Uilenpaar en ecoloog kijkt toe op sloop

Dossier go.stylo.nl/steenuil

Aanvulling 21/3/23 en aanpassing 23/3/23 
zie onderaan 'onder de streep'
Mijn commentaar: Niks zeggen: slopen mag
Actueel 12/4/23: Dienst doet onderzoek naar sloop
Actueel 6/6/23: Gemeente Houten in overtreding

Het Houtens Nieuws 6/2/23 meldde dat de gemeente tien Oekraïners gaan huisvesten aan het Hofspoor in Houten. Dit terrein staat bekend als plan Loerik VI. In 2021 wilde de gemeente Houten de gebouwen op dit terrein slopen om hier woningen te kunnen bouwen. Op het terrein staan een bungalow, een lege loods van een carrosseriebouwer en een woning met bedrijfsgebouwen van de inmiddels verhuisde leverancier van landbouwvoertuigen Van Dijk. De provincie Utrecht weigerde in 2021 echter de voor de sloop- en bouwwerkzaamheden benodigde natuurvergunning vanwege de aanwezigheid van steenuilen in het gebied. De plannen zouden pas uitgevoerd kunnen worden als de steenuilen uit zichzelf verdwijnen of als de soort beschermd kan worden door een soortenmanagementplan (SMP).

Begin maart meldde de gemeente dat twee loodsen - de carrosserieloods en de loods van Van Dijk - gesloopt zullen worden of in elk geval zorgvuldig gedemonteerd. Grond en opstallen zijn eigendom van de gemeente. 

Heeft de provincie alsnog vergunning verleend en wat is de stand van zaken van de sloop- en bouwplannen en plannen om de steenuil te beschermen? Ik vroeg dit na bij de gemeente. 

De woordvoerder van de gemeente laat weten dat de opvang van de Oekraïeners plaatsvindt in de bungalow. Ik weet dat deze woning tijdelijk anti-kraak werd bewoond met een per direct opzegbaar huurcontract. In 2021 heb ik de toenmalige tijdelijke bewoner hierover gesproken. 

De woordvoerder laat verder weten dat voor de nieuwbouwplannen Loerik VI een startnotitie wordt voorbereid. Hierin wordt het te doorlopen proces in samenwerking met belanghebbenden eerst geschetst. In deze fase van het project is een vergunningaanvraag of de voorbereiding daarvan nog niet nodig. 

Wat betreft de sloop of demontage van de twee loodsen (rood gearceerd op de kaart) laat de woordvoerder weten dat hier geen vergunning van de provincie voor nodig is. De werkzaamheden leiden niet tot een overtreding van een verbodsbepaling uit de Wet Natuurbescherming, mits aan een aantal voorwaarden is voldaan. Zo mag aan de noordelijke loods, die wordt gedemonteerd, worden gewerkt bij daglicht en na goedkeuring van een ecoloog met beperkt gebruik van kunstlicht. Aan de zuidelijke loods, die het dichtst staat bij het gebouw waar het uilenpaar huist (zie rood kruis op de kaart) mag alleen bij daglicht worden gewerkt. Ook gelden daar beperkingen voor de opslag van materieel. Dat mag de steenuilen niet hinderen bij het in- en uitvliegen. Van het groen dat rondom de loods wordt weggehaald, wordt een deel benut om een tijdelijke takkenril te maken ter versterking van de aanwezige houtwal. De werkzaamheden zijn afgestemd met een ecoloog. Die zal tussentijds een controle uitvoeren. Ook is er contact geweest met Marc van Leeuwen van de steenuilenwerkgroep Houten. 

Bronnen:

Houtens Nieuws 6/2/23:
Gemeente Houten realiseert extra opvangplekken voor opvang Oekraïners aan Hofspoor

Gemeente Houten 3/3/23:
Sloopwerkzaamheden bij Hofspoor vanaf 6 maart

Mijn eerdere blogs over dit onderwerp (dossier):

25-11-21 Steenuil verhuist niet voor starterswoning
13-01-22 Hoe kan plan Loerik én de steenuil gered worden?

---------------------------------------------------------------------------------------

Aanvulling 21/3/2023, aangevuld en aangepast 23/3/2023

Wethouder Paul van Ruitenbeek reageert via Facebook op mijn blog (dat is gebaseerd op de informatie die de afdeling Communicatie van de gemeente heeft verstrekt). Hij schrijft: 

"Er mogen geen bouwactiviteiten plaatsvinden in Loerik VI. Slopen mag wel. Het slopen van de aanwezige panden in dit deelgebied leidt niet tot een overtreding van een verbodsbepaling uit de Wet natuurbescherming. Hierbij moet wel voldaan worden aan bepaalde voorwaarden. Normaal gesproken zouden we pas gaan slopen op het moment dat nieuwbouwplannen gereed zijn. Kwestie van geen geld uitgeven voordat er een nieuw plan met inkomsten ligt. Maar in dit geval zou leegstand of sporadisch gebruik van deze loodsen aantrekkelijk kunnen zijn voor andere diersoorten, zoals vleermuizen en steenmarter. Deze laatste is ooit ook in de loods van landbouwmechanisatiebedrijf Rinus van Dijk aangetroffen. Daarnaast zijn de dakplaten van Van Dijk van asbest. Deze zijn al niet van de allerbeste kwaliteit (nog niet slecht genoeg volgens de provincie) en dienen voor 31 december 2024 verwijderd te zijn. Voor de duidelijkheid, de loods waarin het uilenpaar is gehuisvest (onder de asbesthoudende dakplaten) staat er dus nog."

Dit commentaar verwart mij enigszins, want de gemeente heeft voor deze werkzaamheden eerder een vergunning ("ontheffing") aangevraagd en deze is door de provincie geweigerd. Deze afwijzing is onherroepelijk. Ik ging er vanuit dat er inmiddels nader overleg met de provincie had plaatsgevonden, waardoor toch een modus was gevonden om tot de gewenste sloop over te gaan. De redenering "we hebben weliswaar een vergunning aangevraagd en deze is afgewezen, maar achteraf vinden wij dat we helemaal geen vergunning nodig hebben" gaat natuurlijk niet op. Ik heb daarom verder navraag gedaan hoe het zit. Dinsdagmiddag (21/3) werd ik gebeld door de provincie, dat er daar geen nieuwe inzichten zijn en dat de provincie contact opgenomen heeft met de Regionale Uitvoeringsdienst RUD (die namens de provincie en gemeenten controleert op vergunningen) om uit te zoeken hoe het zit en zo nodig te handhaven.

Donderdagmiddag (23/3) belde de ambtenaar van de provincie mij opnieuw: na overleg met de RUD is hij van mening dat de twee loodsen wel gesloopt mogen worden, ondanks dat deze in het ecologisch rapport beschreven worden als "functionele omgeving behorend tot het nest" en de sloopaanvraag eerder voor het gehele terrein werd afgewezen. Voor de loods waar de steenuilen zich bevinden, zal opnieuw ontheffing worden aangevraagd. De gemeente had dit echter niet met de provincie (bevoegd gezag) besproken.

Overigens heeft de gemeente voor het definitief worden van de afwijzing van de sloopaanvraag twee maanden de tijd gekregen om te reageren en oplossingen aan te dragen, die er dus ook wel zijn. De gemeente wachtte echter tot anderhalf uur voor het sluiten van de termijn met het sturen van een mailtje aan de provincie en kwam ook toen niet met inhoudelijke argumenten, waardoor de provincie op basis van het door de gemeente aangeleverde ecologisch rapport niet anders kon doen dan de sloopaanvraag ongedeeld voor het hele gebied af te wijzen.

Mijn reactie (onderstaand en op Facebook) op het commentaar van de wethouder heb ik hierop aangepast. 

"Voor Omroep Houten heb ik de plannen voor deze locatie nauwlettend gevolgd en de provincie heeft de sloop van deze loodsen in 2021 nadrukkelijk verboden door de aangevraagde ontheffing te weigeren (zie mijn blogs/dossier daarover). Vandaag heb ik bij de provincie Utrecht nagevraagd naar de stand van zaken van het overleg tussen gemeente en provincie hierover en de veranderende inzichten. De voor de vergunningverlening verantwoordelijke ambtenaar heeft mij vanmiddag gebeld met de mededeling dat er geen overleg heeft plaatsgevonden, bij zijn afdeling geen nieuwe inzichten zijn en dat hij de RUD heeft ingeschakeld om dit uit te zoeken en zo nodig te handhaven. Donderdag belde hij mij opnieuw: na overleg met de RUD is hij van mening dat de twee loodsen wel gesloopt mogen worden, ondanks dat deze in het ecologisch rapport beschreven worden als "functionele omgeving behorend tot het nest" en de sloopaanvraag eerder voor het gehele terrein werd afgewezen. Voor de loods waar de steenuilen zich bevinden, zal opnieuw ontheffing worden aangevraagd. De gemeente had dit echter niet met de provincie (bevoegd gezag) besproken.

Uit de stukken van de ontheffingsaanvraag voor de sloop van deze loodsen: in december 2020 heeft de gemeente Houten ontheffing aangevraagd in het kader van de Wet natuurbescherming, onderdeel soortenbescherming. De aanvraag is ingediend door Lievense Milieu BV namens Gemeente Houten, voor de locatie Beusichemseweg 5 t/m 7 in Houten [nu Hofspoor]. GS van de provincie Utrecht besloot op grond van het bepaalde in de wet en het Beleidskader Wet natuurbescherming de aanvraag voor ontheffing van de verbodsbepalingen uit de wet af te wijzen. (...) De drie percelen bevatten een terrein met een loods en een woonhuis, een braakliggend gebied en een terrein met twee loodsen. De beoogde werkzaamheden betreffen de totaalsloop en bouwrijp maken van het gehele plangebied.

Lievense heeft in opdracht van de gemeente Houten een quick scan en een nader ecologisch onderzoek gedaan. In deze door Houten bij de provincie ingediende rapporten staat o.a.: De steenuilen zijn waargenomen op verschillende locaties binnen en net buiten het plangebied. De loods aan de westkant van deelgebied drie vormt een vaste rust-/nestplaats van de steenuil. Hiernaast vormen de andere loodsen in het plangebied en de bomen geschikte rustplaatsen (roestplekken) van de steenuil, wat betekent functionele leefomgeving behorend tot het nest.

Ecologisch rapport Lievense: (1.1) De voorgenomen sloop en het verwijderen van de bomen leidt tot vernietiging van vaste verblijf- en rustplaatsen van de steenuil. Dit is in overtreding met de Wet natuurbescherming onderdeel soortenbescherming. (3.1) Omdat bij de voorgenomen planontwikkeling verblijfplaatsen worden aangetast, worden de verboden uit artikel 3.1 lid 2 van de Wet Natuurbescherming overtreden. (...)

Het leek mij voor de hand liggen dat de sloop alsnog was afgestemd met de provincie. Ik blijf dit onderwerp (met enige verbazing) volgen."