Blauwdruk voor democratisch Israël-Palestina

 "How to end Israeli apartheid" door Jonathan Adler, in +972 Magazine 05-11-2025

Samenvatting: Een blauwdruk voor democratie in Israël-Palestina

Dit artikel is een interview met Michael Schaeffer Omer-Man en Sarah Leah Whitson, auteurs van het nieuwe boek “From Apartheid to Democracy: A Blueprint for Peace in Israel-Palestine.” Het boek biedt een gedetailleerde routekaart voor een overgang van de huidige 'één-staat realiteit' van bezetting en apartheid naar een democratische toekomst in Israël-Palestina.

Hoofdpunten van de blauwdruk

De auteurs stellen dat de status-quo van permanente bezetting, apartheid en belegering na de gebeurtenissen van 7 oktober 2023 onhoudbaar is geworden. Ze beargumenteren dat het decennialange streven naar een twee-statenoplossing via het Oslo-proces is mislukt.

De door hen voorgestelde blauwdruk heeft twee kritische elementen die de mislukte aanpakken uit het verleden omkeren:

1. Prioriteit voor het beëindigen van misdaden: Het plan stelt dat de Israëlische bezetting en apartheid onmiddellijk moeten eindigen, los van de discussie over toekomstig bestuur. Misdaden kunnen niet worden onderhandeld.

2. Democratische toekomst: Na de overgangsperiode moet de beslissing over toekomstig bestuur democratisch genomen worden door alle mensen tussen de rivier en de zee (de Jordaan en de Middellandse Zee), zonder aangewezen vertegenwoordigers voor Joods-Israëlische en Palestijnse blokken.

Driejarig transitieplan

Het plan voorziet in een driejarige overgangsperiode onder een tussentijdse regeringscoalitie (caretaker government).

• Bestuur: De overgangsregering neemt de bevoegdheden over van zowel de Israëlische regering als de Palestijnse Autoriteit om alle gebieden te besturen. Het zal vertegenwoordiging hebben in ministeries, de rechterlijke macht en de veiligheidsdiensten op basis van een consociationeel model.

• Afbraak van Apartheid: De primaire taak van deze regering is het afschaffen van alle wetten die apartheid en bezetting ondersteunen (zoals hervorming van het bevolkingsregister).

• Veiligheid: De overgangsregering moet de veiligheidsdiensten samenvoegen onder één centraal commando en onregelmatige milities ontwapenen, met opties voor re-integratie (Desarmement, Demobilisatie en Re-integratie – DDR). De beslissing om, bijvoorbeeld, controleposten te handhaven tijdens de transitie (voor veiligheidsscreenings), terwijl tegelijkertijd de vrijheid van verkeer in wetgeving wordt vastgelegd, is een "compromis" dat iedereen ontevreden zou laten.

• Justitie: Er wordt een Ministerie van Justitie opgericht dat de bestaande rechtbanken blijft runnen. De auteurs stellen dat een definitief kader voor transitionele justitie (zoals waarheidscommissies) pas kan worden bepaald na het vaststellen van het politieke raamwerk.

Rol van de Internationale Gemeenschap

De auteurs erkennen dat het onwaarschijnlijk is dat Joods-Israëliërs vrijwillig hun macht zullen opgeven. Zij stellen dat internationale druk essentieel is om de bezetting onhoudbaar te maken, vooral in de nasleep van de 'genocide in Gaza' en de toenemende internationale isolatie van Israël.

Zij hopen dat hun blauwdruk een alternatief beleidsvisie biedt om de huidige sancties, boycots en desinvesteringen te sturen. Hoewel er op dit moment misschien geen onmiddellijk "venster van opportuniteit" is in de hoogste beleidskringen, geloven zij dat het normaliseren van nieuwe ideeën binnen het bredere buitenlandbeleid cruciaal is om toekomstige leiders en denktanks te bereiken.