Maandagavond 13 juni zag ik in Nieuwsuur een goede reportage over studenten en de energietoeslag. Mensen met een laag inkomen die door de hoge energieprijzen in de problemen komen, kunnen een eenmalige toeslag van 800 euro ontvangen. Volgens - niet bindende maar meestal door de uitkerende gemeenten wel gevolgde - richtlijnen van het rijk zijn dak- en thuislozen, mensen in een inrichting, jongeren tot en met 20 jaar en studenten uitgesloten van deze toeslag. De eerste twee groepen omdat ze geen eigen woning en energiekosten hebben, de jongeren omdat hun ouders verplicht zijn om bij te springen. Studenten zouden op advies van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten VNG (die dat vervolgens weer ontkent) zijn uitgesloten "omdat hun woonsituatie zeer divers is". Voor studenten zou individuele bijzondere bijstand een beter middel zijn, wat door juristen wordt bestreden omdat bijzondere bijstand alleen voor specifieke individuele problemen is bedoeld, terwijl de hoge energieprijs iedereen raakt.
Juridisch expert Willy Heesen is van mening dat het uitsluiten van studenten als groep juridisch gezien helemaal niet mag. Hij signaleerde dit probleem en stapte ermee naar Nieuwsuur. Meerdere experts bevestigen zijn visie. Uitsluiten van een groep mag niet zomaar, er moet een "gerechtvaardigde grond" zijn die verklaart waarom de wet voor die groep niet van toepassing is. De uitsluiting van studenten is een advies van het ministerie aan de gemeenten, die niet verplicht zijn om dat te volgen.
Komen studenten in mijn thuisgemeente Houten in aanmerking voor de energietoeslag? De uitvoerende instantie is Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) in Nieuwegein. De website van WIL geeft duidelijk aan wie wel en niet in aanmerking komen. "Deze mensen hebben geen recht op energietoeslag: dak- en thuislozen; mensen die in een inrichting verblijven; jongeren vanaf 18 tot en met 20 jaar die een bijstandsuitkering ontvangen en niet zelf de energiekosten betalen". WIL sluit de vierde groep, de studenten, dus niet uit. Een tweede aanwijzing dat ook studenten in aanmerking komen, is de vinden onder het kopje "Wat telt mee voor het inkomen?". Hier staat ook studiefinanciering vermeld.
Voor de zekerheid heb ik WIL om een bevestiging en toelichting gevraagd. Als ik bericht van WIL ontvang, dan vul ik dat hier aan.
Aanvulling 17-06-2022
De woordvoerster van Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) laat weten: Ja, het klopt dat studenten de energietoeslag kunnen aanvragen bij WIL. Als zij voldoen aan de voorwaarden die voor deze toeslag gelden, dan kunnen zij ervoor in aanmerking komen. WIL heeft de richtlijnen van het ministerie in overweging genomen en besloten om het advies omtrent de doelgroep studenten niet te volgen. Anders dan de doelgroepen daklozen, inrichting en jongeren is van studenten niet met zekerheid te zeggen dat zij niet aan de voorwaarden voor de energietoeslag voldoen, juist omdat hun woonsituatie heel divers is. Daarom heeft WIL besloten om de doelgroep studenten niet uit te sluiten.
Bronnen:
NOS/Nieuwsuur: Uitsluiting studenten energietoeslag is onrechtmatig, zeggen juristen
Werk en Inkomen Lekstroom: Eenmalige energietoeslag 2022
Aanvulling 23-06-2022
In een interessant opiniestuk op Schulinck.nl van Wolters Kluwer betogen de redacteuren mr. Lance op den Camp en Charifa Choukeri dat langdurige beroepszaken tegen "verboden onderscheid" door het uitsluiten van studenten van de toeslagregeling kunnen worden voorkomen door gebruik te maken van de individuele bijstand. In dit betoog wordt dus de route gevolgd die het ministerie van Sociale Zaken begin af aan heeft geadviseerd. Op de juridische bezwaren tegen de ene (studenten mogen als groep niet worden uitgesloten van de toeslagregeling) versus de andere route (individuele bijzondere bijstand mag niet worden ingezet voor een algemene regeling) wordt in het artikel niet ingegaan. Ik vraag mij af (maar weet het niet) of gemeenten die studenten niet uitsluiten van de aanvraag (zoals mijn eigen gemeente) in feite misschien gebruik maken van een combinatie van beide regelingen: een student kan een energietoeslag aanvragen via de algemene regeling en wordt daarna beoordeeld op de vraag of hij/zij in aanmerking komt voor bijzondere bijstand. De toeslagregeling is voor zover ik weet een alles of niets regeling, ja-of-nee, je krijgt 800 euro of niets. De bijzondere bijstand is maatwerk, binnen de normen kan de aanvrager elk specifiek benodigd bedrag, groot of klein, ontvangen.
Lees ook:
Schulink.nl 22-06-2022: Gemeenten kunen studenten met een hoge energierekening wel helpen
Aanvulling 23-07-2022:
Zwolse en Delftse studenten krijgen energietoeslag, de rest niet - https://nos.nl/l/2437933
Aanvullng 29-08-2022:
NOS/Nieuwsuur 29-08-2022: Studenten dreigen met acties als uitsluiting energietoeslag blijft staan
Geen opmerkingen:
Een reactie posten