Toen de drie molens werden geplaatst, werden daar door de gemeente beperkende voorwaarden aan gesteld, zogenoemde maatwerkvoorschriften. Deze houden in dat de molens om slagschaduw te voorkomen worden stilgezet bij laagstaande zon en dat de snelheid continu wordt aangepast aan de wind om geluidhinder tegen te gaan. Dergelijke lokale maatwerkvoorschriften mogen nu niet meer, bij nieuwe molens zijn alleen de wettelijke regels nog bepalend voor wat er mag en niet mag. Maar ondanks de beperkende maatregelen, waardoor de molens vaak langzaam draaien of stilstaan, bleven de klachten van omwonenden komen. De Universiteit Utrecht deed verschillende onderzoeken, er vond mediation plaats en vorig jaar werd een proef gedaan met een aangepast draaischema. Kortgezegd: overdag wat meer, 's nachts wat minder draaien. Ook deze proef werd door de universiteit begeleid en onderzocht. Tijdens de proef was de energieopbrengst veel hoger en een deel van de bewoners had minder last van het geluid, maar anderen bleven last houden. De onderzoekers en de gemeente concludeerden dat de proef niet de gewenste oplossing had gebracht. Het College van B&W stelt vanavond daarom voor de oude maatwerkvoorschriften te handhaven.
Dit heeft allerlei tegenbewegingen op gang gebracht. D66 is woedend en wil het alternatieve draaischema van de proef definitief invoeren. Dit leverde immers veel meer energie op. Exploitant Eneco is het zat en heeft de gemeente officieel gevraagd de maatwerkvoorschriften helemaal in te trekken om 'voluit' te kunnen draaien binnen de wettelijke normen. Volgens Eneco klagen bewoners immers zelfs als de molens stilstaan. Tegenstanders van de molens hebben inmiddels een verzoek ingediend om de vergunning in te trekken en de molens dus definitief te stoppen. Intussen staan aan de overkant van de A27 vijf molens op Nieuwegeins grondgebied, die vrolijk en probleemloos draaien.
De evaluatie van dit eerste windpark in Houten was ook van belang voor het tweede windpark dat op stapel staat, Windpark Goyerbrug. Dit plan voorziet in vier hoge molens in de omgeving van de Goyerbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal, vlakbij de Lek (tegenover Culemborg) en vlakbij de grens van Wijk bij Duurstede. Wijk bij Duurstede is fel tegen windmolens en de gemeenteraad gaf het College in een motie op 3 juli 2018 de opdracht om zich tot het uiterste te verzetten tegen de Houtense molens, tot de Raad van State aan toe. Onlangs kwam wethouder Hans Marchal van Wijk bij Duurstede er echter achter dat zijn gevecht tegen windmolens geen schijn van kans heeft. Als hij de gemeente Houten al zo ver zou kunnen krijgen om de molens bij Goyerbrug af te wijzen, dan neemt de Provincie Utrecht het roer over en als ook die 'nee' zegt, dan grijpt waarschijnlijk het Rijk in. De windmolenlocatie staat al jaren in de plannen (o.a. provinciale en gemeentelijke structuurvisie) en mag alleen worden afgewezen op grond van 'een goede ruimtelijke ordening' en niet omdat we die dingen nou eenmaal niet willen hebben of omdat we tegen windmolens zijn. Kortom, die molens komen er tóch.
Toen wethouder Hans Marchal begreep dat hij de windmolens niet kan tegenhouden, heeft hij zonder z'n coalitiegenoten of de eigen communicatie-afdeling daarin te kennen de pers te woord gestaan. Kennelijk heeft hij een 'van-agtje' gedaan: wat je binnen de coalitie niet voor elkaar krijgt, moet je via de pers spelen. Aan journalist Wim van Amerongen van het AD vertelde hij onder andere dat hij een juridische procedure tegen de gemeente Houten om de windmolens tegen te houden zinloos vond. Ook stond hij op zaterdagmorgen 2 maart welwillend Omroep Houten te woord om uitleg te geven over wat hij eerder aan het AD had verteld. Die ochtend had presentator Arthur Vierboom de Houtense VVD-fractievoorzitter Eef Stiekema te gast. Dit leverde leuke radio op. (1)
Fractievoorzitter Eef Stiekema, die dus de Houtense coalitie steunt die binnenkort een besluit moet nemen over de vergunningaanvraag voor Windpark Goyerbrug, smeekte Hans Marchal bijna om zijn verzet niet op te geven. Je maakt niet vaak mee dat een coalitiepartij een naburige bestuurder vraagt om zijn eigen College voor de hoogste rechter te slepen.
Eef Stiekema verzekerde zijn 'opponent' dat Houten nog helemaal niet besloten dat die windmolens er gaan komen. Anders dan de Wijkse wethouder gelooft de Houtense VVD dus nog dat de molens kunnen worden gestopt. Zowel in de Houtense als in de Wijkse coalitie werkt de windweifelende VVD samen met klimaatdrammend GroenLinks. De Wijkse VVD-wethouder is Willem Joustra, voorheen lid van de Provinciale Staten van Utrecht en daar bekend op de rechter flank. Hij moet niks hebben van windenergie, maar Wijk wil wel energieneutraal worden.
De verhoudingen in de coalities van Wijk en Houten liggen dus gevoelig. Dat merkte ook de politieke redactie van Omroep Houten, waar ik zelf bij betrokken ben. In december besloot de redactie om in het voorjaar een debat te organiseren tussen de wethouders van de gemeente Houten, Bunnik, Wijk bij Duurstede en Nieuwegein en de gedeputeerde van de provincie. Nu eens niet voor of tegen windmolens of over de energietransitie maar over de vraag: hoe komt het toch dat gemeenten windmolens telkens pal op de grens van de buurgemeenten willen zetten, hoe gaan gemeenten met elkaar om, hoe worden de inwoners - ook die van de aangrenzende gemeente - erbij betrokken. Wie gáát er nou eigenlijk over.
Nieuwegein plaatste windmolens vlak voor de deur van Houten, Houten zette en plande ze op de grens van Nieuwegein en Wijk bij Duurstede, Wijk wil ze niet en Bunnik is aan het verkennen of ze molens op de grens met Houten kunnen zetten. Het debat zou boven de dagelijkse politiek uit moeten stijgen, geen partijpolitiek, geen links-rechts, ná de verkiezingen, zakelijk, zonder publiek, geen spandoeken en boegeroep, geen welles-nietes. Gewoon vijf volwassen bestuurders bij elkaar in de kleine studio van Omroep Houten. Maak ons nou eens duidelijk hoe jullie contacten lopen, hoe komen jullie tot je plannen en besluiten? Wat is nou eigenlijk wat je als bestuurder van ons burgers vraagt?
De wethouders van Nieuwegein en Wijk bij Duurstede en de gedeputeerde zegden meteen hun medewerking toe, Bunnik aarzelde nog, maar de wethouder van de 'eigen' gemeente Houten wilde niet voor de radio in debat met haar collega's. Onverwachts trokken zich ineens de wethouders van Nieuwegein en Wijk zich terug, terwijl de afspraken al waren gemaakt. De voorlichters van de vier gemeenten en de provincie kwamen op het gemeentehuis van Houten bij elkaar, waar coördinerend redacteur Paul van Ruitenbeek, en ik als ondersteuner, doel en opzet van het debat nog eens uitlegden. De voorlichters luisterden welwillend, maar een week later lieten alle vier gemeenten weten af te zien van een debat over dit onderwerp. De rijen werden gesloten. Alleen gedeputeerde Pim van den Berg hield moedig stand, maar concludeerde uiteindelijk dat hij ook niet in zijn eentje kon debatteren.
In het gesprek met de voorlichters hadden we al laten weten dat Omroep Houten hoe dan ook doorgaat met proberen een antwoord te vinden op de gestelde vragen. Ter ondersteuning houd ik een dossier bij van beleidsdocumenten en mediaberichten over dit onderwerp. Inmiddels heeft Omroep Houten (met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur) bij alle vier betrokken gemeentes alle relevante documenten opgevraagd die gaan over de onderlinge contacten over het windmolendossier. (2)
Vanavond zou - eindelijk - het afsluitende debat moeten worden over het windpark Houten. Maar het debat blijft dóórdraaien. Niet dat de windmolens draaien, maar in en om Houten draait alles om de windmolens.
(1) Radiogesprek Marchal
(2) Omroep Houten dient wob-verzoek in
AD 13-03-19 Houtense molens gaan niet harder draaien
Dossier Windmolens, zie go.stylo.nl/wind
Geen opmerkingen:
Een reactie posten