dinsdag 5 maart 2024

Moeder wordt alleen ouder als hij het wil

Gisteren schreef ik een blog onder de titel 'Moeder gecanceld?' over de #ophef over het wijzigen in de burgerlijke stand van het begrip "moeder" naar "ouder waaruit het kind geboren is". Inmiddels heb ik het wetsvoorstel en wat meer achtergronden kunnen lezen. Bij wijze van aanvulling en bijlage bij mijn blog van gisteren (lees dat eerst) doe ik daarvan hier zakelijk verslag. 

Gisteren schreef ik "Door een kennelijke fout in het nu voorliggende wetsvoorstel zou de formulering een veel bredere uitwerking krijgen, omdat het om een wetsvoorstel gaat dat de formuleringen in verschillende wetten moet actualiseren." Die weergave was niet correct. Het wetsvoorstel wijst namelijk heel specifiek naar twee artikelen in de Wet basisregistratie personen (Wbp) en de fout zit 'm dus niet in het ondoorzichtig en abusievelijk verwijzen naar een wetje te veel, maar in een (althans volgens de minister) te beperkte formulering van de concrete tekstwijziging. Waar het woord "ouder" in plaats van "moeder" een keuze zou moeten zijn van de betrokkene zouden in het wetsartikel daadwerkelijk alle moeders worden 'gecanceld'. (Toevoeging ter verduidelijking: het woord "moeder" zou alleen in het betreffende wetsartikel art. 2.3 en 2.18 Wbp worden gewijzigd in "ouder" en nergens anders. Daar staat dat de inschrijving in het bevolkingsregister plaatsvindt op basis van de in Nederland wonende moeder. De formulering op de geboorteakte of in het bevolkingsregister verandert niet, alleen de formulering in deze twee wetsartikelen.)

Art. 2.3 "Op grond van de geboorteakte, opgemaakt door een ambtenaar van de burgerlijke stand in Nederland, waarop als geboorteplaats een plaats in Nederland is vermeld, geschiedt de inschrijving van het kind dat niet reeds is ingeschreven en waarvan de moeder uit wie het kind is geboren op de geboortedatum van het kind als ingezetene is ingeschreven. De inschrijving geschiedt door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente waar die moeder als ingezetene is ingeschreven."

Het gaat om de Verzamelwet BZK 20XX (kamerstuk 36481). De Memorie van Toelichting (pag. 19) geeft een in beginsel correcte uitleg en motivering. 

<< Artikel XVII, onderdelen B en C (artt. 2.3 en 2.18 van de Wet basisregistratie personen): De onderhavige wijzigingen passen de in de artikelen 2.3 en 2.18 van de Wet basisregistratie personen (Wet BRP) gebezigde terminologie aan, aan die van het Besluit van 28 november 2022 tot wijziging van het Besluit burgerlijke stand 1994 in verband met de aanduiding van het ouderschap van de persoon uit wie het kind is geboren in de akten van de burgerlijke stand en de latere vermeldingen daarbij, waar een sekseneutrale terminologie wordt gehanteerd.>>

Het genoemde Besluit tot wijziging van het Besluit burgerlijke stand vermeld: ARTIKEL I Het Besluit burgerlijke stand 1994 wordt als volgt gewijzigd: A. Artikel 43 wordt als volgt gewijzigd: 1. Aan het tweede lid, onderdeel b, wordt, onder vervanging van de puntkomma aan het slot van dat onderdeel door een punt, een zin toegevoegd, luidende «Deze persoon kan, indien hij ten tijde van de geboorte van het kind van het mannelijk geslacht was, in de akte overeenkomstig de akte van erkenning of op zijn verzoek worden aangeduid als ouder uit wie het kind is geboren;»

Zie ook deze korte toelichting in het Nederlandse Juristenblad 14-12-22

Het is dus duidelijk dat het gaat om een in 2022 mogelijk gemaakte keuze om desgewenst als "ouder" in plaats van als "moeder" te worden geregistreerd. De Wet basisregistratie personen (Wbp) moet uiteraard op deze eerdere wetswijziging worden aangepast. Maar in de daartoe voorgestelde tekst is niet te zien dat het om een keuze gaat. (Toelichting/commentaar: mijns inziens is dat ook niet nodig, omdat dit eerder in de wet al goed geregeld is en het hier alleen om een tekstuele aanpassing gaat die geen consequenties heeft voor de geboorteakte of de registratie, maar alleen een rechttrekking van de tekst in twee wetsartikelen.)

Verzamelwet BZK

ARTIKEL XVII WET BASISREGISTRATIE PERSONEN 

De Wet basisregistratie personen wordt als volgt gewijzigd: (...)

B. In artikel 2.3 wordt «de moeder uit wie het kind is geboren» vervangen door «de ouder uit wie het kind is geboren» en «die moeder» door «die ouder».
C. In artikel 2.18 wordt «de moeder uit wie het kind is geboren» vervangen door «de ouder uit wie het kind is geboren». 

Deze foutieve tekst in het wetsvoorstel moet via een Nota van Wijziging dus worden gecorrigeerd naar de bovengeciteerde tekst uit het besluit van 2022 "Deze persoon kan... op zijn verzoek worden aangeduid als ouder...". 

Bronnen: 

AD 03-03-2024 De Jonge na ophef: ‘moeder’ schrappen was ‘onnodige fout’

AD 04-03-2024 Zijn handtekening stond eronder, maar Hugo de Jonge wist er niets vanaf: hoe kon de ‘moeder’-fout gebeuren?

1. Verzamelwet BZK - Koninklijke boodschap
2. Verzamelwet BZK - Memorie van Toelichting
3. Verzamelwet BZK - Voorstel van wet
4. Verzamelwet BZK - Advies van de Raad van State
5. Wet Basisregistratie Personen artikel 2.3
6. Wet Basisregistratie Personen artikel 2.18
7. Besluit 28-11-2022 tot Wijziging Besluit Burgerlijke Stand 1994

Geen opmerkingen:

Een reactie posten