Gemeente Houten in overtreding

Dossier: go.stylo.nl/steenuil

De woordvoerster van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD), de milieudienst van de provincie Utrecht en elf gemeenten in de regio, heeft mij vanavond (email 6/6/23, 19:41 uur) laten weten: 

"Na onderzoek stelt de RUD dat er sprake is van een overtreding door de gemeente Houten bij het slopen van de loodsen. De RUD is daarom een handhavingstraject gestart met als doel de schade te beperken en waar mogelijk te herstellen. De uitkomst van het traject staat nog niet vast."

Het betreft de inmiddels voltooide sloop van twee loodsen aan het Hofspoor in Houten, een locatie die ook bekend staat als woningbouwlocatie Loerik 6. In 2021 heeft de gemeente bij de Provincie ontheffing aangevraagd in het kader van de Wet Natuurbescherming voor de sloop van drie loodsen en een woning in dit gebied. In één van de loodsen nestelt een steenuilenpaar en de andere twee loodsen zijn volgens de aanvraag van de gemeente 'roestplekken', langdurige rustplekken die gezien moeten worden als onderdeel van het nest. Omdat de steenuilen niet verstoord mogen worden en ook niet zomaar vertrekken, heeft de provincie de aanvraag afgewezen. De provincie stond open voor overleg over de afwijzing, maar daar ging de gemeente niet op in. 

Het gebied staat nummer 1 op de door de gemeenteraad vastgestelde lijst van 'laaghangend fruit', locaties die volgens de gemeente snel bebouwd kunnen worden en maakt daarmee ook deel uit van de Woondeal van de regio Utrecht richting het Rijk (*). Bij het vaststellen van die lijst door de raad heeft wethouder Sander Bos (VVD) niet gemeld dat de provincie het uitvoeren van werkzaamheden in het gebied heeft verboden. 

Een mogelijke oplossing naar de toekomst is het opstellen van een 'soortenmanagementplan' (SMP), waarmee de steenuilen in een groter gebied worden beschermd. Het 'weglokken' van de steenuilen naar een gebied buiten de rondweg, zoals de gemeente in de aanvraag had voorgesteld, werkt niet: steenuilen verhuizen niet over zo'n grote afstand en bovendien wil het nieuwe College van B&W dit buitengebied in Houten-Oost voor grootschalige woningbouw bestemmen. 

De gemeente heeft ondanks de afgewezen ontheffing twee van de drie loodsen nu alsnog gesloopt. In februari (ruim voor de sloop) en maart (toen de sloop net was begonnen) heb ik de gemeente en de provincie hierover vragen gesteld. Wethouder Paul van Ruitenbeek (Natuurlijk Houten) was van mening, daartoe geadviseerd door zijn ambtenaren, dat voor sloop geen vergunning of ontheffing nodig is, alleen een melding bij de gemeente. De sloop zou zorgvuldig kunnen gebeuren, omdat de steenuilen in de andere loods zitten. Over dit nieuwe inzicht heeft geen overleg plaatsgevonden met de Provincie. De vergunningverlener reageerde verrast toen ik vroeg naar de voortgang en hij nam meteen contact op met de RUD. 

Onbedoeld hebben mijn vragen geleid tot het handhavingsonderzoek. Aan de ene kant betreur ik dat, want gedane zaken nemen geen keer, maar ik kan mij gewoon niet voorstellen dat je een 'vergunning' aanvraagt, die wordt afgewezen en dat je dan concludeert dat een vergunning niet nodig is en je dan zonder overleg met de vergunningverlener tóch gaat slopen. Ook heb ik de indruk dat de gemeente geen regie voert op deze locatie, die als belangrijke bouwlocatie of 'schuiflocatie' is aangewezen, maar ad hoc beslissingen neemt. 

-----

Aanvullingen 7-6-23: 

De woordvoerder van de gemeente Houten, gevraagd om een reactie, laat het volgende weten: "Gemeente Houten is in gesprek met de RUD. Lopende die gesprekken doen we geen mededelingen over de inhoud of mogelijke uitkomsten ervan."

(*) Verwijzing naar Woondeal toegevoegd. Bron: Woondeal 2022-2030 Regio U10 (PDF 40p), p53 Kaart 2: Overzicht van belangrijke projecten in de regio, 4 Houten: Motie Blijven bouwen (7 locaties).