Actueel 17-06-24: Spanning in Sierra Leone (2)
Mijn 'oom-zegger' in Sierra Leone vertelt al weken over oplopende spanning in Sierra Leone. "They want to remove the president", zegt hij. Hij is bang. "We will have a lockdown on the 17th this month. We need to stay at home, no one is allowed to go out. I don't know what's going to happen in my country, but I am praying for peace, because we are poor. I don't like trouble, I just want to live a peaceful and happy life". Intussen rijzen de prijzen de pan uit, mensen zijn aan het hamsteren.
De situatie is mij niet goed duidelijk. Ik heb wat rondgevraagd bij Sierra Leoonse vrienden en gebladerd langs Sierra Leoonse media. De spanning loopt inderdaad op in de aanloop naar 19 juni. Dan komt een commissie die de verkiezingen van vorig jaar moet onderzoeken met haar eindrapport. Volgens de oppositie zal dan blijken dat president Bio ten onrechte is herkozen en dat de verkiezingen moeten worden overgedaan. Maar Bio en zijn aanhangers zijn ervan overtuigd dat hij stevig in het zadel zit. De regerende SLPP heeft wel een akkoord gesloten met de oppositiepartij APC om de rust te bewaren, maar men is ook bang voor ongeregeldheden of een herleefde burgeroorlog.
Over een 'lockdown' kan ik niets vinden. Wel is maandag 17 juni een nationale vrije dag vanwege het Offerfeest (Eid al-Adha) op zondag 16 juni, tevens het einde van de Hadj, de bedevaart naar Mekka.
In Sierra Leone is er nauwelijks onenigheid tussen moslims en christenen, ze vieren elkaars feesten, trouwen over en weer, in één gezin kan een combinatie van godsdiensten voorkomen, je zou ook kunnen spreken van pantheïsme. De politieke spanningen hebben meer te maken met stammenstrijd. Lang heb ik gedacht dat stammenstrijd geen grote rol speelde in de bloedige burgeroorlog die woedde van 1991 tot 2002 en bij de aarzelende democratische verkiezingen die daarna volgden. Hoe meer ik lees over de burgeroorlog hoe minder ik ervan begrijp. De diamantmijnen en internationale inmenging zorgden inderdaad voor de brandstof van deze oorlog, maar het ging ook om spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen.
De twee grootste en machtigste van de vele stammen in het land zijn de
Temne en de
Mende. Wat mij opvalt, is dat al decennia lang dezelfde spelers het spel bepalen, inclusief de huidige president
Julius Maada Bio (Mende, SLPP) en de vorige president
Ernest Bai Koroma (Tenme, APC). Voor de oorlog, tijdens de oorlog, na de oorlog. Wie aan de macht is, zorgt vooral voor zijn eigen achterban. Zo hoorde ik tijdens mijn bezoek in 2014 dat de mensen in de kleine provinciestad Makeni alle dagen stroom kregen omdat daar de toenmalige president Koroma vandaan komt, in tegenstelling tot de hoofdstad Freetown, die slechts om de dag stroom kreeg.
Van 2000 tot 2023 heb ik zowel Temne, Mende, als Fula en Medingo's in huis gehad. Ook hun talen heb ik horen spreken, naast het overkoepelende Krio. De afkomst is vrijwel altijd te herkennen aan de achternaam. Mijn laatste Sierra Leoonse huisgenoot, die in december is vertrokken, heeft een dubbele achternaam, hij is Mende maar heeft via zijn grootmoeder ook een Temne-naam. Voor mij handig om zo'n brede achtergrond in huis te hebben gehad, om er in elk geval iets van te proberen te begrijpen. Eerder had ik een zoon (ik denk eigenlijk neef) van rebellenleider en president Johnny Paul Koroma in huis, net toen deze 'JPK' gezocht werd door het Sierra Leone Tribunaal. In die tijd werd ook president Charles Taylor van het buurland Liberia aangeklaagd en door het tribunaal onder druk gezet om 'JPK' uit te leveren, die zich onder bescherming van Taylor schuil zou houden in de jungle van Liberia. President Charles Taylor is gevlucht naar Nigeria, maar uiteindelijk door dat land uitgeleverd aan Sierra Leone en door het tribunaal tot 50 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Na een aantal jaren verblijf in Scheveningen woont hij nu in een Britse gevangenis. Uit veiligheidsoverwegingen vond de Taylor-zaak niet in Freetown plaats maar in Leidschendam. Ik ben bij een paar zittingen en de uitspraak geweest. JPK is vele malen doodverklaard en welke dood waar is, weet ik niet. De aanklacht en het opsporingsbevel zijn nooit ingetrokken. In Sierra Leone leeft dus nog veel oud zeer en de toekomst van het land is onzeker.
Actueel 17-06-24: Spanning in Sierra Leone (2)
===== DOSSIER =====
Office of the President: Public Notice. Declaration of public holiday: the Feast of Eid-ul-Adha. The General Public is hereby informed that the Feast of Eid-ul-Adha is will be observed on Sunday 16th June 2024. Accordingly, Monday 17th June 2024 will be a public holiday nationwide. State House Tower Hill Freetown, [signed and stamped] 14th June 2024.
Toespraak president Bio: National address by his excellency Dr. Julius Maada Bio, president of the Republic of Sierra Leone on the update on the Agreement for National Unity, Freetown, Sierra Leone, 14th June 2024. Summary: (1) Eid greetings. (5) Since the signing of the Agreement for National Unity, my administration has ensured the establishment of the Tripartite Committe on Electoral System Review, operaationalisation of the Inter-Party Dialogue, invited institutions for the formation of a team of Moral Guarantors and working on a framework to review legal cases. (6) My administration continues to appeals to its International Partners. (10) This is the beauty of democracy - the minority will have their say, but the majority will have their way. (17) ... the challenging task of developoing a comprehensive Terms of Reference and other Operational Documents on necessary for the functioning of the Tripartite Committe on Electoral Systems Review hs bene making steady progress on a weekly basis since January 8, 2024. (19) The Tripartite Committee is at the concluding stage of agreeing on the findings and recommendations following the substantive review. This will inform the drafting of a comprehensive Report for onward submission to my Office. (21) I am encouraged by the efforts of the 14 well-meaning Members of the Tripartite Committee. I hope that the Committee will stay focused and maintain a commitment to completing the Task by finalising the Report and submitting it by the due date of June 19, 2024. (22) ... some ill-formed people, who are individuals with malicious intent and a disregard for our nation's peace and progress, are bent on exploiting the Committee's platform to foment trouble in the country. (28) I proposed the establishment of a National Elections System Review Committee as a first step to improving the electioneering process in Sierra Leone. (29) I thank our Diplomatic and Development Partners. (30) I also thank the leadership of the APC and the SLPP for their continued support and committment to peace in Sierra Leone.
Electoral Committee of Sierra Leone (Kiesraad)
Government websites
YouTube 13-06-24 Sierra Leone Police update the press about the June 196h "faceless protest"
Media:
Sierraloaded 07-06-24 Sierra Leone Police Assure Citizens of Safety on June 19th and 24th
Cocorioko 05-05-24 Tension starts building in Siera Leone for Tripartite Committee final report and recommendations on June 19
The Sierra Leone Telegraph 05-06-24 Political tension rises in Sierra Leone ahead of publication of Elections Report
The Organiser News, London 01-05-24 June 19 is Redemption Day Thanks to Global Partners, a Day When Sierra Leoneans Will See Unity, Freedom & Justice for All
YouTube 10-04-24 June 19th the most important date for every Sierra Leoneans. end of Tripartite Committee
Offerfeest:
Offerfeest (Eid al-Adha)
Het Offerfeest is een variant op de geschiedenis uit Genesis 22, zoals de joden en christenen die kennen. Abraham wordt gevraagd zijn zoon te offeren op de berg Moria - in zijn omgeving waren kinderoffers niet ongewoon - maar God voorkomt dat op het laatste moment. "God zal zich zelf van een offerlam voorzien", zegt Abraham. In de Bijbel is deze zoon Isaak, "je enige, van wie je zoveel houdt', de zoon van moeder Sara. In de Koran gaat het om Ismaël, de zoon die Abraham volgens de Bijbel had bij zijn Egyptische slavin Hagar. Hagar en Ismaël worden door Abraham op aandringen van zijn vrouw Sara weggestuurd om te voorkomen dat deze zoon aanspraak zou maken op de erfenis. Als ze onderweg bijna van dorst omkomen, redt God Ismaël door Hagar te wijzen op een waterput en de belofte "Ik zal een groot volk uit hem doen voortkomen". Mijn eerdere blogs, o.a.:
26-11-23 Iedereen moet binnen blijven in Sierra Leone
20-08-17 Rebel leader dead - again
16-03-15 Asielzaak Charles Taylor
26-04-12 Taylor verdict
06-07-07 Recht voor Sierra Leone
20-06-07 Oorlogsmisdadigers veroordeeld