vrijdag 23 mei 2025

Vroege vrouwelijke journalisten in Canada


Op mijn zoektocht naar “de eerste vrouwelijke reporter van Canada” die ik in 1980 op 90-jarige leeftijd in de Canadese stad Victoria ontmoette, kwam ik met behulp van Google’s AI langs meerdere “eerste” of in elk geval vroege vrouwelijk journalisten in Canada. De vrouw die ik ontmoette - en van wie ik nu weer weet dat zij Gwen Cash heette - is in 1891 geboren en zou haar journalistieke carrière dus omstreeks 1920 begonnen kunnen zijn. Maar de zoektocht toont aan dat er al veel eerder, in de 19e eeuw, vrouwelijke pioniers actief waren in journalistieke functies. Het lijkt me goed om ook deze uitkomsten van de zoektocht vast te leggen.

Enkele van de meest prominente vroege vrouwelijke journalisten in Canada zijn:

  • Cora Hind (1861-1942): Zij wordt algemeen erkend als "Canada's eerste vrouwelijke journaliste".1 Geboren in Toronto, vestigde Hind zich als een vooraanstaande vrouwenrechtenactiviste en auteur. 

  • Mary Ann Shadd (1823-1893): Een nog vroegere en zeer belangrijke figuur. Shadd werd de "eerste zwarte vrouw in Noord-Amerika die een krant publiceerde en redigeerde," The Provincial Freeman, beginnend in 1851.3 Zij gebruikte haar platform om te pleiten voor de afschaffing van de slavernij en voor vrouwenrechten en kiesrecht.3 

  • Sophia Dalton (jaren 1840) en Mary Herbert (1851): Andere vroege vrouwelijke uitgevers in Canada zijn Sophia Dalton, die The Patriot in Toronto publiceerde van 1840 tot 1848, en Mary Herbert, die de "eerste vrouwelijke uitgever in Nova Scotia" werd met The Mayflower in 1851.7

  • Kathleen Blake "Kit" Coleman (1856-1915): Een zeer invloedrijke figuur. Coleman onderscheidt zich als de "eerste vrouwelijke journaliste in Canada die haar eigen sectie overzag", de vrouwensectie van de Toronto Daily Mail en "Noord-Amerika's eerste geaccrediteerde vrouwelijke oorlogscorrespondente".3 Zij was ook de "eerste presidente van de Canadian Women's Press Club" (CWPC).3 

  • Sara Jeannette Duncan (1861-1922): Zij is opmerkelijk omdat zij de "eerste vrouw was die fulltime in dienst was van de Toronto Globe (1886-87)".3

  • Robertine Barry (1863-1910): Erkend als de "eerste Frans-Canadese vrouwelijke journaliste".3

Tabel 1: Opmerkelijke vroege vrouwelijke journalisten in Canada (voor 1920)

Naam

Geboortejaar

Sterftejaar

Belangrijkste "Eerste" of Pionierende Rol

Primaire Regio/Stad van Werk

Mary Ann Shadd

1823

1893

Eerste Zwarte vrouw in Noord-Amerika die een krant publiceerde en redigeerde

Ontario

Sophia Dalton

Onbekend

Onbekend

Eerste vrouwelijke uitgever van The Patriot

Toronto

Mary Herbert

Onbekend

Onbekend

Eerste vrouwelijke uitgever in Nova Scotia (The Mayflower)

Nova Scotia

Cora Hind

1861

1942

Canada's eerste vrouwelijke journaliste

Winnipeg (nationaal erkend)

Sarah Anne Curzon

c. 1833

1898

Mede-oprichter van Canada's eerste feministische organisatie, redacteur van vrouwenpagina

Toronto

Kathleen Blake "Kit" Coleman

1856

1915

Eerste vrouwelijke journaliste in Canada met eigen sectie, eerste geaccrediteerde vrouwelijke oorlogscorrespondente

Toronto (nationaal erkend)

Sara Jeannette Duncan

1861

1922

Eerste vrouw fulltime in dienst van de Toronto Globe

Toronto, Montreal

Robertine Barry

1863

1910

Eerste Frans-Canadese vrouwelijke journaliste

Montreal


Het evoluerende landschap van vrouwenjournalistiek

Aanvankelijk waren vrouwelijke journalisten vaak "beperkt tot een smalle reeks specialismen die tegemoet kwamen aan conventioneel gedefinieerde vrouweninteresses – huishouden, mode en de hogere kringen".9 Deze gespecialiseerde sectie werd soms informeel aangeduid als het "kantkraag-getto" (“lace-collar ghetto”).8 Desondanks waren deze rollen strategisch belangrijk, aangezien "de eerste krantenvrouwen werden ingehuurd om vrouwelijke abonnees en advertentie-inkomsten aan te trekken".9 Deze commerciële prikkel creëerde onbedoeld een pad voor vrouwen om een door mannen gedomineerd beroep te betreden.

Ondanks deze aanvankelijke beperkingen hebben veel vrouwen "uiteindelijk naam gemaakt als commerciële verslaggevers of politieke en zelfs oorlogscorrespondenten" 9. Voorbeelden zijn Kit Coleman die verslag deed van de Spaans-Amerikaanse Oorlog en Faith Fenton die vanuit het vlak bij de grens met Alaska gelegen Canadese Klondike rapporteerde.8 Sommigen gebruikten zelfs mannelijke pseudoniemen of gingen undercover om toegang te krijgen tot verhalen.8 

De oprichting van professionele organisaties zoals de Canadian Women's Press Club (CWPC) in 1904 3 was een belangrijke ontwikkeling. De CWPC bevorderde een "sterk gevoel van gemeenschap en toewijding aan de vooruitgang van vrouwen" en streefde ernaar "goed opgeleide vrouwelijke professionals ten dienste van het algemeen belang" te stellen.10

Prominente vroege vrouwelijke journalisten met banden met BC en Victoria

Verschillende pionierende vrouwelijke journalisten hadden belangrijke banden met British Columbia en droegen bij aan het medialandschap van de provincie:

  • Helen Gregory MacGill (1864-1947): Een zeer relevante figuur voor British Columbia. MacGill was een "baanbrekende journaliste, feministe en rechter".14 Ze publiceerde artikelen in verschillende kranten en tijdschriften gedurende haar leven en werkte met de St. Paul Globe (Minnesota).14 In 1902 verhuisde ze naar Vancouver en werd "mede-oprichter was van de Vancouver Women's Press Club (1909)".3 Ze publiceerde in 1912 ook een belangrijk boek, Daughters, Wives, and Mothers in British Columbia – Some Laws Affecting Them 14, dat zich richtte op juridische kwesties voor vrouwen in BC. 

  • Kate Simpson Hayes (1856-1945): Bekend onder haar pseudoniem Mary Markwell. Hayes was een journaliste die ook talloze toneelstukken, schetsen, korte verhalen, liederen en verzen publiceerde.3 Ze werd in 1899 vrouwenredacteur bij de Manitoba Free Press en was een oprichter en presidente (1906-07) van de Canadian Women's Press Club. 

  • Agnes Deans Cameron (1863-1912): Cameron werd geboren en stierf in Victoria, British Columbia.15 Ze was een veelzijdig persoon: een pedagoog, reisschrijfster, journaliste, docente en avonturierster. Ze verwierf bekendheid als de "eerste blanke vrouw die de Noordelijke IJszee bereikte" en publiceerde een bestverkocht boek, The New North (1909), waarin haar reis werd beschreven.15 Ze was ook lid van de Canadian Women's Press Club.15

  • Victoria Hayward (1876-1956): Een op Bermuda geboren journaliste en reisschrijfster. Aan Hayward wordt de term "Canadees mozaïek" toegeschreven.17 Haar artikelen werden veelvuldig gepubliceerd in Canadese tijdschriften, vaak gericht op de Canadese cultuur. Ze bracht "drie zomers in de late jaren 1910 en vroege jaren 1920 door met de Doukhobors in Saskatchewan en British Columbia," waarbij ze hun leven documenteerde en presenteerde in artikelen en haar reisboek Romantic Canada uit 1922.17 

Lokale journalistieke initiatieven door vrouwen in Victoria

De provinciehoofdstad Victoria was een centrum voor specifieke door vrouwen geleide journalistieke initiatieven. The Champion, een Engelstalige krant "geheel gewijd aan de zaak van het vrouwenkiesrecht," werd in 1912 in Victoria opgericht door Maria Gordon Grant en Dorothy Davis.16 De krant bestond twee jaar en sloot in 1914, maar speelde een vitale rol in de vrouwenkiesrechtbeweging in British Columbia.16

De Canadese Vrouwen Persclub (CWPC) en lokale initiatieven zoals The Champion in Victoria waren niet slechts geïsoleerde inspanningen, maar maakten deel uit van een bredere beweging. Marjory Lang's boek, Women Who Made the News 9, benadrukt hoe deze vrouwen "een duidelijk vrouwelijke cultuur binnen de krant creëerden, die de toenemende deelname van vrouwen aan openbare aangelegenheden vastlegde." Deze collectieve actie bood ondersteuning, bevorderde professionele ontwikkeling en versterkte de stem van vrouwen. 

Tabel 2: Pionierende vrouwelijke journalisten met British Columbia en Victoria connecties (tot 1950)

Naam

Geboortejaar

Sterftejaar

Connectie met BC/Victoria

Belangrijkste Bijdragen/Rollen


Agnes Deans Cameron

1863

1912

Geboren en gestorven in Victoria, BC

Journaliste, reisboekschrijfster (The New North), eerste witte vrouw die de Noordelijke IJszee bereikte


Helen Gregory MacGill

1864

1947

Verhuisde naar Vancouver in 1902, mede-oprichter Vancouver Women's Press Club

Journaliste, feministe, rechter, schreef over wetten die vrouwen in BC beïnvloeden


Kate Simpson Hayes

1856

1945

Stierf op Vancouver Island, BC

Journaliste, vrouwenredacteur, mede-oprichter/presidente CWPC


Victoria Hayward

1876

1956

Bracht zomers door met reizen en schrijven in BC (jaren 1910-1920)

Journaliste, reisschrijfster, bedacht de term "Canadees mozaïek"


Maria Gordon Grant

Onbekend

Onbekend

Mede-oprichter van The Champion in Victoria

Mede-oprichter van een krant gewijd aan vrouwenkiesrecht in Victoria


Dorothy Davis

Onbekend

Onbekend

Mede-oprichter van The Champion in Victoria

Mede-oprichter van een krant gewijd aan vrouwenkiesrecht in Victoria




Bronnen:

  1. www.canada.ca, geopend op mei 23, 2025, https://www.canada.ca/en/women-gender-equality/commemorations-celebrations/women-impact/trailblazers/cora-hind.html#:~:text=Cora%20Hind%20was%20a%20women's,raised%20by%20their%20paternal%20grandfather.

  2. Cora Hind (1861 – 1942) - Canada.ca, geopend op mei 23, 2025, https://www.canada.ca/en/women-gender-equality/commemorations-celebrations/women-impact/trailblazers/cora-hind.html

  3. Twenty Pioneering Newspaperwomen in Canada | The Canadian Encyclopedia, geopend op mei 23, 2025, https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/twenty-pioneering-newspaperwomen-in-canada

  4. Famous Canadian Women's Historic Timeline - 1850-1899, geopend op mei 23, 2025, http://www.famouscanadianwomen.com/timeline/1850-1899.htm

  5. Mary Ann Shadd Cary and Kit Coleman: The Shifting Public Memory of Canadian Female Journalism - BYU ScholarsArchive, geopend op mei 23, 2025, https://scholarsarchive.byu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1245&context=awe

  6. Women's Suffrage | The Canadian Encyclopedia, geopend op mei 23, 2025, https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/timeline/womens-suffrage

  7. Women in journalism - Wikipedia, geopend op mei 23, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_journalism

  8. Meet the Queens of the Gilded Age Who Pioneered Women's Journalism in Canada, geopend op mei 23, 2025, https://www.sandstoneam.com/blog/meet-the-queens-of-the-gilded-age-who-pioneered-womens-journalism-in-canada

  9. Women who made the news : female journalists in Canada, 1880-1945 - TCS Education System Libraries, geopend op mei 23, 2025, https://search.tcsedsystem.edu/discovery/fulldisplay?docid=alma991000287381106756&context=L&vid=01TCSEDSYSTEM_INST:TCSPP&lang=en&search_scope=TCSPP_and_CI&adaptor=Local%20Search%20Engine&tab=Everything_tcspp&query=sub%2Cexact%2C%20Journalists%20&offset=0

  10. Female Journalists in Canada, 1880-1945, geopend op mei 23, 2025, https://ojs.library.ubc.ca/index.php/bcstudies/article/download/185218/184579/192179

  11. Women who made the news : female journalists in Canada, 1880-1945 - TCS Education System Libraries, geopend op mei 23, 2025, http://search.tcsedsystem.edu/discovery/fulldisplay?docid=alma991000287381106756&context=L&vid=01TCSEDSYSTEM_INST:TCSPP&lang=en&search_scope=TCSPP_and_CI&adaptor=Local%20Search%20Engine&tab=Everything_tcspp&query=sub%2Cexact%2C%20Journalists%20&offset=0

  12. Women Who Made the News: Female Journalists in Canada, 1880-1945: 9780773518384: Lang, Marjory - Amazon.com, geopend op mei 23, 2025, https://www.amazon.com/Women-Who-Made-News-Journalists/dp/077351838X

  13. Women Who Made the News: Female Journalists in Canada, 1880-1945 9780773567740, geopend op mei 23, 2025, https://dokumen.pub/women-who-made-the-news-female-journalists-in-canada-1880-1945-9780773567740.html

  14. Helen Gregory MacGill | The Canadian Encyclopedia, geopend op mei 23, 2025, https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/helen-gregory-macgill

  15. Agnes Deans Cameron - Wikipedia, geopend op mei 23, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Agnes_Deans_Cameron

  16. The Champion Newspaper - British Columbia - An Untold History, geopend op mei 23, 2025, https://bcanuntoldhistory.knowledge.ca/1910/the-champion-newspaper

  17. Victoria Hayward (journalist) - Wikipedia, geopend op mei 23, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Victoria_Hayward_(journalist)

  18. Victoria Daily Colonist - Hugh Doherty, geopend op mei 23, 2025, https://hughdoherty.tripod.com/colonist.html

  19. Domestic service in British Columbia, 1850-1914, geopend op mei 23, 2025, https://dspace.library.uvic.ca/bitstreams/0668359b-5c21-4d33-8c73-7b932e3a29f9/download

  20. Women in policing, engineering and welding share experiences - Victoria Times Colonist, geopend op mei 23, 2025, https://www.timescolonist.com/life/womens-work-capital-region-women-in-policing-engineering-and-welding-share-their-experiences-10343880

  21. victorian women - The British Newspaper Archive Blog, geopend op mei 23, 2025, https://blog.britishnewspaperarchive.co.uk/tag/victorian-women/

  22. Annette Louise Kelly (1885-1980) - PICRYL - Public Domain Media Search Engine Public Domain Search, geopend op mei 23, 2025, https://picryl.com/media/annette-louise-kelly-1885-1980-36d8f1

  23. Annette Kelley Obituary (2005) - Mobile, AL, geopend op mei 23, 2025, https://obits.al.com/us/obituaries/mobile/name/annette-kelley-obituary?id=14068108

  24. Obituary information for Annette Chandler - Fairmount Funeral Home, geopend op mei 23, 2025, https://www.fairmountfuneralhome.com/obituaries/Annette-Chandler?obId=24364837

  25. Statement of Financial Information - Island Health, geopend op mei 23, 2025, https://www.islandhealth.ca/sites/default/files/accountability/documents/financial-statement-info-23-24.pdf

  26. The Woman Journalist of the 1920s and 1930s in Fiction and in Autobiography - Image of the Journalist in Popular Culture, geopend op mei 23, 2025, http://ijpc.uscannenberg.org/uploads/files/Donna%20Born%20-%20Woman%20Journalist%20of%201920s%20and%201930s.pdf

  27. City Research Online, geopend op mei 23, 2025, https://openaccess.city.ac.uk/4648/1/we%20agreed%20revised%20JS%20article.pdf

  28. Pamela Martin (television reporter) - Wikipedia, geopend op mei 23, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Pamela_Martin_(television_reporter)

  29. Victoria Historical Society, geopend op mei 23, 2025, https://victoriahistoricalsociety.bc.ca/

  30. Archives | City of Victoria, geopend op mei 23, 2025, https://www.victoria.ca/city-government/archives

  31. Exhibits and digitized collections - University of Victoria, geopend op mei 23, 2025, https://www.uvic.ca/library/locations/home/archives/exhibits_and_digitized_collections/index.php

Geen opmerkingen:

Een reactie posten