigerde een loketiste alle medewerking. Ze raakte geïrriteerd toen ik haar nogmaals vroeg om de gewenste routecode in te typen. Uiteindelijk weigerde ze zelfs botweg en kreeg ik het duurdere kaartje. Ik betaalde zuchtend en liep daarna meteen door naar loket 10, het kantoortje van de klantenservice. Ik legde zo vriendelijk als ik kon uit dat de loketiste van loket 'zoveel' weigerde mij het gewenste kaartje te verkopen. Naar Hofplein te voet. Er stond een conducteur bij die lachend zei: "Voetreizen verkopen we niet bij de NS". Ik kon de humor er wel van inzien en zei lachend terug: "Jazeker wel, jullie verkopen een voetreis in Rotterdam. Probeer het maar." 

Aan de baliemedewerker legde ik uit wat hij moest intypen, "via: 754", en iedereen in het kantoortje en de aangrenzende loketten stonden stomverbaasd toen de gewenste voetreis naar Hofplein op het scherm en het kaartje verscheen. Ik kreeg het prijsverschil terug en de weigerachtige loketiste riep van drie of vier loketten verder met schaamte maar ruimhartig haar excuses aan mij door de hele ruimte heen.

Soms mis ik dat wandelingetje achterom "van Centraal naar Hofplein te voet" nog wel eens.


vrijdag 29 december 2023

Feest van het licht


Vanmorgen een alert op mijn telefoon met goed nieuws. Vanwege de kerstvakantie en nieuwjaar deze week geen load shedding in Zuid-Afrika, de rantsoenering van stroom. Gewoonlijk wordt de elektriciteit een aantal keren per dag uitgeschakeld, omdat de centrales (vooral door mismanagement, corruptie, gebrek aan investeringen, soms door droogte en gebrek aan koelwater) niet genoeg elektriciteit kunnen leveren. In een app is per wijk het schema af te lezen wanneer er stroom is en wanneer niet. Ik heb deze app geïnstalleerd en de wijk Pinelands van Kaapstad als thuisbasis ingevoerd, zodat ik kan zien wanneer mijn Zuid-Afrikaanse 'dochter' stroom heeft of niet, zodat ik weet wanneer ze in het donker zit en ook de internetverbinding onderbroken kan worden. Bij bijzondere gelegenheden, zoals nu de kerstvakantie of afgelopen herfst tijdens de wereldkampioenschappen rugby in Frankrijk waar de Zuid-Afrikaanse Springboks de sterksten bleken te zijn, is de elektriciteitsmaatschappij Eskom ruimhartig en levert onafgebroken stroom.

Load shedding kende ik in eerste instantie alleen van West-Afrika. Toen ik in 2014 in de Sierra Leoneoonse hoofdstad Freetown was, kregen we daar om de dag stroom. Geen app of schema en het was mij onduidelijk wanneer de stroom kwam of ging. De meeste mensen hadden kleine generatoren, die ratelden totdat de brandstof op was en dan pruttelend de geest gaven. Dan werd het weer stil in huis, geen licht, geen ventilator tegen de hitte, geen koelkast. Bij een gezin waar ik op bezoek was, rende zodra de stroom terugkwam iedereen naar de hoek van de kamer waar een verlengsnoer met verdeelstekkers lag om de telefoons aan de oplader te leggen.

Op een dag bezocht ik de provinciestad Makeni en daar bleek anders dan in de hoofdstad wél onafgebroken stroom te zijn. Hoe dat kan? Het bleek de thuisstad van de toenmalige president Ernest Bah Koroma te zijn en een goed politicus zorgt natuurlijk goed voor zijn achterban. Dat is vandaag de dag (met een andere president uit een andere stam) niet anders.

Lang voordat ik Sierra Leone bezocht, deelde ik al eens het feest van het licht op mijn weblog (23/7/2007) en ik herinner mij de intensiteit van die emotie. 
<<De 24-jarige Mariama uit Freetown drukt afgelopen winter op internet de hoop van Sierra Leone uit:
"Hey! we're trying to do fine. i've got new news for u, the street lights are back (but only along the main high way), n guess what? kids come out late at night to enjoy it. they even play soccer at midnight!">>
Tijdens mijn verblijf in Freetown had ik nóg minder zicht op de levering van kraanwater. In mijn badkamer stond een grote blauwe ton met water voor de bucket shower (ja, gewoon een emmer dus, waarmee je koud water over jezelf heen giet en wat beviel mij die manier van douchen goed!) of om de WC door te spoelen. In de ton hing een slang die rechtstreeks verbonden was met de kraan, die altijd aanstond. Op gezette tijden kwam er een paar uur water uit de kraan en werd de ton weer gevuld. Niemand bekommerde zich er om als de ton overliep en het water doelloos in het afvoerputje wegspoelde. Ook op de stoffige met puin verharde straat stond een kraan altijd open. Als er op gezette tijden water uitkwam, stroomde de jeugd toe met pannen en jerrycans om water in huis te halen. Ondanks de schaarste stroomde het meeste water als een beekje weg tussen het rosse zand en de keien van de straat.
 
Wat mij betreft, laat al het vuurwerk maar zitten. Wat ben ik dankbaar voor de stroom uit het stopcontact, licht in de duisternis en stromend water uit de kraan.

Feast of the light

Translation from Dutch

This morning an alert on my phone with good news. Due to the Christmas holidays and New Year, no load shedding in South Africa this week, that's the rationing of electricity. Usually the electricity is switched off several times a day, because the power stations (mainly due to mismanagement, corruption, lack of investment, sometimes due to drought and lack of cooling water) cannot supply enough electricity. An app shows the schedule for each district when there is power and when there is not. I installed this app and entered the Pinelands area of Cape Town as my home base so that I can see when my South African 'daughter' has power or not, so I know when she is in the dark and also the internet connection may be interrupted. On special occasions, such as the Christmas holidays or last autumn during the Rugby World Cup in France where the South African Springboks proved to be the strongest, the electricity company Eskom is generous and supplies uninterrupted power.

At first I only knew load shedding from West Africa. When I was in the Sierra Leonean capital Freetown in 2014, we had electricity there every other day. No app or schedule and it was unclear to me when the power came or went. Most people had small generators that rattled until they ran out of fuel and then sputtered out the ghost. Then it became quiet in the house again, no light, no fan against the heat, no refrigerator. At a family I was visiting, as soon as the power came back, everyone ran to the corner of the room where there was an extension cord with multiple plugs to put the phones on the charger.

One day I visited the provincial town of Makeni and, unlike in the capital, there appeared to be uninterrupted electricity. How is that possible? It turned out to be the home city of then president Ernest Bah Koroma and a good politician naturally takes good care of his home front. That is not different today (with a different president from a different tribe).

Long before I visited Sierra Leone, I shared the Feast of the Light on my blog (23/7/2007) and I remember the intensity of that emotion.
<<The 24-year-old Mariama from Freetown expressed the hopes of Sierra Leone on the internet last winter:

"Hey! we're trying to do fine. i've got new news for you, the street lights are back (but only along the main high way), n guess what? kids come out late at night to enjoy it. they let's play soccer at midnight!">>
During my stay in Freetown I had even less insight into the supply of tap water. In my bathroom there was a large blue barrel with water for the bucket shower (yes, just a bucket with which you pour cold water over yourself and I really liked that way of showering!) or to flush the toilet. There was a hose in the barrel that was directly connected to the tap, which was always on. From time to time, water came from the tap for a few hours and the barrel was filled again. No one cared when the barrel overflowed and the water washed aimlessly down the drain. Even on the dusty rubble-paved street, a tap was always open. When water came out at times, the youth flocked with pans and jerry cans to bring water into their homes. Despite the scarcity, most of the water flowed away like a stream between the red sand and the rubble of the street.

As far as I'm concerned, leave all the fireworks out. How grateful I am for the power from the socket, light in the darkness and running water from the tap.