Zowel de referendumcommissie als de gemeenteraad hebben flink geworsteld met de vraag. Het zijn vooral twee kernelementen die tot het burgerinitiatief voor het houden van een referendum hebben geleid: 1) verdichting en hoogbouw in het Centrum ‘t Rond, de Molenzoom en langs De Koppeling; 2) woningbouw in Noordwest op het huidige bedrijventerrein Doornkade langs de A27.
De initiatiefnemers zijn tegen hoogbouw en tegen bouwen in Noordwest en willen in plaats daarvan woningbouw in het weidegebied aan de oostkant van Houten en behoud van het ‘Houtens DNA’: eerst de groenstructuur ontwerpen en daar de woningen inpassen, met vooral laagbouw.
Simpel gezegd gaat de discussie dus over ‘hoog of laag’ en ‘oost of west’. Maar vorige week zijn in een uitvoerig, drie avonden durend raadsdebat veel wijzigingsvoorstellen ingediend en heeft de coalitie met verschillende oppositiepartijen compromissen gesloten. De raad heeft het besluit tot bouwen in Noordwest uitgesteld en wil eerst onderzoek doen naar de mogelijkheden in zowel Noordwest als Oost. Daarmee is één van de kernvragen van het referendum weggevallen.
De referendumcommissie maakt in het advies duidelijk dat de referendumvraag volgens de verordening alleen maar kan gaan over het raadsbesluit en niet over een keuze die de raad mogelijk in de toekomst gaat nemen op basis van nader onderzoek. Houten Anders, een van de oppositiepartijen die juist blij is met de bereikte compromissen, probeerde de vraagstelling nog te veranderen in: “Mag de gemeente beginnen met bouwen op de locaties het Centrum, De Molenzoom en De Koppeling, volgens de spelregels en richtlijnen van de Ruimtelijke Koers, zonder te wachten op het onderzoek naar Noordwest en Houten Oost?”
Maar de referendumcommissie antwoordde na korte juridische ruggenspraak tijdens de raadsvergadering dat dit op basis van de verordening niet kan, omdat dit selectief winkelen is uit het raadsbesluit. Dit doet geen recht aan kiezers die zich over een ander deel van de ruimtelijke koers zouden willen uitspreken. Ook pakt deze vraag twee verschillende dingen samen: 1) mag de gemeente alvast gaan bouwen; 2) moet er gebouwd worden volgens de spelregels uit de ruimtelijke koers. Uit de uitslag is dan niet duidelijk op welke vraag een antwoord is gegeven. Volgens de commissie zit de vraag van Houten Anders ook al in de bredere vraagstelling over de hele ruimtelijke koers. Houten Anders voerde aan dat ook de bredere vraag voor of tegen de ruimtelijke koers geen duidelijk antwoord geeft, omdat bij tegenstemmen niet duidelijk is tegen welk onderdeel de kiezers bezwaar maken. Maar na het duidelijke advies van de referendumcommissie trok Houtens Anders het alternatieve voorstel in en stemde de raad unaniem in met de vraagstelling.
De initiatiefnemers hebben de raadsleden een email gestuurd, waarin zij aangeven het referendum het liefst te willen uitstellen of eventueel helemaal afblazen om de ruimtelijke koers inzet te laten zijn van de raadsverkiezingen van 2022. Wethouder Sander Bos vond dat veel te lang duren. Ook voordat er aan de Molenzoom gebouwd kan worden zijn er eerst nog onderzoeken en participatie nodig. De plannen zijn nog niet concreet maar er moet wel op korte termijn aan de uitwerking ervan worden begonnen. De pijplijn aan geplande woningbouw raakt binnenkort leeg en er is grote behoefte aan woningen. Ook de referendumcommissie gaf tijdens de raadsvergadering aan dat uitstel van het referendum niet wenselijk is en niet in lijn is met de verordening, die zegt dat een referendum binnen zes maanden (na het onlangs genomen besluit tot het houden van een referendum) gehouden moet worden. De commissie wees er verder op dat de raad bij het verwerken van de uitslag ook rekening kan houden met de standpunten die worden uitgewisseld in de debatten en standpunten in de campagne. Dat is niet ongebruikelijk.
Behalve de datum en de vraagstelling stelde de raad het budget voor het referendum vast. De totale kosten bedragen € 150.000. Hiervan is € 18.000 bestemd voor subsidies aan groepen die campagne willen voeren, verdeeld in gelijke budgetten van drie maal € 6000 voor voorstanders, tegenstanders en neutrale organisaties (die bijvoorbeeld debatten met voor- en tegenstanders willen organiseren) met een maximum van € 2000 per aanvrager. Een zelfde bedrag van € 18.000 besteedt de gemeente zelf aan neutrale informatievoorziening, met name voor opkomstbevordering. De burgemeester lichtte toe dat de gemeente hiervoor een aparte communicatiemanager aanstelt, die los opereert van het projectteam ruimtelijke koers en het college, dat uiteraard achter zijn eigen voorstellen staat. Het verschil tussen het collegestandpunt en de algemene neutrale communicatie zal ook in het gebruik van het logo en dergelijke duidelijk worden gemaakt. De referendumcommissie bewaakt de neutraliteit van de informatievoorziening, niet door elk woordje vooraf te controleren, maar wel door zich uit te spreken als er signalen of klachten zijn dat de gemeentelijke informatie over het referendum niet neutraal is. De politieke partijen kunnen uiteraard hun eigen standpunten duidelijk maken in de debatten.
Hierna geef ik heel kort de standpunten van de partijen in het debat weer, voor zover ik die heb kunnen opvangen (refcie = referendumcommissie).
Aanen: Liefst uitstel tot na de verkiezingen, anders het advies van de refcie ongewijzigd overnemen.
Simpel gezegd gaat de discussie dus over ‘hoog of laag’ en ‘oost of west’. Maar vorige week zijn in een uitvoerig, drie avonden durend raadsdebat veel wijzigingsvoorstellen ingediend en heeft de coalitie met verschillende oppositiepartijen compromissen gesloten. De raad heeft het besluit tot bouwen in Noordwest uitgesteld en wil eerst onderzoek doen naar de mogelijkheden in zowel Noordwest als Oost. Daarmee is één van de kernvragen van het referendum weggevallen.
De referendumcommissie maakt in het advies duidelijk dat de referendumvraag volgens de verordening alleen maar kan gaan over het raadsbesluit en niet over een keuze die de raad mogelijk in de toekomst gaat nemen op basis van nader onderzoek. Houten Anders, een van de oppositiepartijen die juist blij is met de bereikte compromissen, probeerde de vraagstelling nog te veranderen in: “Mag de gemeente beginnen met bouwen op de locaties het Centrum, De Molenzoom en De Koppeling, volgens de spelregels en richtlijnen van de Ruimtelijke Koers, zonder te wachten op het onderzoek naar Noordwest en Houten Oost?”
Maar de referendumcommissie antwoordde na korte juridische ruggenspraak tijdens de raadsvergadering dat dit op basis van de verordening niet kan, omdat dit selectief winkelen is uit het raadsbesluit. Dit doet geen recht aan kiezers die zich over een ander deel van de ruimtelijke koers zouden willen uitspreken. Ook pakt deze vraag twee verschillende dingen samen: 1) mag de gemeente alvast gaan bouwen; 2) moet er gebouwd worden volgens de spelregels uit de ruimtelijke koers. Uit de uitslag is dan niet duidelijk op welke vraag een antwoord is gegeven. Volgens de commissie zit de vraag van Houten Anders ook al in de bredere vraagstelling over de hele ruimtelijke koers. Houten Anders voerde aan dat ook de bredere vraag voor of tegen de ruimtelijke koers geen duidelijk antwoord geeft, omdat bij tegenstemmen niet duidelijk is tegen welk onderdeel de kiezers bezwaar maken. Maar na het duidelijke advies van de referendumcommissie trok Houtens Anders het alternatieve voorstel in en stemde de raad unaniem in met de vraagstelling.
De initiatiefnemers hebben de raadsleden een email gestuurd, waarin zij aangeven het referendum het liefst te willen uitstellen of eventueel helemaal afblazen om de ruimtelijke koers inzet te laten zijn van de raadsverkiezingen van 2022. Wethouder Sander Bos vond dat veel te lang duren. Ook voordat er aan de Molenzoom gebouwd kan worden zijn er eerst nog onderzoeken en participatie nodig. De plannen zijn nog niet concreet maar er moet wel op korte termijn aan de uitwerking ervan worden begonnen. De pijplijn aan geplande woningbouw raakt binnenkort leeg en er is grote behoefte aan woningen. Ook de referendumcommissie gaf tijdens de raadsvergadering aan dat uitstel van het referendum niet wenselijk is en niet in lijn is met de verordening, die zegt dat een referendum binnen zes maanden (na het onlangs genomen besluit tot het houden van een referendum) gehouden moet worden. De commissie wees er verder op dat de raad bij het verwerken van de uitslag ook rekening kan houden met de standpunten die worden uitgewisseld in de debatten en standpunten in de campagne. Dat is niet ongebruikelijk.
Behalve de datum en de vraagstelling stelde de raad het budget voor het referendum vast. De totale kosten bedragen € 150.000. Hiervan is € 18.000 bestemd voor subsidies aan groepen die campagne willen voeren, verdeeld in gelijke budgetten van drie maal € 6000 voor voorstanders, tegenstanders en neutrale organisaties (die bijvoorbeeld debatten met voor- en tegenstanders willen organiseren) met een maximum van € 2000 per aanvrager. Een zelfde bedrag van € 18.000 besteedt de gemeente zelf aan neutrale informatievoorziening, met name voor opkomstbevordering. De burgemeester lichtte toe dat de gemeente hiervoor een aparte communicatiemanager aanstelt, die los opereert van het projectteam ruimtelijke koers en het college, dat uiteraard achter zijn eigen voorstellen staat. Het verschil tussen het collegestandpunt en de algemene neutrale communicatie zal ook in het gebruik van het logo en dergelijke duidelijk worden gemaakt. De referendumcommissie bewaakt de neutraliteit van de informatievoorziening, niet door elk woordje vooraf te controleren, maar wel door zich uit te spreken als er signalen of klachten zijn dat de gemeentelijke informatie over het referendum niet neutraal is. De politieke partijen kunnen uiteraard hun eigen standpunten duidelijk maken in de debatten.
Hierna geef ik heel kort de standpunten van de partijen in het debat weer, voor zover ik die heb kunnen opvangen (refcie = referendumcommissie).
Aanen: Liefst uitstel tot na de verkiezingen, anders het advies van de refcie ongewijzigd overnemen.
CDA: Het is goede besluitvorming geweest, snel beginnen met het Centrum, niet wachten tot na de verkiezingen, dat duurt te lang, liever geen tweede referendum maar concreet debat en participatie, stemt in met het advies van de refcie.
CU: Het moet duidelijk zijn waar ja of nee tegen wordt gezegd, aandacht voor informatie voor laaggeletterden, wethouder Bos zegt dit toe, CU volgt het advies van de refcie.
D66: Veel van de ruimtelijke koers is in de besluitvorming overeind gebleven, met name de ambitie om 4800 woningen te bouwen, beginnen met het invullen van de Molenzoom, rond de zomer Noordwest en Oost uitwerken, vraagt de participatie zo te organiseren dat een tweede referendum niet nodig is, sluit zich aan bij het advies van de refcie.
D66: Veel van de ruimtelijke koers is in de besluitvorming overeind gebleven, met name de ambitie om 4800 woningen te bouwen, beginnen met het invullen van de Molenzoom, rond de zomer Noordwest en Oost uitwerken, vraagt de participatie zo te organiseren dat een tweede referendum niet nodig is, sluit zich aan bij het advies van de refcie.
GL: Blij met de gewijzigde besluitvorming, teleurgesteld over de vraagstelling, liever specifieke vragen op onderdelen, maar volgt wel het advies van de refcie.
HA heeft zich ingezet voor en is blij met de bereikte besluitvorming, dient een amendement in met een alternatieve referendumvraag, amendement ingetrokken na advies van de refcie.
HA heeft zich ingezet voor en is blij met de bereikte besluitvorming, dient een amendement in met een alternatieve referendumvraag, amendement ingetrokken na advies van de refcie.
ITH: Liefst uitstel tot na de verkiezingen, anders het advies van de refcie ongewijzigd overnemen.
PvdA: Steunt het advies van de refcie, nadruk op de inhoud, niet op het proces.
PvdA: Steunt het advies van de refcie, nadruk op de inhoud, niet op het proces.
SGP: Liefst uitstel tot na de verkiezingen, anders het advies van de refcie ongewijzigd overnemen.
VVD sluit zich aan bij het advies van de refcie.
Bronnen:
Website van de initiatiefnemers van het referendum:
https://www.referendumhouten.nl/
Website van het initiatief Manifest Houtense Koers
https://www.houtensekoers.nl/
Gemeentelijke website over de Ruimtelijke Koers
https://www.houten.nl/burgers/wonen-en-leefomgeving/ruimtelijke-koers-houten/
* Raadsvoorstel over datum, vraag en budget referendum (PDF) (unaniem aangenomen)
-- Het raadsvoorstel is conform het advies van de refcie + toelichting van het college
VVD sluit zich aan bij het advies van de refcie.
Bronnen:
Website van de initiatiefnemers van het referendum:
https://www.referendumhouten.nl/
Website van het initiatief Manifest Houtense Koers
https://www.houtensekoers.nl/
Gemeentelijke website over de Ruimtelijke Koers
https://www.houten.nl/burgers/wonen-en-leefomgeving/ruimtelijke-koers-houten/
* Raadsvoorstel over datum, vraag en budget referendum (PDF) (unaniem aangenomen)
-- Het raadsvoorstel is conform het advies van de refcie + toelichting van het college
* Amendement Houten Anders over vraagstelling referendum (PDF) (ingetrokken)
* Subsidieregeling (website gemeente)
* Werkbudget Ruimtelijke Koers (PDF)
* Werkbudget Ruimtelijke Koers (PDF)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten